Ankara'da kira fiyatları tavan yaptı!

Türkiye’de kira fiyatlarındaki artış son günlerde dikkatlerden kaçmıyor. Uluslararası emlak danışmanlık firması Knight Frank’ın verilerine göre 2021’in ilk çeyreğinde Medyascope'tan Özgür Özdemir'in haberine göre;  Ankara  ve İzmir’de konut fiyatları yüzde 10’dan fazla arttı. Kira fiyatları hakkında değerlendirme yapan  Ankara’daki gayrimenkul danışmanı ve emlakçılar ise kira fiyatlarındaki artışın sebebinin koronavirüs salgını, yüksek enflasyon ve yüksek faizler sebebiyle konut satışlarının düşmesine bağlı olarak vatandaşların kiralık seçeneğini tercih etmesi olduğunu dile getiriyor. Ankara’da 2021 yılının Ağustos ayında bir önceki yıla oranla kira fiyatlarında yüzde 30 yükseldi. Konut satışlarındaki düşüş Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) verilerine de yansıdı. TÜİK’in açıkladığı istatistiklere göre, 2021 yılının Temmuz ayında Türkiye genelinde konut satışları, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 53 azalarak 107 bin 785 oldu.  

Ankara'da yüzde 30 arttı 

Ankara’da kira artışları Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi’nin (BETAM) sahibindencom’un Ağustos ayı veri havuzundan yararlanarak hazırladığı sahibindex Konut Piyasası Görünümü Raporu’nda yer aldı. Rapora göre yıllık kira zammı oranı İstanbul’da yüzde 42,3, Ankara’da yüzde 30 ve İzmir’de yüzde 24,1 oldu. Bu zamlar sonucunda ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatları İstanbul’da 29,5 TL, Ankara’da 15 TL, İzmir’de ise 20,7 TL olarak tespit edildi. 

Ankara hem öğrenci hem de memur kenti olması sebebiyle dışarıdan gelen çok sayıda vatandaşın yaşadığı bir şehir. Şehirde memur atamalarının hızlanması ve  koronavirüs salgını sebebiyle çevrimiçi eğitim veren üniversitelerin yüz yüze eğitime başlayacak olması nedeniyle kiralık evlere olan talepte patlama var. Halihazırda 22 üniversitenin bulunduğu kentte öğrenciler salgın nedeniyle boşalttıkları evlerin yerine yeni kiralık evler aramaya başladı.. Gayrimenkul danışmanı Ferhat Şahin de kiralık ev piyasasında yoğun bir trafiğin yaşandığını belirtti. Şahin, Ankara kira piyasasının İstanbul’a göre nispeten daha uygun olduğunu ancak yine de kiralarda gözle görülen bir artış olduğunu belirterek şunları söyledi: 

“Kiralık konut ve işyerleri salgın nedeniyle uzun bir zamandır boştu. Öğrenciler salgın nedeniyle ailelerinin yanına dönerken işyeri açmak isteyen insanlar ise salgındaki kapanmalar nedeniyle bu taleplerinden vaz geçtiler. Şimdi hem öğrencilerin dönüşü hem de memur atamaları nedeniyle kiralık konutlara yönelik ilgi oldukça fazla ancak memur ve işçinin kazancına göre baktığımızda burada da kira fiyatları oldukça yüksek.” 

Rekor depozito talepleri 

Ev sahiplerinin kiracılardan yasal olarak en fazla üç kira depozito isteme hakkı bulunuyor fakat Ankara’daki ev sahiplerinin ev kiralamak isteyen göçmenlerden beş ya da altı kira tutarında depozito talep ettiğini söyleyen Şirin, ev sahiplerinin göçmenleri istismar ettiğini belirterek “Yasal olarak mülk sahibi üç kira depozito bedeli alabiliyor ancak burada maalesef ev kiralamak isteyen göçmenlerden beş, altı kira depozito alındığını gördük. Bu nedenle insanlar ev kiralamak isterken sorunlar yaşıyor. Kiralık piyasasındaki sorunları ve vatandaşların mağdur olmaması için meslek odalarının bu işi denetlemesi gerekiyor. Yine bu işin uzmanlar tarafından yürütülmesi gerekiyor. Örneğin ilanlara sahte ev görüntüleri ve yanlış lokasyonlar yüklenebiliyor. Bir eve bakmaya gittiğimizde evin konumunun çok farklı olduğunu görebiliyoruz. Bu işi düzenleyecek uzman kadrolar var ancak devlet bu kadrolara yetki vermiyor. Bu yetkiler verilirse bu iş rahatlıkla çözülebilir.” dedi

Faizler nedeniyle kiralar yükseldi 

Ankara’nın Çankaya ilçesine bağlı Cebeci semtinde emlak ofisi bulunan emlakçı Ümit Taş, yüksek faiz sebebiyle vatandaşların ev alamadığını, bu sebeple de kiralık evleri tercih ettiğini ve yaşanan bu talep sebebiyle de kira fiyatlarının yükseldiğini belirtti. Taş, “Televizyonlarda her gün konut satışına ilginin arttığına dair haberler izliyoruz ancak yüksek faiz nedeniyle kimse ev almıyor ve mecburen kiralık eve yöneliyor” dedi. TÜİK’in de açıkladığı istatistiklere göre, 2021 yılı Temmuz ayında Türkiye genelinde konut satışları, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 53 azalarak 107 bin 785 oldu.

Salgın nedeniyle yurtlar tercih edilmiyor 

Ankara Üniversitesi Cebeci Kampüsü’nün yer aldığı semtte konumu sebebiyle öğrencilerin kiralık evlere ilgisi oldukça fazla Taş, “Burada öğrencilerin dönüşüyle birlikte piyasa hareketlendi ancak bir önceki yıla göre fiyatlar epey yükseldi. Örneğin geçen sene metroya yakın bir ev 1.200 TL iken bu sene 1.800 TL civarında kiraya veriliyor. Ancak buna rağmen şu an bende kiralık daire kalmadı çünkü salgın nedeniyle de öğrenciler yurtta kalmak yerine kiralık ev tutmayı tercih ediyor” şeklinde konuştu.

"Devlet denetlemeli"

Taş’a göre vatandaşların mağduriyetinin engellenmesinin tek yolu ise devletin kiralık ev ve işyerlerinin fiyatlarını denetleyen bir mekanizma kurulması “Kiraları denetleyen bir mekanizmanın olması gerekiyor yoksa ‘Serbest piyasa bu, ben her şeyi yaparım’ denirse mağdur olan vatandaş olur.”

Fiyatları değerlendiren bir vatandaş da devletin bu alanları denetlemesi gerektiğini savunuyor. “Hükümet eksik, her alanı serbest bırakmış, herkes istediği şekilde kirayı artırıyor” yorumunu yapan vatandaş, kiralık evlerde fiyat artışının temel sebebinin ise hükümetin yanlış ekonomik politikaları olduğunu belirtti. 

“Eve çıkmak istiyorum ancak kiralar nedeniyle yapamıyorum, bizim jenerasyon mal mülk sahibi olamaz”

Ailesi ile beraber yaşayan bir genç de birkaç aydır eve çıkmak için kiralık ev aradığını ancak yüksek rakamlar nedeniyle çıkamadığını söyleyerek şunları söyledi: “Eve çıkma niyetim var ama kiralar nedeniyle bu istediğimi gerçekleştiremiyorum. Bugün burada yaşanılabilir bir eve çıkmak için 2.000 TL’ye yakın bir bütçenizin olması gerekiyor. Bana göre kiralık ev fiyatlarının yüksek olmasının birkaç sebebi var. Yüksek enflasyon nedeniyle ev sahipleri bunu kiraya yansıtıyor. Yine salgın ve ekonomi nedeniyle inşaat sektörü yavaşladı ve yeni evler yapılamıyor. Çok fazla mülteci geldi onlar da ev tutmak istiyor ve ev sahipleri de evlerini dolar kuru üzerinden mültecilere kiralamak istiyor. Bizim gibi Y kuşağı jenerasyonunun mal mülk sahibi olması çok mümkün görünmüyor. Üç-beş kuruş kenara koyup, hayatta kalıp biraz eğlenebilirsek ne mutlu bize diyoruz.”

“Yabancılar yüzünden kiralar artıyor”

Bir hafta önce ev kiralayan bir vatandaş ise fiyatlar ve göçmenlerden şikayet ederek şunları söyledi: “Ankara’ya iş nedeniyle yeni geldim. Kiralık ev için emlakçıya gittim ve bir önceki kiracının 800 TL’ye kaldığı evi ben 1.200 TL’ye tuttum. Emlakçıma bunu sorduğumda kira fiyatlarının yükseldiğini ve bu artışın daha da süreceğini söyledi. Ben bu artışın nedeninin yabancılar olduğunu düşünüyorum.”

Vatandaşlara göre kiralık ev fiyatlarındaki yükselişin temel sebeplerinden  biri de emlak piyasasını denetleyen bir mekanizmanın bulunmaması.

Kira fiyatları düşecek mi?