6 soruda kiracının sorumlulukları nelerdir?

Mesken ve işyeri gibi gayrimenkul kiralamalarında taraflar arasında kira sözleşmesi yapılıyor. Bu sözleşme kapsamında tarafların anlaşmalarına ve kira bedeline ilişkin bilgilere yer veriliyor.

kiraya verenin bir şeyin kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracının da buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstlendiği sözleşmedir.

Belirli ve belirli olmayan bir süre için yapılabilen bu sözleşmenin imzalanması ile mal sahibi gayrimenkulün kullanılmasını veya kullanmayla birlikte ondan yararlanılmasını kiracıya bırakmayı, kiracı ise buna karşılık kararlaştırılan kira bedelini ödemeyi üstleniyor.

Taraflar bu süreçte başka sorumluluklara da sahip oluyor. Peki, kiracının sorumlulukları nelerdir?

1- Kiracının kira bedelini ödeme borcu nedir?

Kiracı, kira bedelini ödemekle yükümlü oluyor. Kiracı, aksine sözleşme ve yerel âdet olmadıkça, kira bedelini ve gerekiyorsa yan giderleri, her ayın sonunda ve en geç kira süresinin bitiminde ödemekle yükümlü oluyor.

2- Kiracının temerrüdü nedir?

Kiracı, kiralananın tesliminden sonra muaccel olan kira bedelini veya yan gideri ödeme borcunu ifa etmezse, kiraya veren kiracıya yazılı olarak bir süre verip, bu sürede de ifa etmeme durumunda, sözleşmeyi feshedeceğini bildirebiliyor.

Kiracıya verilecek süre en az on gün, konut ve çatılı işyeri kiralarında ise en az otuz gündür. Bu süre, kiracıya yazılı bildirimin yapıldığı tarihi izleyen günden itibaren işlemeye başlıyor.

3- Özenle kullanma ve komşulara saygı gösterme borcu nedir?

Kiracı, kiralananı, sözleşmeye uygun olarak özenle kullanmak ve kiralananın bulunduğu taşınmazda oturan kişiler ile komşulara gerekli saygıyı göstermekle yükümlü oluyor.

Kiracının bu yükümlülüğüne aykırı davranması durumunda kiraya veren, konut ve çatılı işyeri kirasında, en  az otuz gün süre vererek, aykırılığın giderilmesi, aksi takdirde sözleşmeyi feshedeceği konusunda yazılı bir ihtarda bulunuyor. 

Diğer kira ilişkilerinde ise, kiraya veren, kiracıya önceden bir ihtarda bulunmaksızın, yazılı bir bildirimle sözleşmeyi hemen feshedebiliyor.

Konut ve çatılı işyeri kirasında, kiracının kiralanana kasten ağır bir zarar vermesi, kiracıya verilecek sürenin yararsız olacağının anlaşılması veya kiracının bu yükümlülüğe aykırı davranışının kiraya veren veya aynı taşınmazda oturan kişiler ile komşular bakımından çekilmez olması durumlarında kiraya veren, yazılı bir bildirimle sözleşmeyi hemen feshedebiliyor.

4- Temizlik ve bakım giderlerini ödeme borcu nedir?

Kiracı, kiralananın olağan kullanımı için gerekli temizlik ve bakım giderlerini ödemekle yükümlü oluyor. Bu konuda yerel âdete de bakılıyor.

5- Ayıpları kiraya verene bildirme borcu nedir?

Kiracı, kendisinin gidermekle yükümlü olmadığı ayıpları kiraya verene gecikmeksizin bildirmekle yükümlüdür; aksi takdirde bundan doğan zarardan sorumlu oluyor.

6- Ayıpların giderilmesine ve kiralananın gösterilmesine katlanma borcu nedir?

Kiracı, kiralananın ayıplarının giderilmesine ya da zararların önlenmesine yönelik çalışmalara katlanmakla yükümlü oluyor.

Kiracı, bakım, satış ya da sonraki kiralama için zorunlu olduğu ölçüde, kiraya verenin ve onun belirlediği üçüncü kişinin kiralananı gezip görmesine izin vermekle yükümlü oluyor.

Kiraya veren, çalışmaları ve kiralananın gezilip görüleceğini uygun bir süre önce  kiracıya bildirmek ve bunların yapıldığı sırada kiracının yararlarını göz önünde tutmak zorunda oluyor.

Kiracının kira bedelinin indirilmesine ve zararının giderilmesine ilişkin hakları saklıdır.

Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com