Avrupa'daki konut krizi Z kuşağını endişelendiriyor! Ev fiyatları yüzde 47 kiralar yüzde 18 arttı!
Avrupa'da yaşanan konut krizi Yunanistan'dan Almanya'ya, Hollanda'dan Portekiz'e, Fransa’dan Britanya'ya kadar ciddi bir şekilde hissediliyor. Konut fiyatları ve kiralar yükselirken, yaşanan durum da Z kuşağını endişelendiriyor.
Avrupa İstatistik Ofisi’nin (Eurostat) merakla beklenen yeni raporu Avrupa Birliği (AB) ülkelerindeki konut durumu, kiralama oranları, fiyatlar, konut sahipliği, barınma kalitesi gibi başlıklarla duruma ilişkin geniş bir perspektif sunuyor.
Söz konusu rapora göre toplamda 27 üyeli blokta insanların üçte ikisinden daha fazlası kendi evine sahip. Fakat Avrupa Birliği ülkelerinde konut sahipliği oranı gittikçe geriliyor.
Avrupa Birliği nüfusunun yüzde 69'luk kısmı kendi konutuna sahipken, geri kalan yüzde 31'lik kesim kiralık evlerde yaşıyor. Almanya dışındaki tüm üye devletlerde ise konut sahipliği daha yaygın.
En yüksek sahiplik oranı yüzde 95 ile Romanya’dayken söz konusu bu oran Slovakya'da yüzde 93, Hırvatistan'da yüzde 91, Macaristan'da ise yüzde 90 şeklinde belirtildi..
Paylaşılan detaylara göre Almanya’yı da sahiplik oranının yüzde 49 olduğu Avusturya ve yüzde 40 ile Danimarka takip ediyor.
KONUT FİYATLARI 12 YILDA YÜZDE 47 ARTTI
Bianet'te yer alan habere göre Avrupa Birliği'nde konut fiyatları ve kiralar 2013 yılından beri istikrarlı bir biçimde yükseliyor. Özellikle 2015-2022 seneleri arasında büyük bir artış var.
Konut fiyatlarında 2010-2022 seneleri arasındaki artış oranı yüzde 47. Artış yaşanmayan yalnızca iki istisna ülke bulunuyor. İtalya ve Kıbrıs. İtalya’da konut fiyatları yüzde 9, Kıbrıs’ta yüzde 5 düşüş gösterdi.
En büyük artış yaşanan Estonya’da fiyatlar yüzde 192, Macaristan’da yüzde 172, Lüksemburg'da 135 artış gösterdi.
KİRA ARTIŞ ORANI ENFLASYONUN ALTINDA
İstikrarlı bir biçimde artışına devam eden kira fiyatlarında da durum konut satışlarındaki kadar yüksek değil. Avrupa Birliği genelinde yüzde 18. Ayrıca Yunanistan dışındaki tüm üye devletlerde artış görüldü. Söz konusu bu süreçte Yunanistan’da kiralar yüzde 25 düştü.
En büyük artışlar ise yüzde 210 ile Estonya, yüzde 144 ile Litvanya ve yüzde 84 ile İrlanda'da yaşandı. Diğer bir taraftan Avrupa Birliği, ortalama harcanabilir gelirin yüzde 19,6'lık kısmı konut maliyetlerine ayırdı.
ENFLASYON YÜZDE 28
Avrupa Birliği'nde 2010-2022 seneleri arasında enflasyon yüzde 28 seviyelerindeydi. Bu dönemde yıllık enflasyon net olarak yüzde 9,2 ile 2022'de en yüksek seviyelere ulaştı.
ÇİFTLER AİLE KURMUYOR
Almanya kira artış oranlarında daha stabil olsa da ülkenin resmi istatistik ofisi geçen sene her beş haneden bir tanesinin net gelirinin en az beşte ikisini kiraya harcadığını belirtmişti. Ayrıca verilen detaylara göre Almanya’da şu anda 800 binden çok konut açığı var. Söz konusu bu rakam istikrarlı bir şekilde artıyor.
Birçok Avrupa Birliği kentinde sosyal konut için bekleme süresi 10 sene ya da daha fazla. Almaya ve Hollanda gibi konut konut sıkıntısı yaşanan ülkelerde çiftler, aile kurmak gibi önemli yaşam olaylarını erteliyor veya ayrıldıktan sonra beraber yaşamak zorunda kalıyor.
Diğer bir taraftan Z kuşağı aile evini seleflerine göre daha geç terk ediyor. Aile evinden çıkma yaşı 26'dan 28'e çıktı.
TÜRKİYE'DE SON DURUM
Türkiye’de konut sahipliği oranı 2014 yılından bu yana düşüş gösteriyor. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) 2022 yılının Aralık ayında yayımladığı Bina ve Konut Nitelikleri Araştırması’na göre hanehalklarının yüzde 60,7'lik kısmı oturduğu konutun sahibi, yüzde 27,6'lık kısım da kiracı. Kalan kesim de ya kira ödemiyor ya da lojmanda kalıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu'nun kiraya ilişkin verileri toplanmaya başladığı 2006 yılında kirada oturanların oranı yüzde 23,5'di. Söz konusu bu oran 2012 yılında yüzde 20,9’a kadar indi fakat 2012 yılından bu yana her sene kiracı oranı yükseliyor. 2018 yılında yüzde 25’i geçen kiracı oranı 2022'de yüzde 27,2 şeklinde oldu.
Yani 2012 yılında her 100 kişiden yaklaşık 21'i kiracıyken 2022 yılında 100 kişiden yaklaşık 27’si kiracı durumuna geldi.
Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi tarafından yapılan son araştırmaya göre de Türkiye genelinde ortalama kiralık konut ilan metrekare fiyatı 150,4 Türk Lirası
ENDİŞE KAYNAĞI
Konut, insanların özellikle de gençlerin başlıca endişeleri arasında bulunuyor. 2022 Eurobarometer anketi, Avrupa Birliği üye devletlerinin üçte birinden fazlasında 25-34 yaş arası gençlerin yüzde 20'sinden fazlası için barınmanın en büyük 2 endişesinden biri olduğunu da ortaya çıkardı.
