Adana'daki Ramazanoğlu Konağı sanata hizmet ediyor!

Kanuni Sultan Süleyman ve 4.  Murat gibi ünlü Osmanlı padişahlarını ağırlayan dünyanın en eski sivil mimarlık  örneklerinden birisi olarak gösterilen Adana"daki Ramazanoğlu Konağı, çukurova  Üniversitesi tarafından kültür merkezi haline getirilerek, kültür ve sanatın hizmetine sunuldu.

çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Türk İslam Sanatları Tarihi  Anabilim Dalı Başkanı, Ramazanoğlu Konağı Kültür Merkezi Müdürü Yrd. Doç. Dr.  Gözde Ramazanoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Selçuklular"ın ardından  beylikler döneminin başladığını, Ramazanoğulları Beyliği"nin de Osmanlı ile eş  dönemli olarak kurulduğunu, Yavuz Sultan Selim"in Mısır seferi dolayısı ile  bölgeye gelmesi üzerine biatla Osmanlı Devletine bağlandığını anlattı.

Ramazanoğlu, Ramazanoğulları Beyliği"nin Osmanlı İmparatorluğu"na  bağlanmasına rağmen, babadan oğula geçen beylik unvanının uzun yıllar devam  ettiğini, 1609"da ailede yetişkin erkek olmadığı için merkezden vali tayin  edildiğini söyledi.

Beylik döneminde saray selamlığı olarak Ramazanoğlu Konağı"nın inşaa  edildiğini ifade eden Ramazanoğlu, şunları kaydetti:

'Beylik dönemi sarayının selamlık binası 1360-1390 yılları arasında inşa  edilmiş. Saraylar iki bölümden oluşuyor. Harem ailenin yaşadığı yer, selamlık da  resmi işlerin yapıldığı yer anlamına geliyor. Üniversitemizin kültür merkezi  olarak kullandığı bu bina sarayın selamlık bölümü. Genellikle harem olarak  algılanıyor çünkü, yukarıda bir kafesli odamız var, o padişahın aşağıdaki  toplantıları izlediği, Topkapı Sarayı"nda bulunan odanın bir benzeri. Kafesli oda  olunca haremmiş gibi algılanıyor ama aslında binamız selamlık binası, resmi işlerin yapıldığı yer.

Ramazanoğlu Beyliği döneminin saray selamlığı olan konak, 14. yüzyıldan  kalma dünyadaki ender sivil mimarlık örneklerinden biri, eğer bu bina batıda  başka bir Avrupa ülkesinde olsaydı buna şato diyecektik. şžöyle bakmak lazım,  mesela bir kilise ya da cami hasar gördüğü zaman hemen onarılır. Fakat evler,  saraylar onarılmıyorlar. Yenisi yapılıyor başka şekilde yaşanmaya başlanıyor. Bu  nedenle bu bina dünya mimarlık tarihi açısından da önemli.'

TOPKAPI SARAYI'NDAN ESKİ

Ramazanoğlu, konağın Topkapı Sarayı"ndan daha eski bir geçmişe sahip  olduğunu, Edirne"deki ilk Osmanlı Sarayı"nın yıkılmış durumda olduğunu, bu  nedenle Türkiye"de de halen kullanılan, ayakta duran, kullanılabilir durumda en  eski ve tek örnek olduğunu vurguladı.

Binanın çeşitli tarihlerde tamir ve restorasyonunun yapıldığına dikkati  çeken Ramazanoğlu, 'Bina sürekli tamirlerle yaşıyor. Son olarak Vakıflar tarafından restorasyonu yapıldı. Vakıflar Genel Müdürlüğü ve Bölge Müdürlüğü  tarafından 2008"in sonunda restorasyonu tamamlandı, sonra da çukurova  Üniversitesi burayı kiraladı. şžimdi çukurova Üniversitesi"nin kültür merkezi  olarak Adanalılara ve ziyaret etmek isteyen herkese hizmet veriyor' dedi.

KANUNİ'YE ÖZEL HAMAM

Ramazanoğlu, konakta Kanuni Sultan Süleyman ve 4. Murat"ın da  ağırlandığını yaptığını anlatarak, şöyle devam etti:

'Devlet başkanlarının sarayda ağırlanması geleneği var, mesela şimdi  Dolmabahçe Sarayı"nda resepsiyon veriliyor. Cumhurbaşkanımız, İngiltere"ye  gittiği zaman Buckingham Sarayı"nda ağırlanıyor. Aynı geleneğin devamı.  Ramazanoğulları, Osmanlı"ya bağlandıktan sonra burası yönetim merkezi olarak  kullanılıyor. Kanuni Sultan Süleyman Irak seferi dönüşü Matrakçı Nasuh ile  birlikte 15, 16, 17 Aralık 1535"de bu binada misafir ediliyor.

Kanuni Sultan Süleyman"ın kaldığı yer, bir başoda niteliğinde. Eski  binalarda ikinci katlarda hamam olmaz. çünkü henüz motor pompaları, elektrikli  sistem olmadığı için ikinci kata su çıkartmak bir sıkıntıdır. Burada ikinci katta bir hamam var. Kanuni Sultan Süleyman"ın kaldığı odanın hemen yanında, özel tek  kişilik minicik bir Türk hamamı var. Kanuni Sultan Süleyman geleceği zaman onu daha iyi ağırlayabilmek için yapılmış. Ayrıca, hem içeriye, divanhaneye hem  dışarıya penceresi olan meclis toplantılarının izlenebildiği kafesli bir oda  bulunuyor. Orayı şimdi küçük bir müze gibi kullanıyoruz. 4. Murat da Bağdat  seferi dönüşünde burada misafir ediliyor.'

Son olarak Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve eşi Hayrünnisa Gül"ün de konağı  gezdiğini belirten Ramazanoğlu, 'Cumhurbaşkanımız Sayın Abdullah Gül Adana"yı  ziyarete geldiğinde devlet başkanlarını sarayda karşılama geleneğine dayanarak,  üniversitemiz kendilerini burada ağırlamayı başardı' diye konuştu.

Ramazanoğlu, konakta rektörlük kabul salonu olarak kullanılan odanın,  ünlü şair ve  Adana  Valisi Ziya Paşa tarafından da kullanıldığını belirterek,  'Ziya Paşa"dan sonra Hacı Hasan Efendi vali oluyor. Onun Valiliği döneminde de  kabul salonu olarak kullanılıyor. Hacı Hasan Efendi"nin eşi Emetullah Hanım,  Osmanlı"nın ilk hanım öğretmenlerinden birisi. Onun yazmış olduğu hatıralar var,  öğretmen de olduğu için tabii bilinçli olarak yazılmış. Onun hatıralarına göre bu  oda mümkün olduğu kadar aslına benzetilerek tekrar tefriş edildi. Odadaki bir  perde kornişimiz orijinal, 1800"lü yıllara dayanıyor' dedi.

KONAĞIN çEVRESİ TARİH KOKUYOR

Gözde Ramazanoğlu, konağın bir külliye içinde yer aldığını, çevresinde de  halen ayakta duran tarihi yapıların yer aldığını vurguladı.

Bu nedenle konağın ve çevresinin turistlerin de ilgisini çektiğini  belirten Ramazanoğlu, şunları kaydetti: 'Konağın içinde bulunduğu külliyede Ulu Cami, Süleymaniye Medresesi"nden  sonra gelen Ramazanoğlu Medresesi, tarihteki ilk darülaceze konumundaki imaret,  hastane konumundaki şifahane bulunuyor. Her isteyene yemek verilen imaret bugün  okul olarak kullanılıyor. Piri Paşa"nın vakfiyesinde diyor ki; "İmarette gelip  buraya ihtiyacım var diyenlere git denmesin." Böylece imaretin bir kısmı tarihte  ilk darülacezeye dönüşmüş oluyor. Medrese 16. yüzyıldaki en üst düzeydeki eğitim  kurumlarından bir tanesi. 1540 yılında inşa edilen medrese, Süleymaniye  Medresesinden bir derece aşağıda sadece.

Cami dış kapıdaki tarihi kitabesine göre 1508"de yapılıyor. Sonra  ilavelerle devam ettiriliyor, 1541"e kadar yavaş yavaş eklemelerle diğer kapısı  tamamlanıyor. Ulucami eşsiz İznik çinileri ile donatılıyor. Adeta çini müzesi  görünümünde. Külliye içinde darüşşifa yani hastane var. Tarihi 1541"e kadar  uzanıyor. Sarayın harem bölümü ise yıkılmış. Temelleri medrese ile selamlık  arasında bulundu.'

KONAKTA KONFERANS VE KONSERLER

Gözde Ramazanoğlu, çukurova Üniversitesinin kiralamasından sonra konağın,  Ramazanoğlu Konağı Kültür Merkezi adıyla şehre hizmet veren bir yer haline  dönüştürüldüğünü söyledi.

Bütün külliye üzerinde alan yönetimi uygulandığını belirten Ramazanoğlu, 'Binada her Cumartesi konferanslar düzenleniyor. Ayrıca, klasik Türk Sanat ve  Batı Müziği konserleri oluyor. Adanalıların önemli bir ihtiyacını karşılıyor'  dedi. Ramazanoğlu, konağın, 'Hanımın çiftliği' adlı dizi filmin bazı  bölümlerinde de kullanıldığını söyledi. Ramazanoğlu, ayrıca konağı gezip, tarihiyle ilgili bilgi almak  isteyenlere de yardımcı olduklarını vurguladı.

AA