ABD'de gayrimenkul almak için en iyi zaman!

Bunu fırsata çevirmek isteyen Türk yatırımcılar, bu konuyu sizin için araştırdık. ABD'de nerelerde ev ve işyeri alınır? Ev ve işyeri fiyatları ne kadar? İşte tüm bu soruların yanıtları.

Dünyanın en büyük ve karmaşık ipotekli konut kredisi (mortgage) piyasasına sahip ABD'de geçtiğimiz ağustos ayında baş gösteren mortgage krizi, dünya piyasalarında fırtınalar estirdi. Krizin etkileri başta İngiltere olmak üzere birçok Avrupa ülkesi ile Uzakdoğu'da da ciddi boyutlarda finansal tahribata neden oldu.

Eski FED Başkanı Alan Greenspan, Financial Times'a verdiği demeçte ABD'deki emlak fiyatlarının beklenenden sert bir düşüş yaşayacağını ifade etmişti. Greenspan'ın bu tahminini doğrularcasına ABD emlak pazarı, şu dönemde değim yerindeyse tepetaklak durumda.

Öyle ki; ABD, mortgage piyasasındaki durgunluğun işaretleri uzun süredir rakamlara da yansıyor... Ülkenin 40 eyaletinde başta konut olmak üzere ofis ve otel gibi ticari gayrimenkul satışlarında yüzde 40 ile 50'lere varan düşüşler yaşanmakta. Gayrimenkul satışları son yedi yılın en düşük seviyesine indiği, bu nedenle de piyasada satılığa çıkan gayrimenkul sayısında ise ciddi bir patlama yaşandığı haberleri geliyor.

Satıcı çok alıcı yok

Yurtiçinde ve yurtdışında üst düzey gayrimenkul satışları ile tanınan ABD'nin Miami, Orlando ve New York şehirlerinde şubeleri bulunan Golden Royale Gayrimenkul'ün Yönetim Kurulu Başkanı Korhan Kongaz, ABD'de özellikle yeni ev inşasının önemli ölçüde düştüğüne işaret ediyor. İnsanların evlerini satmak istediklerini ancak alıcının bulunmağını ifade eden Kongaz, ABD emlak pazarına ilişkin şu bilgileri veriyor:

"Tüketici kredileri çok zor bulunuyor, faizlerde belirli bir artış gözleniyor. Yeni ev üreten şirketler zarar üstüne zarar ediyorlar. Satıştaki ev sayısı artınca yeni gayrimenkul üreten şirketler yeni projelere başlamıyorlar. Başladıklarını bitirip satmakta zorlanıyorlar. İnşaat sektöründe gerileme rekor seviyelere ulaştı. Geçtiğimiz haziran ayında ev yapımında son 16 yılın en düşük seviyesi gerçekleşti. Finansal kriz, dünya piyasaları ile birlikte mortgage'a bağlı olarak çalışan birçok sektörü olumsuz etkiledi. Mortgage sektöründeki olumsuz gelişmelerden emlakçılar başta olmak üzere inşaat yapım ve onarım firmaları da nasibini aldı. Evlerin değerlenmesinden gelen artışları da kredi olarak değerlendiren tüketiciler bu duraklamayla birlikte harcamalarını önemli oranda azalttı"

En fazla düşüş nerelerde oldu?

Gayrimenkul piyasasının şu anda durgun bir dönem geçirdiği ve de fiyatların gerilediği ABD'de ev, ofis, arsa ve hatta otel bile almanın en uygun zaman dilimi olduğunu önemle vurgulayan Kongaz, ABD'de Türkiye'deki fiyatlara konut ve ticari gayrimenkul almanın mümkün olduğunu kaydediyor. Kongaz, Detroit, Florida(Miami ve Orlando), Arizona'daki emlak fiyatlarında yüzde 50'lere varan düşüşler olduğunu söylüyor.

Kongaz, fiyatlara ilişkin "Örneğin Detroit'te daha önce 500 bin dolardan satılan 180 ile 200 metrekare büyüklüğündeki villaların fiyatı 200 ile 250 bin dolar seviyesine indi. Yine Miami'de daha önce 40 milyon dolar fiyattan satılan 20 katlı ve 300 daireden oluşan bir apartmanı şu anda 20 milyon dolara alabilirsiniz" şeklinde bilgi veriyor.

Nereler cazip?

ABD'de düşen emlak fiyatları, bu ülkede ev almak isteyen Türk yatırımcıların sayısında artışa neden oldu.

ABD'de gayrimenkul yatırımı yapan Türkler'in, genelde Florida Eyaleti'ne bağlı Miami ve Orlando şehirleri başta olmak üzere New York'u tercih ettiklerini söyleyen Kongaz, bu konuda şunları söylüyor:

"Yıldızı yeni yeni parlamaya başlayan Florida'nın kuzeyi yatırım açısından oldukça cazip. Özellikle de yeni bir yerleşime açılan Daytona Beach arasındaki bölge. Turizm açısından bu bölgelere Türk yatırımcılar da ilgi gösteriyor. Bunun dışında Miami'de South Beach'de yatırıma yönelik birçok arsa bulunuyor. Bu bölge önümüzdeki dönemde oldukça prim yapacak. Yine Orlando ve Detroit gibi bölgelerde yapılacak gayrimenkul yatırımı mutlaka prim yapacaktır. Burada Orlando'ya dikkat etmek gerekir. Disneyland dışında hava üssünün burada bulunması Orlando'yu diğer bölgelere göre yatırımcı tercihi açısından bir adım öne çıkarıyor"

2 milyar dolarlık yatırıma geliyorlar!

Golden Royale Gayrimenkul'ün Yönetim Kurulu Başkanı Korhan Kongaz, son dönemde ABD'li yatırımcıların Türkiye'de gayrimenkul yatırımı yapmak için bir arayışta olduklarını vurguluyor. Finans ve petrol alanında faaliyet gösteren 50 milyar dolarlık iş hacmine sahip ABD'li bir grubun Türkiye'de alışveriş ve konut alanında yatırım yapmak istediğini belirten Kongaz, "Etap etap gerçekleştirilmesi planlanan bu yatarımın miktarı 2 milyar doları bulacak. Bu yatırımı yapmak isteyen grubun patronun babası Büyükada'da doğmuş. O nedenle Türkiye ile gönül bağları bulunuyor" dedi.

OKHAN ŞENTÜRK/EKONOMİST