64 OSB projesi tamamlanacak! 

“Yeni büyüme hikayesini” sanayi ve teknolojiyle yazmayı hedefleyen Türkiye, 2019-2023 yıllarını kapsayan 11. Kalkınma Planı döneminde katma değerli üretim ve bu üretimin yapılabileceği fiziki altyapıların geliştirilmesi için harekete geçti. Plan çerçevesinde 64 yeni organize sanayi bölgesi (OSB) projesi kredilendirilip tamamlanacak. Para dergisinden Hülya Genç Sertkaya'nın haberine göre bu OSB’lerden 12’si ihtisas OSB olacak. Plan döneminde 31 yeni küçük sanayi sitesi (KSS) kurulacak. Bu yıl yerleşim alanları içinde kalmış iki sanayi sitesi taşınacak. Plan döneminde, yatırını miktarı yüksek, alan ihtiyacı fazla ve Türkiye’nin dış ticaret açığını kapatmaya yönelik sanayi ürünlerinin üretildiği endüstri bölgesi yatırımları da hayata geçirilecek. Bugüne kadar 14 endüstri bölgesi ilan edilirken, plan döneminde 18 endüstri bölgesi daha kurulması hedefleniyor. Planlı sanayi alanlarının Türkiye yüzölçümüne oranı 2023 sonunda yüzde 0.15’ten yüzde 0.20’ye çıkarılması öngörülüyor. Bu arada OSB’lerin ulaşım modlarının çeşitlendirilmesi, konvansiyonel demiryolu hatlarına iltisak hatlarının yapılması konusunda Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ortak bir çalışma yürütüyor.

Bu arada Sanayi ve Teknoloji. Stratejisi’nin bel kemiğini oluşturan, daha önce Para Dergisi’nde detaylarının yer aldığı “Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi” programının uygulama esaslarına ilişkin Sanayi Bakanlığı’nm tebliği 18 Eylül’de Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. 11. Kalkınma Plam’nda da yer bulan bu program, yüksek katma değerli ürünlerin yerli imkan ve kabiliyetlerle üretilmesini amaçlıyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nm ürün listesi tebliği de 18 Eylül’de Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

440 BİN İLAVE İSTİHDAM

Para Dergisi’ne açıklamalarda bulunan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’nin ilk ve Cumhuriyet tarihinin 11. Kalkınma Plam’nda her alanda verimliliği artırıp, milli teknoloji hamlesiyle küresel rekabet gücü kazanmaya yönelik bir kalkınma süreci öngördüklerini vurguladı. Plandaki makro-ekonomik hedefleri gerçekleştirebilmek için katma değerli üretim ve bu üretimin yapılabileceği fiziki altyapıların geliştirilmesinin oldukça önemli olduğuna dikkat çeken Varank, Plan döneminde imalat sanayine yönelik desteklerin artırılmasını hedeflediklerini belirtti. Bu kapsamda 18 bin 400 hektar alana sahip 64 OSB altyapı projesini kredilendirip tamamlayacaklarını açıklayan Bakan Varank’ın verdiği bilgiye göre 64 OSB’nin üçü gıda, üçü tekstil, ikisi mermer, ikisi deri, biri medikal ve biri metal olmak üzere toplam 12’si ihtisas OSB olacak. Diğerleri ise karma OSB’den oluşacak. 64 OSB’nin proje maliyetini 4.5 milyar TL olarak öngördüklerini söyleyen Varank, bu OSB’lerin ekonomiye kazandırılmasıyla birlikte yaklaşık 440 bin ilave istihdam sağlanmasını beklediklerini ifade etti.


Bakan Varank’ın açıklamalarına göre, plan döneminde kredilendirip tamamlanacak OSB projelerinden 10’u Marmara, 12’si Ege, dördü Akdeniz, 12’si Iç Anadolu, 10’u Karadeniz, 12’si Güneydoğu, dördü Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer alıyor. 11 bazında bakıldığında beş OSB altyapı projesiyle  Ankara  ilk sırada yer alırken, bu ili dörder OSB projesiyle Şanlıurfa ve Tekirdağ, üçer OSB projesiyle Balıkesir ve Yalova izledi.

OSB'DE YATIRIMA DESTEK

Varank OSB’lere yönelik destekler hakkında da bilgi verdi. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın OSB’lere düşük faizli, uzun vadeli krediler verdiğini, sanayiciler için altyapısı tamamlanmış sanayi parselleri hazırladığını vurgulayan Varank şunları kaydetti:

“OSB’ler kredi ve kredi faiz desteği, emlak vergisi muafiyeti, kurumlar vergisi muafiyeti, KDV istisnası, yapı denetim kuruluşlarına ödenecek bedelde yüzde 75 indirim ve belirli işlemlerde damga vergisi ve harç istisnasından faydalanıyor. Böylece yatırımcılara daha düşük maliyetli yatırım yerleri sunulmuş oluyor. OSB içerisindeki yatırımcılar; emlak vergisi muafiyeti, Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkındaki Karar kapsamında bir alt bölge desteğinden yararlanma, bedelsiz/indirimli arsa tahsisi desteği, yapı denetim kuruluşlarına ödenecek bedelde yüzde 75 indirim ve belirli işlemlerde damga vergisi ve harç istisnası desteğinden faydalanabiliyor. OSB dışındaki yatırımcılara göre daha avantajlı imkânlar sunuyor, böylece yatırımların planlı sanayi bölgelerine yönlendirilmesine katkı sağlıyoruz.”

Milli gelirde imalat sanayinin payı yüzde 21'e çıkarılacak

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi'ni açıkladı. Strateji, "İleri teknoloji ve inovasyon, dijital dönüşüm ve sanayi hamlesi, girişimcilik, beşeri sermaye ve altyapı" olmak üzere beş ana bileşen ve 23 alt politikadan oluşuyor. Strateji çerçevesinde, 2023'e giden yolda milli gelirde imalat sanayinin yüzde 16.5 olan payı 2023'te yüzde 21'e çıkarılacak. İmalat sanayi ihracatında orta yüksek ve ileri teknoloji ürün payı 2023'te sırasıyla yüzde 44.2'ye, yüzde 5.8’e yükseltilecek. Yenilikçi ve daha gelişmiş bir sanayi için sanayide çalışan işçi başına katma değer 35 bin dolara ve imalat sanayi ihracatı da 210 milyar dolara yükseltilecek.

Bakan Varank'ın açıklamalarına göre, Ar-Ge harcamalarının milli gelirdeki payı  yüzde 1.8'e, bu alanda çalışan insan kaynağı 300 bin kişiye ve araştırmacı sayısı 200 bin kişiye ulaşacak. Ar-Ge yatırımlarında dünyada söz sahibi olan ilk 2 bin 500 firmalık listeye, Türkiye'den 23 firmanın girmesi sağlanacak. Yazılım alanında yetenek havuzu genişletip, en az 500 bin yazılımcı kadrosu oluşturulacak. Ulusal blok zincir altyapısı geliştirilecek. Veri iletişimi ve açık veri reformunda somut adımlar atılacak. Yapay Zeka Enstitüsü kurulacak.

Sanayi finansmanı altyapısı güçlendirilecek. Alternatif finansman modelleri geliştirilecek. Kitle fonlaması, girişim ve risk" sermayesi, hisseye dönüşebilir tahvil ihracı gibi uygulamaların yaygınlaştırılması için düzenlemeler yapılacak. Girişim sermayesi fonları kamu kaynaklarıyla desteklenecek; OSB ve TGB gibi yapıların ortak olduğu ihtisaslaşmış fonların kurulması sağlanacak. 2023’e kadar, Türkiye'de teknoloji tabanlı işlere yapılan yıllık yatırımların büyüklüğünün 5 milyar TL'ye ulaşması, Türkiye’nin yıkıcı teknoloji alanlarında, küresel ölçekte marka olacak en az 23 akıllı ürün çıkarması hedefleniyor. Girişim seviyesinden 1 milyar doların üzerinde değerlemeye ulaşan şirketlere "unicorn” denildiğini vurgulayan Bakan Varank, "Dünya'da 300'e yakın unicorn bulunuyor. Türkiye’den de unicornlar çıksın, bunlara da Turcorn denilsin istiyoruz. 2023'e kadar en az 10 Turcorn hedefimiz var" dedi.

Endüstri Bölgeleri Yönetmeliği sadeleştirildi

Endüstri Bölgeleri Yönetmeliği, Cumhurbaşkanlığı Hükümet sistemine uyumlu hale getirildi. Endüstri bölgelerinin kurulması, yönetimi ve işletilmesine yönelik usul ve esasları düzenleyen yönetmelik sadeleştirilerek bölüm ve madde sayıları azaltıldı ve mevzuat daha anlaşılır hale getirildi.

6 Ağustos’ta Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmeliğe göre mer'i planlarda halihazırda sanayi alanı olarak lekeli alanların endüstri bölgesi olarak ilan edilmesi sürecinde bürokratik süreçler azaltıldı. Endüstri bölgelerinde yönetici şirket tarafından gerçekleştirilen yapım işlerine yönelik olarak kontrollük süreçleri düzenlenerek yapım işlerinin daha sağlıklı ve hızlı bir şekilde hayata geçirilmesi sağlandı. Yer tahsis süreçleri tekrardan düzenlenerek yer tahsisine yönelik olarak yatırımcı dostu bir mekanizma oluşturuldu. Tüm endüstri bölgesi türlerinde, bölge yönetimlerinin anonim şirket statüsünde olma zorunluluğu getirilmesi ile bölgenin daha aktif ve hızlı bir şekilde yönetilmesi hedeflendi. Münferit yatırım yeri ve özel endüstri bölgelerinde gerçekleştirilecek tüm yatırımlara ilişkin giderlerin başvuru sahibi tarafından karşılanmasına ilişkin düzenleme ile kamu mâliyesi üzerindeki yükler hafifletildi. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından yapılan açıklamaya göre yapılan düzenlemelerle özel sektörün endüstri bölgelerine olan ilgisini artırarak özel sektörü ilave yatırıma teşvik etmek ve ilave yatırımlara bağlı olarak ilave istihdam oluşturulması amaçlandı. İlave yatırım ve istihdamla sanayi sektöründe üretimin artması, ülke büyümesine katkı sağlanması hedeflendi.

31 KSS KURULACAK

Bakan Varank, 11. Kalkınma Planı döneminde tamamlamayı planladıkları 31 ‘Küçük Sanayi Sitesi’ olduğunu açıkladı. Sanayi sitelerinin altyapılarının tamamını ve üstyapı tesislerinin yüzde 70’e kadar olan kısmım krediyle desteklediklerini söyleyen Varank, “Bu sayede küçük işletmelere altyapısı ucuz, faaliyetlerine uygun büyüklükte sağlıklı çalışma koşullarına sahip işyerleri sunuyoruz. Sanayi siteleri de kredi desteğinden, emlak vergisi muafiyetinden, KDV muafiyetinden, çevre ve temizlik vergisi indiriminden, yapı denetim kuruluşlarına ödenecek bedelde yüzde 75 indirimden ve belirli işlemlerde damga vergisi ve harç istisnası desteğinden faydalanabiliyor” diye konuştu.

Bakan Varank’ın verdiği bilgiye göre Plan döneminde tamamlanması öngörülen sanayi sitelerinin sekizi Akdeniz’de, ikisi Ege’de, üçü Marmara’da, dördü İç Anadolu’da, beşi Karadeniz’de, ikisi Güneydoğu Anadolu’da, yedisi Doğu Anadolu’da bulunuyor. İl bazında Kahramanmaraş ve Hatay üçer sanayi sitesiyle dikkat çekerken, bu illeri ikişer sanayi sitesiyle Niğde, Erzurum ve Van izledi.

Bakan Varank, yerleşim alanları içinde kalmış sanayi sitelerini planlı sanayi alanlarına taşımak için altyapı ve üstyapı yatırımlarının tamamına kadar olan kısmı, idari ve sosyal tesis binaları, arsa bedelleri, mülkiyetin edinilmesi masrafları, mimarlık ve mühendislik hizmetleri ve taşınma masraflarını kredi ile desteklediklerini söyledi. Bakanlığın 2019 Yatırım Programı’nda Rize ve Kastamonu’da yerleşim alanında kalmış iki sanayi sitesinin taşınması projesinin yer aldığını belirten Varank, “Bu projelerde tasarım ve arazi edinimi devam etmekte olup, bahsi geçen iki proje 31 yeni sanayi sitesi projesinden ayrıdır” ifadelerini kullandı.

20 ENDÜSTRİ BÖLGESİ BAŞVURUSU

Bakan Varank, bugüne kadar beş karma/ihtisas endüstri bölgesi, iki münferit yatırım yeri ve yedi özel endüstri bölgesi olmak üzere 14 endüstri bölgesi ilan ettiklerini vurgulayarak, 6 Ağustos 2019 itibarıyla Bakanlığa resmi başvurusu yapılmış değerlendirme süreci devam eden 20 endüstri bölgesi talebi bulunduğunu açıkladı. Bakan Varank’ın açıklamalarına göre endüstri bölgesi taleplerinin üçü karma-ihtisas, üçü münferit ve 14’ü özel endüstri bölgesinden oluşuyor. Karma-ihtisas endüstri bölgesindeki amaç profesyonel şekilde yönetilen sanayi bölgesi eksikliğinin A.Ş. statüsündeki ‘yönetici şirketlerle’ giderilmesi. Birden fazla yatırımcı bu bölgelerde yer alıyor. Münferit yatırım yeri modeliyle yüksek veya orta yüksek teknolojili üretim gerçekleştiren yatırımcıların öncelikle arazi ediniminde yaşadığı sorunların çözülmesi, sorunları çözülmüş alanların söz konusu yatırımcılara uygun fiyatla kiralanması hedefleniyor. Tek bir yatırımcıya yönelik bir model olarak biliniyor. Özel endüstri bölgesi modeliyle mevcut durumda üretime devam eden ama teknolojik yenilenmesini gerçekleştiremeyen ve yeterli kapasite artırımına gidemeyen yatırımcıların bürokratik süreçlerini kolaylaştırarak yatırımlarını hızlandırması hedefleniyor.

Endüstri bölgelerinde yapı ruhsatı, yapı kullanma izni, işyeri açma ve çalıştırma ruhsatı gibi birçok izin ve ruhsatların Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından verildiğini belirten Varank, bu şekilde yatırımcının bürokratik süreçlerinin hızlandırıp kolaylaştırıldığını söyledi.

YATIRIM TOPLAMI 22 MİLYAR DOLAR

Bakan Varank, bugüne kadar ilan edilen 14 endüstri bölgesi için öngörülen yatırım toplamının 22 milyar dolara ulaşmasını beklediklerini açıkladı. Tüm yatırımların hayata geçmesi durumunda cari açığın azaltılmasına yılda 6.5 milyar dolarlık bir katkı ve 65 bin kişiye ilave istihdam sağlanmasını öngördüklerini belirten Bakan Varank, şu endüstri bölgelerinin ilan edildiğini söyledi:

1. Ceyhan Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi (Adana)

2. Karapınar Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi (Konya)

3. Filyos Endüstri Bölgesi (Zonguldak)

4. Niğde-Bor Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi (Niğde)

5. BMC Otomotiv Sanayi ve Ticaret A.Ş. Münferit Yatırım Yeri (Sakarya

6. Karaman Enerji İhtisas Endüstri Bölgesi (Karaman)

7. SOCAR Turkey Enerji Anonim Şirketi Özel Endüstri Bölgesi (İzmir)

8. TESKOOP Özel Endüstri Bölgesi (İstanbul)

9. Albayrak Turizm Seyahat İnşaat Ticaret Anonim Şirketi Özel Endüstri Bölgesi (Balıkesir)
10. MOST Makine Enerji Taahhüt San. Ve Tic. A.Ş. Aliağa Münferit Yatırım Yeri (İzmir)

11. ÖZAR Özel Endüstri Bölgesi (İstanbul)

12. Asil Çelik Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi Özel Endüstri Bölgesi (Bursa)

13. Eti Bakır Anonim Şirketi Özel Endüstri Bölgesi (Mardin)

14. İÇDAŞ Çelik Enerji Tersane ve Ulaşım San. A.Ş. Özel Endüstri Bölgesi (Çanakkale)

Gecikme faizinde tek tip uygulama

Organize Sanayi Bölgeleri Uygulama Yönetmeliği'nde değişikliğe gidildi. 6 Ağustos’ta Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yönetmelikle Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) Yönetim kurulu üye sayısı 15'e çıkarılırken, OSB’lerin üst kuruluşta temsil sayıları artırıldı. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, OSB'lerde verilen hizmetlere yönelik olarak uygulanacak gecikme faizinde tek tip uygulamaya geçilmiş olup gecikme zammı olarak Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanununda belirtilen oran baz alınarak uygulamada birlik sağlandı.

OSB'lerde yer alan tesislerin sadece çatı ve cephelerinde güneş panelleri kurulmasına yönelik düzenleme yapıldı. OSB genel kurul toplantıları için toplantı yeter sayısına yönelik olarak düzenleme gerçekleştirildi.
 

Adnan ÜNVERDİ / Gaziantep Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı

“İki il ortaklaşa OSB kuruyor”

Bölgelere göre ihtisas organize sanayi bölgelerinin kurulması, sektörlere göre yapılacak yatırımların teşvik edilmesi, Ar-Ge çalışmaları ve stratejik sektörlerin desteklenmesi nitelikli ve katma değerli üretimlere geçişimizi hızlandıracak. Milli teknoloji hamlesi ile ülkemizin rekabet gücü de artacak. Bu bağlamda şehrimiz sanayisi, üretimi, istihdamı, ihracat gücü ve jeopolitik konumu ile bu yeni kalkınma hamlesinde en kritik şehirlerin başında geliyor. Ülkemizin Ortadoğu'ya açılan kapısı konumunda olan Gaziantep'te,Kilis'le birlikte organize sanayi bölgesi kuruyoruz. Bir ilk olarak iki ilin birlikte kurduğu Polateli-Şahinbey Organize Sanayi Bölgesi Hassa-Dörtyol Tünel Projesi'nin tamamlanması ile İskenderun Limanı'na 87 kilometre gibi kısa bir mesafede olacak.
 

Memiş KÜTÜKÇÜ / Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) Başkanı, Konya Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı

“YEKDEM yükü sanayicilerin üzerinden kaldırılmalı”

Şu anda organize sanayi bölgelerimiz ve buralarda üretim yapan sanayicilerimiz için en önemli konuların başında enerji geliyor. Organize sanayi bölgelerimizdeki elektrik fiyatlarında son bir yılda yüzde 100'ün üzerinde fiyat artışı yaşandı. Hem fiyat arttı hem de Son Kaynak Tedarik Tarifesi içerisindeki YEKDEM'den dolayı sanayicilerimiz bir ay sonraki elektrik
faturalarını öngöremez hale geldi. OSBÜK olarak sanayi üretimini daha avantajlı hale getirecek, daha fazla teşvik edecek yeni bir düzenleme talep ediyoruz.

Ayrıca yenilenebilir enerji kaynaklarının desteklenmesi için farklı bir metot geliştirilmeli, Son KaynakTedarik Tarifesi içinde yer alan YEKDEM maliyetlerinin yükü sanayicilerin üzerinden kaldırılmalı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı ile görüşmelerimizde elektrik faturalarında YEKDEM kaynaklı yaşanan fiyat dalgalanmalarının önüne geçmek için ulusal tarife benzeri üç aylık, altı aylık periyotlarla sabit fiyat belirlenmesini talep ettik.

SANAYİ ALANLARI ENVANTERİ

Şimdi de sanayinin ve katma değerli üretimin merkeze alındığı 11. Kalkınma Planı’nda OSB, KSS, endüstri bölgeleri, teknoloji geliştirme bölgeleri (TGB), serbest bölgeleri kapsayan sanayi ve teknoloji bölgelerine yönelik ortaya koyulan önemli hedeflere bir göz atıyoruz Plan’da sanayi ve teknoloji bölgelerinde sunulan hizmetlerin geliştirilmesi, bu bölgelerin sanayinin rekabetçiliğine ve verimliliğine daha etkin katkı vermesinin sağlanması öngörülüyor. Sanayi ve teknoloji bölgelerinin kuruluşunda Plan’ın öncelikli sektör ve gelişme alanları dikkate alınarak, mevcut ve gelecekte olabilecek ihtiyaçlara yönelik sayıları, kapasiteleri, kreş ve ulaşım imkânları, birbirleriyle işbirliği ve entegrasyonunun artırılması hedefleniyor. Plan döneminde Türkiye Sanayi Alanları envanterinin çıkarılması ve ilan edilmesi öngörülüyor. Çıkarılan envanterin sürekli güncel tutulması, sanayiciye kullandırılabilir arsa, yapılar ve bu arsalara ilişkin yatırım teşvik mekanizmasının dijital bir platform üzerinden sunulması da hedefler arasında yer alıyor. OSB’lerde uzun vadeli arsa ve bina kiralama ve edindirme modellerinin geliştirilerek işler hale getirilmesi hedefleniyor.

"ARSA-ARAZİ RANTI" YÜKÜ

Yatırım alanları ve arazi tahsisi konusunda atılacak adımlar, iş dünyası tarafından yakından takip ediliyor. Antalya Ticaret ve Sanayi Odası (ATSO) Yönetim Kurulu Başkam, TOBB Yönetim Kurulu Üyesi Davut Çetin, Türkiye’nin arazi mülkiyeti ve vergisi konusunda radikal bir politika değişikliğiyle “arsa-arazi rantı yükünden” kurtulmadan teknoloji ve yüksek katma değer hamlesini gerçekleştiremeyeceği görüşünde. Arazi kıtlığı ve maliyetinin yatırımlar önünde ciddi engellerden birisi olduğuna dikkat çeken Çetin, “Bugün Antalya’da OSB tamamen dolmuştur ve büyük çaplı bir sanayiciyi yönlendirebileceğimiz yer bulamıyoruz. Korkuteli ilçemizde iki yeni OSB kurma çalışması yürütüyoruz, ancak prosedürler nedeniyle halen faaliyete geçiremedik. Ayrıca ATSO olarak belirli sektörleri bir araya getireceğimiz toplu işyerleri oluşturmak üzere yıllardır mücadele içerisindeyiz. Örneğin otomotiv, mobilya gibi sektörleri toplu işyerleri projesi ile bir araya getireceğimiz bir araziyi yıllardır tahsis edemedik. Bu noktada OSB’lere hazine arazisi tahsisi imkânının sağlanması ya da kamulaştırma kolaylığı gibi adımların atılması son derece önemlidir. Dij halleşmiş, ortak altyapıları, lojistiği ve makina parkları olan ihtisaslaşmış bölge alanları yaratabilirsek, işletmelerimizin katma değeri ve verimliliği yanı sıra kentlerin refahı ve yaşam kalitesi de artacaktır” diye konuştu.

"MAKUL BİR ADIM"

Ege Bölgesi Sanayi Odası (EBSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ender Yorgancılar ise, sanayi envanteri oluşturulmasının uzun zamandır talep ettikleri ve bakanlara sundukları dosyalarda yer alan bir konu olduğunu vurguladı. Değişim ve dönüşümün zorunlu olduğu bir süreçte, mevcut yapıyı bilmeden, fiziki ve nitel bir dönüşümün mümkün olamayacağını dile getiren Yorgancılar, bunun sanayinin dönüşümünde en verimli alanların belirlenmesi açısından çok önemli bir adım olduğunu kaydetti. Bu dönüşümün Sanayi 4.0 ile bütünleşme açısından da kilit bir rolde bulunduğunu dile getiren Yorgancılar, diğer taraftan sanayi arsaları açısından belirli bir doygunluğa erişmiş bölgelerden atıl potansiyel bölgelere öncelik verilmesi gerektiğini ifade etti.

“EBSO olarak 2011’den bu yana TOKİ’nin müşteri portföyüne OSB’lerin de alınarak Bölgemizdeki OSB’lerde yatırım yapmak isteyen müteşebbislere uygun şartlarla fabrika kurulum desteği verilmesi, OSB’lerde yapılacak tüm alt ve üst yapı çalışmaları, bedeli mukabili sanayicilerin kullanımına sunulması talebimizi iletiyoruz” diyen Yorgancılar, sanayicinin sermayesini makinelere ve üretime dönük süreçlerde harcaması gerektiğini söyledi. OSB’de uzun vadeli arsa ve bina kiralamanın alternatif bir model olarak değerlendirilebileceğini dile getiren Yorgancılar, “Hem bürokratik engeller, hem de maliyetlerden dolayı, yatırım iştahını olumsuz etkileyen arsa satın alımına karşı getirilen uzun vadeli kiralama modelinin 11. Kalkınma Planı kapsamında ele alınmış olmasını makul bir adım olarak değerlendiriyorum” ifadelerini kullandı.

Zeki KIVANÇ /  Adana  Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı, TOBB Yönetim Kurulu Üyesi, TİM Yönetim Kurulu Başkan Vekili

"Küresel risklere karşı sigortamız"

Tekil projeler yerine bütünleşik, birbirine entegre projelerin desteklenmesinin ülkemize fayda sağlayacağı düşüncesindeyim. Organize bölgelerde verimlilik artışlarının vurgulanması oldukça önemli. Mevcut sistem illeri bir bütün olarak ele alıyor.

Bu da illerin içindeki nüfus ve ekonomik dengesizliği daha çok artırıyor, merkezlere göçe neden oluyor. Bir ilçede geçinilebilecek bir ücretle bir il merkezinde geçinmek mümkün olmuyor. Bu da yatırımların teşvik var diye uzak illere gitmesine neden oluyor. İç göçü teşvik etmek yerine nüfusu yaşadığı yerde istihdam etmek ülkemize sosyoekonomik katkılar sağlayacak. Yüksek büyüme oranlarına yeniden ulaşmak için yapılması gereken, katma değerli üretim hedefli, modern tesislerle yüksek teknolojili üretim yatırımlarına hız vermektir. Bunun için nitelikli insan kaynağına da önem verilmesi beklediğimiz bir gelişmedir. Unutmamalıyız ki sanayide atılan her adım, küresel risklere ve dış şoklara karşı sigortamız olacaktır.
 

Ayhan ZEYTİNOĞLU / Kocaeli Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı, TOBB Başkan Yardımcısı

“OSB’lerin özerkliği dengesi iyi kurulmalı”
 

Türkiye'de sanayi alanları envanterinin çıkarılması çok önemli. Büyük ölçekli yabancı sermaye yatırımlarında devletin yer seçerek yabancı yatırımcıya arazi tahsisi yapması yerinde olacak. Ülkemize yabancı yatırım gelsin istiyoruz ama onlara yatırım yeri sunumu ile ilgili koordinasyonumuz yeterli değil. Envanter yönetimi dinamik, gerçek zamanlı ve doğrulanabilir olmalı. Yatırımcıların,
özellikle yabancı yatırımcıların cezbedilmesi için yatırım arazi tahsisleri ile ilgili mevzuatın sade, anlaşılır ve öngörülebilir olması gerekli.

Tüm süreçler mümkün oldukça online sistemler üzerinden yürütülebilir olmalı. Yabancı yatırımcı için İngilizce arayüz imkanı sunulması ülkemizin Dünya Bankası’nın İş Yapabilme Kolaylığı Endeksi'ndeki yerini 43'üncülükten
çok daha yukarı sıralara taşımasını sağlayabilir. Arsa ve bina kiralama süreçleri daha önce gündeme gelen 'Sanayi Gayrimenkul Yatırım Anonim Şirketi' gibi bir kamu teşekkülü tarafından yürütülecekse OSB'lerin özerkliği ile dengenin iyi kurulması gerekli.

YENİLİK MERKEZLERİ KURULACAK

11 Kalkınma Planı’nda OSB’lerde firmalara iş geliştirme, kamu destekleri, proje hazırlama, üniversite ile işbirliği, yalın üretim, verimlilik, teknoloji yönetimi, kümelenme ve dijitalleşme konularında destek verecek Yenilik Merkezleri kurulması öngörülüyor. Plana göre öncelikli sektörlerde dijital dönüşüm alanında deneyim-sel eğitim ve danışmanlık hizmetleri sunacak, farkındalık çalışmaları yürütecek ve teknoloji tedarikçileri ile kullanıcıları bir araya getirecek Yetkinlik ve Dijital Dönüşüm Merkezleri OSB ve TGB’lerde oluşturulacak. KOBİ’lerin verimlilik dönüşümünün sağlanması için OSB’lerde Verimlilik Destek Programı uygulanacak. Yeni OSB’lerin mekânsal olarak kurgulanmasında ve mevcutların dönüşümünde çevre düzenlenmesi ve sosyal donatı ihtiyaçlarına yönelik iyileştirmeler yapılacak. Sanayi ve teknoloji bölgelerinin kuruluşunda sektörel ve tematik alanlara öncelik verilecek ve bu bölgelerde desteklerin farklılaştırılmasına yönelik çalışmalar yapılacak. Serbest bölgelere stratejik ve yüksek katma değerli yatırımlar çekilerek Türkiye’nin rekabet gücüne sağlanan katkı artırılacak, bu bölgelerde katma değerli üretime yönelik teknolojik ve Ar-Ge’ye dayalı faaliyetler desteklenecek.

"YENİ NESİL MODELE GEÇMELİYİZ"

İş dünyası da yeni nesil sanayi ve teknoloji bölgelerine duyulan ihtiyacı dile getiriyor. ATSO Başkanı Davut Çetin, Endüstri 4.0 teknolojisine dayalı üretim zincirinde ihtisaslaşacak yapılar oluşturulması gerektiğini belirterek, gerekirse kamunun da sermaye ortaklığı ile katkı verdiği modeller ile bu yapıların desteklenmesi gerektiğini vurguladı. Önce sistemi değiştirmek gerektiğini belirten Çetin, şunları kaydetti:

“Bölge ve il düzeyinde ortak sektörel ve ürün hedefleri belirleyerek hareket etmeli, akıllı-dijital yeni nesil OSB ve KSS modellerine geçmeliyiz. İşinin hakkını veren sanayicilerimize destek olmalıyız.”

Kalkınma Planı’na göre, OSBTerdeki mesleki ve teknik liselerin sayısı ve çeşitliliği artırılacak, teknolojik donanımı güçlendirilecek. Öncelikli sektörlerde mevcut iş gücünün niteliği artırılacak, bu sektörlerde çalışabilir nitelikte insan kaynağı yetiştirilmesine öncelik verilecek.

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, vasıflı insan kaynağının sanayinin desenine ve geleceğine göre eğitilmesinin hayati bir konu olduğunu belirterek, bu anlamda Mersin-Tarsus OSB içinde açılan meslek lisesinin bu uyumun yakalanması adına hayata geçmiş güzel bir örnek olduğunu vurguladı. Kızıltan, Mersin-Tarsus OSB içinde açılacak olan Model Fabrika ve İnovasyon Merkezi Projesi’nin ise bu verimliliği yakalamak adına önemli sıçrama noktası olacağını kaydetti.

Davut ÇETİN / Antalya Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı, TOBB Yönetim Kurulu Üyesi

“Endüstri 4.0 stratejileri harekete geçmeli”

Teşviklerden önce ele alınması gereken konu Türkiye'nin sanayi politikası ve OSB ve KSS modellerimizdir. Dünya kümelenme, ihtisas kümeleri, ağ yapıları, ortak Ar-Ge ve açık inovasyon ağ yapıları aşamalarını geride bıraktı ve şimdi endüstri 4.0 teknolojilerine dönük uygulama projelerine geçti. Biz halen sektörel kümelenmeyi tam olarak başaramadık. Sektörel ve bölgesel djjitalleşme ile endüstri 4.0 stratejilerimizi biran önce belirleyerek harekete geçmeliyiz. Teşviklere gelince, şahsen kamu tarafından verilen teşviklerin toplam miktar olarak yetersiz olduğunu düşünmüyorum. Araştırmalar ülkemizde desteklerin verimsiz kullanıldığını göstermektedir. Ayrıca, Antalya Ticaret ve Sanayi Odası olarak her yıl 'Devlet Destekleri Zirvesi’ adı altında bir etkinlik düzenliyoruz. Bu organizasyonlarda teşvik sisteminin işleyişine dair iki temel sorun öne çıkıyor. Birincisi, iş dünyasının önemli bir kısmının verilen teşviklerden haberi yok. Bir diğeri ise teşvik alma prosedürleri başvuracak olanların gözünü korkuttuğu için sunulan kaynak doğru yerlere ulaşamıyor.

Ender Yorgancılar/Ege Bölgesi Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı

“Eğitim 4.0 olmadan Sanayi 4.0 olamaz”

OSB’lere sağlanan mevcut teşvik sisteminin önem düzeyini karşılayamadığını uzun zamandır dile getiriyoruz. Mevcut teşvik sisteminde farklı illerde ama birbirlerine çok yakın sınırdaki OSB'lerde farklı teşvik sisteminin uygulanmasının haksız rekabet yarattığını yıllardır söylüyoruz.  İzmir  olarak bir mağduriyetimiz söz konusu. 11. Kalkınma Planı’ndaki 'OSB’lerde sunulan hizmetlerin geliştirilmesi, bu bölgelerin sanayinin rekabetçiliğine ve verimliliğine daha etkin katkı vermesi sağlanması" hedefini çok önemsiyoruz. Sanayi 4.0'a uyum sağlamanın, rekabet gücünü artırmaktan öte iş dünyasında varlığını sürdürmekle eş değer haline geldiği bu çağda, OSB'lerimiz akıllı üretimin ve djitalleşmenin temsilcisi olmak zorunda. Yeni büyüme hikayesi, Sanayi 4.0, katma değerli üretim ve teknoloji ihracatı prensibi üzerinde şekillenmeli. Ama öncesinde mutlaka Sanayi 4.0'ın altyapısını oluşturabilecek nitelikli insan yetiştirmek için geleceğin Türkiye'si yolunda 'Eğitim 4.0’ ile nitelikli ve donanımlı bireyler yetiştirilmesine bugünden başlanmalı. Eğitim 4.0 olmadan Sanayi 4.0 olamaz.

"GAZİANTEPLİ HAZIR"

Plan döneminde kurulması öngörülen sanayi ve teknoloji bölgeleri, bölgede yapılacak yeni yatırımlar için de kilit rol üstlenecek. Örneğin yeni kurulacak Polateli-Şahinbey Organize Sanayi Bölgesi’ni heyecanla bekleyen Gaziantep buna güzel bir örnek oluşturuyor. Gaziantep Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkam Adnan Ünverdi, 11. Kalkınma Planı hedeflerine uygun olarak Gaziantep’in savunma sanayine uygun üretimler yapmaya karar verdiğini belirterek, bu çerçevede yerli ve milli tedarik zincirinde yer alma çalışmalarını da hızla başlattıklarını söyledi. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na küme oluşturmak için başvuruda bulunduklarım açıklayan Ünverdi, “Gaziantepli sanayicilerimiz, müteşebbislerimiz ve yerel yöneticilerimiz kentimizde savunma sanayine yatırım yapılması için çalışmalarına hız verdi ve Gaziantep savunma sanayinde elini taşın altına koymaya hazır” dedi.

Gaziantep’te halihazırda savunma sanayine üretim yapan firmalar bulunduğunu ve 200’ün üzerinde firmanın savunma sanayine üretim yapabilecek durumda olduğunu dile getiren Ünverdi, önümüzdeki süreçte Gaziantep’in savunma sanayinde de önemli bir merkez olacağına yürekten inandığını ve bunun için çalıştıklarını kaydetti. Öncelikli sektörler arasında yer alan ilaç ve tıbbi cihazlar sektöründe, Gaziantep olarak önemli adımlar attıklarını belirten Ünverdi, “Medikal sektöründe yerli ve milli üretimi artırmak, dünya standartlarında kaliteli ve belgelendirilmiş ürünler geliştirmek amacıyla MESANTEP projesini başlattık. Ancak bu noktada Sağlık Bakanlığımızın yurt-dışından ithal edilen ürünlerin yerli üretime geçişinde firmalarımıza mühendislik ve danışmanlık sağlaması ile kamu ve özel sağlık kuruluşlarının ihtiyaçlarım yerli üretim ile karşılamasını sağlayacak bir program oluşturması büyük önem taşıyor. Bu çerçevede özellikle Polateli-Şahinbey Organize Sanayi Bölgesi’nin altyapısının hazırlanması, kuruluş sürecinin hızlandırılması ve savunma sanayine şehrimizin de entegre edilmesi noktasında devletimizin desteğini bekliyoruz” diye konuştu.

ULAŞIM MODLARI ÇEŞİTLENDİRİLECEK

11. Kalkınma Planı’nda lojistik ve enerji altyapısına yönelik hedefler de yer alıyor. Plan döneminde imalat sanayinin ihtiyaç duyduğu enerjinin sürekli, kaliteli, güvenli ve asgari maliyetlerle sağlanması, imalat sanayiinde enerji verimliliğinin artırılması, sanayide kullanılan verimsiz elektrik motorlarının verimli olanlarla değiştirilmesine yönelik destekleme mekanizmasının oluşturulması hedefleniyor. Lojistik alanında demiryolu yatırımlarında yük taşımacılığına odaklanılması, uygun yer ve ölçekte denizyolu altyapılarının geliştirilmesi, modlar arası (inter-modal) taşımacılığın yaygınlaştırılması ve lojistik maliyetlerin azaltılması yoluyla verimliliğin ve rekabetçiliğin artırılması temel amaçlar arasında yer alıyor. Petro-kimya tesisleri, otomotiv sanayiine yönelik imalat tesisleri ile liman, OSB ve maden sahaları başta olmak üzere önemli yük merkezlerine hizmet edecek iltisak hatları ve lojistik merkezlerin tamamlanması, yük taşımacılığında demiryolunun payının yüzde 5.15’ten yüzde 10’a çıkarılması öngörülüyor.

Plan dönemi sonunda Lojistik Performansı Endeksi’nde Türkiye’nin sırasının 47’den 25’e yükseltilmesi hedefleniyor. Plana göre öncelikli sektörleri odağa alacak şekilde Çukurova, Batı Karadeniz ve Marmara bölgeleri başta olmak üzere mevcut ve yapımı devam eden lojistik merkezlerin standartları yükseltilecek, yeni yapılacak yük ve lojistik merkezleri ise yük talebinin yüksek olduğu demiryolu koridorlarında planlanacak. Plan döneminde 38 adet OSB, özel endüstri bölgesi, liman ve serbest bölge ile 36 adet üretim tesisine yönelik toplam 294 km uzunluğunda iltisak hattı yapılacak. Büyük liman yatırımları tamamlanacak. Gümrük idarelerinin kapasitesinin artırılması ve iş süreçlerinin hızlandırılması amacıyla gümrük kapılarının ve gümrük idarelerinin altyapısı iyileştirilecek. İstanbul bölgesinin uluslararası bir hava kargo, bakım-onarım ve aktarma merkezi olması sağlanacak; Ortadoğu ve Afrika coğrafyasına da hitap edecek Çukurova Havalimanı tamamlanacak.

Bakan Varank, OSB’lerin ulaşım mod-larının çeşitlendirilmesi, konvansiyonel demiryolu hatlarına iltisak hatlarının yapılması konusunda Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ile ortak bir çalışma yürüttüklerini açıkladı. Bu kapsamda Bakanlık olarak; doluluk oranları yüksek, mevcut konvansiyonel hatlara 5 km’den az mesafede bulunan OSB’lerin öncelikle fizibilite edilmesini gündeme getirdiklerini vurgulayan Varank, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın ise önceliklendirme konu-sunda puantaj sistemi ile değerlendirme  yaptığını kaydetti. Bakan Varank, “Her iki Bakanlığın teknik uzmanları OSB’lere gidiyor, yerinde incelemelerde bulunuyor. İlk teknik çalışma heyeti önceki hafta Hatay bölgesindeydi, çalışmalara program dâhilinde devam edilecek” dedi.

Ayhan Kızıltan/Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı

“Sorun uygun arazi üretilememesi”

Mersin özelinde baktığımızda, OSB kurulması veya genişlemesi, üretim alanlarının artması veya açılması konusu ile ilgili olarak en önemli sorun uygun arazi üretilememesi.

Bu da imar planları ile ilgili bir konu. Teşvik anlamında birçok kurum farklı alanlarda teşvikler veriyor. Ancak bizce en büyük teşvik yatırımcıya, üreticiye uygun koşullarda yatırım arazisi tahsisi yapılmasıdır. Bu noktada da en önemli kriter tam anlamıyla üretim yapan, katma değer yaratan firmalar olmalıdır. 11. Kalkınma Planı'nda Türkiye Sanayi Alanları envanteri çıkarılıp ilan edileceği, sanayiciye kullandırılabilir arsalar sunulacağı ifade ediliyor. Bu konuda atılacak adımlar iş dünyadi açısından çok ama çok önemlidir. Ayrıca Plan'da Türk Eximbank, Kalkınma Bankası ve bazı kamu bankalarının özel endüstri bölgelerine ve üretim bölgelerine vereceği teşvikleri çok yerinde b uluyoruz. Arsa ve bina kiralama, sanayici için önemli bir başlangıç maliyeti oluşturuyor. OSB'lerde uzun vadeli arsa ve bina kiralama
üreticinin maliyet avantajı yaratacak ve bu da rekabetçiliğine yansıyacaktır. Özellikle bu günlerde teminat ve sermaye sıkıntısı çeken sanayiciler için, yeni yatırım yapmak isteyen sanayiciler için bu modeli rahatlatıcı ve üretimde ivme kazandırıcı bir model olarak görüyoruz.

Seyit ARDIÇ / Ankara Sanayi Odası 2. OSB Yönetim Kurulu Başkanı, OSBÜK Başkan Yardımcısı

“OSB'lerde teknoloji geliştirme bölgeleri kurulmalı”

Dijitalleşme ve Sanayi 4.0 konusunda sanayicilerimize eğitim programlarının düzenlenmesini, OSB'lerde yer alan firmaların kendilerini bu alanlarda hızlı bir şekilde geliştirebilmeleri için mentörlük programlarının başlatılmasını önemli görüyorum. Ekonomimize OSB'lerin tam katkı verebilmesi için sanayicilerin ihracata ağırlık vermesi gerekiyor. Buna yönelik olarak Hükümetimizce birtakım özel düzenlemeler veya teşvik mekanizmalarının geliştirilmesi artık ertelenemez. OSB’lerin ülkemiz için artan önem ve işlevinin gerektirdiği görev ve yetkilerinin sistemin amacına uygun olarak daha etkili kılınması, kamu kurum ve kuruluşları ve belediyelerle gerekli koordinasyon ve işbirliğinin sağlanmasına yönelik düzenlemelerin gerçekleştirilmesi, OSB'lerin önünü açacak ve ülke kaynaklarının, üretimin teşviki kapsamında kullanılmasına olanak sağlayacak. OSB'lerdeki atıl kapasitenin ekonomiye kazandırılabilmesi bakımından OSB'lerde arsa veya tesis inşaatına yönelik alternatifli ve uzun vadeli finansman modelleri, yatırımcıların öz kaynaklarını makine, teçhizat ve işletme sermayesine kanalize etmesini sağlayacak.


 

"EN BÜYÜK TEŞVİK"

Kocaeli Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı, TOBB Başkan Yardımcısı Ayhan Zeytinoğlu, özellikle yük taşımacılığı için demiryolu hatlarının artırılması ve demiryollarının limanlar ve OSB’erle bağlantılarının gerçekleştirilmesinin en önemli beklentileri arasında yer aldığını kaydetti. Kalkınma Planı'nda 38 adet OSB, özel endüstri bölgesi, liman ve serbest bölge ile 36 üretim tesisine yönelik toplam 294 km uzunluğunda iltisak hakkı yapılacağına yer verildiğine dikkat çeken Zeytinoğlu, “Önemli yük merkezlerine hizmet edecek iltisak hatlarının ve lojistik merkezlerin tamamlanacağı, yük taşımacılığında demiryolunun payının artırılacağı ifade ediliyor. Bunlar bizim sık sık dile getirdiğimiz talepler. Yaygın demiryolu ağlarının ülkemizin ekonomik gelişimine büyük katkı verdiğini biliyoruz. Örneğin bizim bölgemizde bulunan limanların demiryolu ile bağlantısının yapılmasıyla, Anadolu’daki istenen sanayileşme sürecinin hızlanacağını ve bunun sanayiye verilen en büyük teşvik olacağını düşünüyoruz. Mevcut teşviklere ilave olarak gelişmiş bölgelerdeki OSB’lere de diğer az gelişmiş bölgelerde uygulanan teşviklere yakın uygulamalar yapılmalı. Ayrıca çalışanlarda vergi dilimleri düşürülmeli ve çalışanlar içinde OSB’ler cazip hale getirilmeli. Ayrıca ihtisas OSB’lere yönelik özendirici teşviklerin hayata geçirilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Zira mevcutta ihtisas OSB kurmayı avantajlı kılan çok fazla mevzuat düzenlemesi yok” diye konuştu.

Sanayi ve teknoloji bölgelerinin Türkiye’nin ekonomik performansını artırabilmesi için kümelenme ve ortak çalışma kültürünü güçlendirmeleri ve örgütlemeleri gerektiğini vurgulayan Zeytinoğlu, “OSB’lerin ve TGB’lerin firmalarının ekonomik etütlerini yapmaları, firmalarının ortak faydasına eğitim ve insan kaynakları birimleri kurmaları, kümelenme/işbirliği-ne dayalı proje hazırlayıp yürütmeleri ve OSB’lerde de teknoloji transfer ofisi benzeri birimlerin oluşturulması bu yönde faydalı adımlar olabilir. OSB’lerde yer alan yatırımcıların ölçek ortalaması daha yüksek oluyor. OSB’lerde daha küçük ölçekli işletmelerin yer alabileceği sanayi siteleri kurulması faydalı olabilir. Bunun için teşvik edici ilave teşvik programları uygulanabilir” dedi.

"ENERJİ MALİYETİ DÜŞMELİ"

Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) Başkanı, Konya Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Memiş Kütükçü'de, OSB’lerin Türkiye’nin planlı sanayi üretim alanları olduğunu vurgulayarak, 1961’de Türkiye’de ilk OSB’nin kurulmasıyla başlayan OSB’leşme sürecinin, şu anda Türkiye’nin 80 şehrine yayılmış durumda olduğunu söyledi. Türkiye’de halihazırda 331 organize sanayi bölgesi olduğuna dikkat çeken Kütükçü, “Bu organize sanayi bölgelerimizde 50 binin üzerinde fabrika üretim yapıyor, bir milyon 900 bin insana doğrudan istihdam sağlıyor. Böylesine büyük ve üreten bir yapının rekabet gücünün geliştirilmesi elbette Türk sanayisinin geleceği için kritik önemde. 'Dolayısıyla biz devletimizden, OSB’lerin nitelikli üretim kabiliyetini geliştirecek, rekabet gücünü artıracak, özellikle enerji üzerindeki maliyetleri aşağıya çekecek düzenlemeler talep ediyoruz” dedi.

İbrahim BURKAY / Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı

“Kalkınma bankacılığı canlandırılabilir"

OSB'lerde uygun maliyetlerle sanayi arsaları, altyapı, enerji, taşımacılık-lojistik, atık tesisleri, eğitim ve araştırma kurumlan, tek durak ofisler gibi ihtiyaçlar, iş dünyası temsilcileri olarak öncelikli beklentilerimiz arasında. OSB'lerin demir yoluyla deniz ve hava limanlarına bağlantıları da arzu ettiğimiz seviyede değil. Sanayi ve teknoloji bölgelerinde üç alanda iyileştirmeler yapılmalı. Yeterli sanayi arsası üretilmeli ve uygun fiyatlarla tahsisler yapılmalı. Altyapı, enerji, atık tesisleri, sürdürülebilirlik ile tam uyum sağlayacak altyapı, Sanayi 4.0’a geçişi sağlayacak iletişim altyapısı, ortak araştırma merkezleri ve tek durak^ ofisler gibi olanaklar sağlanmalı veya bu yöndeki çalışmalar tamamlanmalı. Özellikle 1. bölgede mevcut ve yeni OSB’ler yeni nesil sanayi bölgeleri olarak konumlandırılmak, ileri teknoloji yatırımları için uzun süreli vergi tatilleri ile uygun yatırım finansmanları gibi destekler sağlanmalı. Sanayicinin sermayesini tamamen yatırıma ayırması için arsa, altyapı, bina, enerji tesisi, artıma tesisi gibi yüklerden kurtulması gerekiyor.

Bu noktada sanayi ve teknoloji yatırımlarını finanse etmek için kalkınma bankacılığı yeniden canlandırılabilir.

Prof. Dr. Murat YÜLEK / Ostim Teknik Üniversitesi Rektörü

“OSB altyapıları güçlendirilmeli"

11. Kalkınma Planı’nda sınai ve teknolojik gelişim ana eksen olarak alındı. Bu ana eksen etrafında verimlilik artışı ve uluslararası rekabetçiliğin geliştirilmesi hedefleniyor. Operasyonel bazda ise Kalkınma Planı’nın iki önemli özelliği daha var. Bunlardan birincisi, sektörel hedefleme yapılmasıdır. Plan'da sektörler [örneğin, telekom, otomotiv, robotik vs.] dikey alanlar, teknolojiler ise [örneğin, görüntüleme, malzeme, nanoteknoloji, 5G vs.] yatay alanlar olarak tanımlanmış. Teknolojik gelişim ve yetkinlik sektörel (hatta ürün bazlı] temeller üzerine oturtulmuş. İkincisi ise, kalkınma temelli kamu satın alım politikalarının öne çıkmasıdır. Sektörel (dikey)/teknolojik (yatay) yapılanma kamu satınalma politikalarının teknolojik gelişimde etkin hale gelmesini sağlıyor. Bu, savunma sanayi alanında Türkiye'nin kullana geldiği Savunma Sanayi Başkanlığı ve bunun etrafındaki satın alma modeli tecrübesinin sivil alanlara aktarılmasının hedeflendiği manasına geliyor. Türkiye'de sivil alanlarda kamu satın alım politikalarında bugüne kadar yabancı şirketlere öncelik tanınıyordu. Örneğin Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan hastane yatırımlarında sadece sağlık ekipmanları değil asansörlerin dahi yurtdışı tedarikçilerden sağlanması fiili zorunluluğu bulunuyor. Bu tür eğilimler yerli sanayinin rekabetçi gücünü düşürüyor. Plan, kümelenme, OSB gibi mekansal tarafı ağır basan alanlarda da ilave destekler sağlıyor.

Bursa OSB'den yatırımcılara satılık arsa!