Ayvalık Adaları Planı Değişikliği yapılaşmanın önünü açacak!

Türkiye’nin en güzel doğal koruma alanları arasında yer alan Ayvalık Adaları Tabiat Parkı için tehlike çanları çalıyor. Ayvalık Belediyesi’nin iddiasına göre Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından hazırlanan Ayvalık Adaları Planı Değişikliği raporu, adaların koruma statüsünü düşürüp yeni yapılaşmanın önünü açıyor. Rapora itiraz eden Başkan Hasan Bülent Türközen, sivil toplum örgütleri ve yerel yönetimin görüşü alınmadan hazırlanan rapora göre yapılacak planın, Ayvalık Adaları Tabiat Parkı’nı yok edeceğini dile getirdiBalıkesir’in Ayvalık ilçesinde uzun süredir imar planının değiştirileceği ve Ayvalık’ın mevcut durumunun bozulacağı ile ilgili tartışmalar yaşanıyordu. 1/25 binlik plan değişikliği öncesinde Çevre ve Şehircilik Bakanlığı taslak niteliği taşıyan bir rapor hazırladı. Rapora göre, Ayvalık ve Cunda Adası başta olmak üzere bölgede bulunan koruma altındaki 22 ada yeni yapılaşma ve enerji santrallarine açılıyor. Bakanlığın raporuna Ayvalık Belediyesi itiraz etti. Belediye itiraz dilekçesinde, bugüne kadar korunan, bakir bırakılan adalardaki plajlar ve diğer alanların satılması, kiralanması, imara ve yapılaşmaya açılmasının önünün açıldığını vurguladı. Belediye, Ayvalık Adaları Tabiat Parkı’nda rüzgâr enerji santrallerinin de kurulabileceğini öne sürdü. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 4 Ekim 2013 tarihli ‘Ayvalık Tabiat Parkı Plan Raporu’nda yer alan bilgiler ve belediyenin itirazları şöyle:

RAPOR: Alibey Adası içerisindeki orman alanları, Hakkıbey ve Sarımsaklı Yarımadası’ndaki orman alanları, kıyı kumul alanları, Tavuk Adası dışındaki adalar ile denizel alanda; koruma altındaki türler, denizçayırları ve biyolojik açıdan bir çok kritik noktaya sahip olan Yellice Adası, Kamış Adası ve Pınar Adasının çevresi, Maden Adası ve Küçük Maden Adası çevresi hassas koruma bölgesi olarak tanımlanmıştır. Ayrıca ziyarete açılabilecek sportif amaca yönelik tekne tur güzergâhları ve dalış noktaları izleme sonuçlarına göre revize edilebilir.

İTİRAZ: Bu bölgeler daha önce mutlak koruma alanındaydı. Koruma kapsamı böylece düşürülmüş oluyor. Koruma kapsamının düşürülmesi yapılaşmaya yol açacaktır. Buralara tekne turunun düzenlenmesi ile deniz altının yaşam alanı tamamen yok olacak. 

RAPOR: Tabiat Parkı sınırları dahilinde yer alan tüm sit alanlarında yapılacak her ölçekteki plan ve uygulamalar ve sit alanları bütününde yapılacak kiralamalar için ‘ilgili kültür varlıklarını koruma bölge kurulu ile tabiat varlıklarını koruma bölge komisyonunun’ uygun görüşü alınacaktır.

İTİRAZ: Milli Parklar Kanunu ve ilgili yönetmelikler milli park, tabiat parkı gibi alanlarda yer alan özel mülkiyetlerin kamulaştırılmasını önerirken, mevcut revizyon planında yeni kiralama ve satış maddelerinin konması doğal parkların korunmasına ilişkin hükümlere ters düşüyor. Korunması gereken alanların kiralanması ve satışı parkların daha fazla yok edilmesini beraberinde getirecektir. Bu hükümle sahiller işletmelere kiralanabilecek. Örneğin Cunda’da bulunan Maden Adası, Şeytan Sofrasına çıkan, Hakkı Bey Yarımadası’ndaki plaj alanlar satılabilecek ya da kiraya verilebilecek. 

RAPOR: Teknik zorunluluk olması halinde enerji nakil hattı geçirilebilir. Mevcut hatların bakımı yapıldıktan ve izin süreleri bitimesinden sonra yeraltına alınması zorunludur.

İTİRAZ: Daha önce bitki örtüsüne zararlı olduğu için doğalgaz hattı bile geçirilemiyordu. Planla bunun önü açılıyor. 

RAPOR: Tabiat parkı alanı içinde yenilenebilir enerji projeleri ekosistem değerlendirme raporuna göre değerlendirilir.

İTİRAZ: Tabiat parkı alanı içinde yenilenebilir enerji projeleri ile ilgili olarak özel madde getirilmesi ve ekosistem değerlendirme raporuna göre değerlendirileceğinin belirtilmesi sakıncalıdır. Daha önce bölgeye rüzgâr enerji santralı için başvurular yapıldı ve izin alınmak istendi. Ancak tehlikeli olacağı için izin verilmedi. Şimdi koruma kriterlerinin düşürülmesi ve bu hükmün konulması ile RES’lere kapı açılıyor.

‘Adalar satılabilir’

Rapor doğrultusunda hazırlanacak planları mahkemeye taşıyacaklarını belirten Ayvalık Belediye Başkanı Hasan Bülent Türközen, “Bu raporla hızlı şekilde Ayvalık adalarının ekolojik ve tarihsel dokusunu bozacak bir yapılaşmanın önü açılıyor. Çok sayıda ada ve plaj özel mülkiyetin sahipliğine geçirilebilecek. Tekne turları denizleri, RES’ler ise bitki örtüsünü yok edecek. İmar planının değişmesi, yapı izinlerinin iki katına çıkarılması, kaçak yapılara izin verilmesi dahası plajların dahi özel kişilere satılması gündemde. Çok ama çok tehlikeli bir rapor” diye konuştu.

Serkan Ocak/Radikal Gazetesi