2015'te konut satışları artacak mı?

Türkiye son 10 yılda çok hızlı bir yapılaşma sürecine girdi. Bunda şehirleşme çalışmalarının hız kazanması, ekonomik standartları yükselen Türk insanının daha nitelikle yapılarda oturma talebi, artan yabancı yatırımcı ilgisi gibi nedenler etkili oldu. İnşaat sektöründe artan rantlar da birçok farklı alandan girişimcinin bu alana yatırım yapmasına yol açtı. İnşaat ve gayrimenkuldeki büyüme konut üretimi ile sınırlı kalmadı.  Üçüncü Köprü, Üçüncü Havalimanı gibi kamu projelerinin yanı sıra, alışveriş merkezi, otel, rezidans ve ofis yatınmlan da bu süreçte hız kazandı.  Kentsel dönüşüm ve mütekabiliyet yasalarının da çıkarılmasıyla birlikte inşaat ve gayrimenkul sektörlerindeki büyüme daha da hızlandı. Başta İstanbul olmak üzere Türkiye genelinde öne çıkan Ankara, İzmir, Bursa gibi kentlerde de gayrimenkul projesi sayısında artış gözleniyor. 

Türkiye istatistik Kurumu'nun (TÜİK) tapu kayıtlarına dayanan verilerine göre, 2013 yılında 1 milyon 157 bin konut satılırken, 2014'iin Ocak-Kasım döneminde bu sayı 1 milyon 31 bin oldu. 20l4'ün tamamındaki konut satışının 1 milyon 150 bin civarında çıkacağı tahmin ediliyor. 2015 yılında ise 1 milyon 200 bin konut satılması bekleniyor. 

ORTA VE ALT SINIFIN TALEBİ 

Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Ömer Faruk Çelik, Türkiye'de konut talebinin yüzde 80'inin orta ve alt gelir grubunun talebinden oluştuğunu ama üretilen konutlann yüzde 80'lik kısmının orta ve üst gelir grubuna yönelik olduğunu vurguluyor. Türkiye'de alınan ruhsat sayılarının 800 bin, konut talebinin de 600 bin civarında olduğuna, arz ile talep arasındaki farkın balon hissi uyandırdığına dikkat çeken Çelik şunları söylüyor: "Kentsel dönüşüm, yeniden yapılan binalar, özetle yıkım ruhsatlarını bilmeden balondan bahsetmek zor. Yani yıkılan bir dairenin yerine iki daire yapılıyorsa, biri yıkılan evin sahibine verildiği için, pazara satış için bir daire geliyor. Önümüzdeki 20 yılda her yıl 600-700 bin konut ihtiyacı artarak devam edecek gibi gözüküyor. Konut geliştiricilerinin de üretim iştahı yerinde, üretim 800 bin adet gibi gidiyor." İki seçimli bir yıl olan 2014'te yerel seçimler öncesi yavaşlayan piyasaların yılın ikinci yarısında toparlandığına işaret eden RE/MAX Türkiye Operasyon Direktörü Gökhan Karahan, "2015'te de bir seçim geçireceğimiz için yine benzer bir senaryo ile karşılaşabiliriz" diyor. 

NE OLDU, NE BEKLENİYOR? 

2014 yılı gayrimenkul sektörü için oldukça yavaş başladı ancak son aylarda yaşanan hareketlenme ibreyi tersine çevirdi. 2015'teki genel seçimin sektörde yavaşlatıcı etki yapması beklenmiyor. Faiz oranlarında da bir değişiklik beklentisi hakim değil.  2015'in bu noktada 2014 ile paralel bir seyir izlemesi genel beklenti.  2015'in en önemli gündem maddelerini ise imar transferi, yüzde 40'lık rant vergisi ve tüketici kanunu gibi konular oluşturacak.  Kentsel dönüşümde 2014 başansız bir yıl olarak değerlendirilirken, genel seçimler nedeniyle 2015'te de kentsel dönüşümde ciddi bir hareket  beklenmiyor. 2014'te 3 milyar dolara ulaştığı talimin edilen yabancı alımlannda Körfez ülkeleri ve Ortadoğıı pazarı ağırlıklı bir gelişimden bahsetmek mümkün. Kurumsal yatırımcı bakımından 2014 verimli olurken, 2015'te yurtdışından gelerek bölgesel araştırma yapan yabancıların artması bekleniyor. 

KENTSEL DÖNÜŞÜME DESTEK 

İmar rantı vergisini desteklediklerini belirten Kentsel Dönüşüm ve Hukuk Platformu Başkanı Prof. Dr. Gürsel Öngören, "Kentsel dönüşümü teşvik etmek için riskli yapılar ve riskli alanlar rant vergisinden muaf tutulmalı. Belediyeler ve maliye uzun süredir gelirlerimiz azaldı diyerek kentsel dönüşümdeki harç ve vergi istisnasının kaldırılmasını istiyor. Kentsel dönüşümde harç ve vergi istisnasına devam edilmeli" diyor.  2015 yılında 2014 ile benzer bir seyir beklediklerini belirten Mesa Yönetim Kurulu Başkanı Erhan Boysanoğlu, "Maliyetlerdeki artışa paralel olarak konut fiyatlannda en az yüzde 15'lik bir artış gerçekleşecektir. Aynca yeni projeler de sanayicilerin kent merkezinde kalan arsalan ve fabrika arazilerinin projeye dönüştürülmesi şeklinde olacaktır. Merkezi semderde sıkıntı yaşanmazken arzın yüksek olduğu kimi bölgelerde şişme olacaktır" diye konuşuyor. 

OFİS PAZARI BÜYÜYOR 

Türkiye'de son yıllarda ofis sektöründe de ciddi bir büyüme yaşanıyor. Ofis yatırımlarında İstanbul'u, çok daha küçük ölçekte, sırasıyla  Ankara  ve İzmir'in takip ettiğini belirten Cushman & Wakefıeld Yönetici Ortağı Tuğra Gönden, şunları söylüyor: "İstanbul yerli ve uluslararası şirketlerin genel merkezi olarak, Ankara kamu kuruluşları ve kamu ile ilişkili şirketlerin irtibat ofisleri için tercih ediliyor. İzmir'de ise yerel şirketler ve uluslararası şirketlerin bölge müdürlükleri yer alıyor. İstanbul'un toplam A sınıfı ofis arzı şu an 4 milyon metrekare, 2015 sonunda 5 milyon metrekareye ulaşacak. İstanbul ofis pazarı kira seviyeleri dünyanın en pahalı 20 ofis pazan arasında yer alıyor." Türkiye'de sadece konut sektörü 50'yi aşkın sanayi kolu ve 350 civarında alt sektörü besliyor. Yaklaşık 1,5 milyon kişiye de istihdam sağlıyor. Kentsel dönüşüm çalışmalarının önümüzdeki 10 yılda 600 milyar dolarlık bir pazar yaratması bekleniyor.  Boyadan seramiğe kadar birçok sektörü besleyen inşaatın ana kollarından biri olan hazır beton sektörü 2014'ü 100 milyon metreküplük üretimle kapatmaya hazırlanırken, bu rakamın 2015'te de aynı seviyeleri yakalaması bekleniyor. 

Ekonomist