Aile konutu şerhi kaldırılması davası!
Eşlerin bütün yaşam faaliyetlerini gerçekleştirdiği, yaşantısına buna göre yön verdiği, acı ve tatlı günleri içinde yaşadığı, anılarla dolu bir ev olan aile konutu şerhi kaldırılması davası nasıl açılır?
Aile konutu şerhi kaldırılması davası!
Resmi olarak evli olan ailelerin yaşamını sürdürdükleri mekana, aile konutu deniyor. Bir diğer ifade ile; eşlerin bütün yaşam faaliyetlerini gerçekleştirdiği, yaşantısına buna göre yön verdiği, acı ve tatlı günleri içinde yaşadığı, anılarla dolu bir mekân olarak ifade ediliyor. Bu meskenin tapusuna aile konutu şerhi konulabiliyor.
Ancak, yazlık olarak kullanılan meskenlere aile konutu şerhi konulamıyor. Şerh konulduktan sonra eşlerden biri, diğer eşin açık rızası bulunmadıkça, aile konutu ile ilgili kira sözleşmesini feshedemez, aile konutunu devredemez veya aile konutu üzerindeki hakları sınırlayamaz.
Rızayı sağlayamayan veya haklı bir sebep olmadan kendisine rıza verilmeyen eş, hâkimin müdahalesini isteyebilir. Peki, aile konutu şerhi nasıl kaldırılır?
Aile konutu şerhi kaldırılması için dava açılabiliyor.
Sayı: B.09.1.TKG.0.120100-103.07/2 -7355
Konu : Aile Konutu Şerhi
TAPU VE KADASTRO ….. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜNE
İlgi: a) 06/08/2012 tarihli dilekçe. b) 14/08/2012 tarihli ye B091TKG01010100-106.03/1681 sayılı yazınız. ........ İlçesi ........ mahallesi ….. ada ... parsel sayılı taşınmazda 10 nolu bağımsız bölüm üzerine malik olmayan eş Hatice ……… tarafından işlettirilen 02.12.2002 tarihli ve 8612 yevmiye numaralı aile konutu şerhinin, …….. 21. Asliye Hukuk Mahkemesinin 22.01.2003 tarih ve ...../.... E. ...../.. K. sayılı kesinleşmiş boşanma kararı doğrultusunda terkini talep edilen ....... .......'a ait ilgi (a) dilekçe konusuna istinaden alınan ilgi (b) yazı ve ekleri incelendi. Türk Medeni Kanunu'nun 194. maddesi (c) bendi "Aile konutu olarak özgülenen taşınmaz malın maliki olmayan eş tapu kütüğüne konutla ilgili gerekli şerhin verilmesini isteyebilir." ve Tapu Sicil Tüzüğünün 57. maddesi (d) bendi "Aile konutu şerhi için konutun aile konutu olduğunu kanıtlayan muhtarlıktan ve varsa apartman yönetiminden alınmış belge ile birlikte vukuatlı nüfus kayıt örneği veya evlilik cüzdanı aranır." hükmündedir. Türk Medeni Kanunu'nun 1014. maddesi ise, "Bir tescilin terkin edilmesi veya değiştirilmesi, ancak bu kaydın kendilerine hak sağladığı kimselerin yazılı beyanı üzerine yapılabilir." hükmünü, Tapu Sicil Tüzüğünün 78. maddesinin 1. fıkrası, "Tapu sicilinde terkin, hak sahibinin veya yetkili makamın istemine ya da mahkeme kararına dayalı olarak yapılır." hükmünü içermektedir. Ancak özel düzenlemelere göre süreli olarak sicile tesis edilen haklarda sürenin dolmasıyla hak sahibinin muvafakat veya mahkeme kararı aranmaksızın malikin talebi ile terkinler gerçekleştirilebilmektedir. Genel Müdürlüğümüzün aile konutu şerhi ile ilgili olarak 11.06.2002 tarih ve 2002/7 sayılı Genelgesinin "Taşınmaz Malın Üzerinde Mevcut "aile konutudur" Şerhinin Terkini" başlıklı 5. maddesinde; şerhin malik olmayan eşin talebiyle işlenmesi halinde yine malik olmayan eşin talebiyle terkin edilebileceği açıkça belirtilmiştir. Ancak gerek Tapu Sicil Tüzüğünün 57. maddesi, gerekse anılan Genelgede boşanma halinde yapılacak işleme ilişkin herhangi bir düzenleme yapılmamıştır. 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu'nun 194. maddesinde öngörülen aile konutu şerhi, evliliğin genel hükümleri çerçevesinde düzenlenmiştir. Bu hükümler özel bir düzenleme olmadığı ve evlilik birüği devam ettiği sürece uygulanacak hükümlerdir. Yargıtay l. HukukDairesi 2010/728 E. ve 2010/2047 K. Sayılı kararında, "...boşanma durumunda boşanmaya ilişkin mahkeme kararının kesinleşmesiyle dayanağı ve hukuki neticeleri ortadan kalkar. Yani kayıt yolsuz hale dönüşür. Şerhin şeklen sicil kaydında yer alması kayıt maliki olmayan boşanan eşe herhangi bir hak bahşetmez." Yargıtay 2. Hukuk Dairesi ise 12.12.2006 tarih, 2006/9531 E. ve 2006/17441 K. Sayılı kararında "...Türk Medeni Kanunu'nun 194.maddesi gereğince konulan aile konutu şerhinin kaldırılmasına ilişkin davada, şerhin devamını gerektiren evlilik birliliğinin boşanma kararının kesinleşmesiyle sona ermiş bulunmasına .... göre usul ve kanuna uygun olan hükmün onanmasına..." şeklinde hüküm kurmuştur. Böylece malik olan eşin boşanmaya dair kesinleşmiş mahkeme kararının aslı veya onaylı örneğinin ibrazı halinde ve kararda aksi hüküm bulunmadığı takdirde aile konutu şerhinin terkini gerekir. İlgi (a) dilekçe konusu olayda, istem sahibinin dayanak olarak gösterdiği mahkeme kararında boşanmanın kesinleştiği, tapu kütüğüne konulmuş olan söz konusu şerhin boşanma kararı ile hukuki dayanağını kaybettiği ve yolsuz tescil haline dönüştüğü görülmektedir. Bu durumda, ........ İlçesi, ....... mahallesi …… ada ... parsel sayılı taşınmazda 10 nolu bağımsız bölüm üzerine malik olmayan eş ...... .......'in talebi ile konulan aile konutu şerhinin, …….. 21. Asliye Hukuk Mahkemesinin 22.01.2003 tarih ve ....../...... E. ...../.. K. sayılı kesinleşmiş boşanma kararına istinaden malik olan eşin talebiyle terkin edilmesi mümkün bulunmaktadır.
Kiralık evde aile konutu şerhi!
Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com
