Bursa'da kaçak yapılaşmaya İHA'lı önlem!

Bursa'da kaçak yapılaşmaya karşı insansız hava aracıyla kontroller sağlanıyor. Son Haberler'de yer alan habere göre; Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş tarafından bir ilke imza atılan Türkiye’de İlk defa kurulan Akıllı Şehircilik ve İnovasyon Dairesi Başkanlığı’nın Daire Başkanı M. Kürşat Gürsoy, kaçak yapılaşmaya karşı alınan önlemleri anlattı. 

1- İnsansız Hava Aracı (İHA) ile Kaçak Yapılaşmanın Tespit Edilmesi Projesi nasıl ortaya çıktı?

İmara aykırı yapılardan kaynaklanan sorunlar uzun yıllardır ülkemizin gündemini meşgul eden bir konu. Çevre ve Şehircilik Bakanlığımız imar sorunlarını çözmek ve elde edilecek gelirin kentsel dönüşüm çalışmalarında kullanılmasını sağlayacak “İmar Barışı”nı başlattı. 31 Aralık 2017 tarihinden önce ruhsatsız veya ruhsata aykırı yapılmış tüm yapılar İmar Barışı kapsamına alındı ve ilimizde pek çok vatandaşımız İmar Barışından yararlanarak yapılarını yasal hale getirdi. 

Bizlerde Akıllı Şehircilik ve İnovasyon Dairesi Başkanlığı olarak, şehrimizde ciddi sorun teşkil eden kaçak yapılaşma ile günümüz teknolojisinin sunduğu imkânlar ölçüsünde nasıl mücadele edebiliriz diye tartışmaya başladık. 

Daha önce İmar ve Şehircilik Dairesi Başkanlığımız ile şehrimizin önemli bir gündemi olan “Kentsel Dönüşüm” çalışmalarında altlık olarak kullanmak üzere tüm Bursa’nın 3 boyutlu kent modelini üretmiştik. Bu çalışmada Bursa ili Fotogrametrik Hâlihazır Harita Üretimi (hava fotoğraflarından harita üretimi) Projesi kapsamında üretilen 2017 yılı Kasım tarihli verilerden yararlanmıştık. Elimizdeki verilerin üretim tarihlerinin az bir zaman farkıyla İmar Barışı ile örtüşmesinin avantajıyla tüm verilerimizi güncelleyerek altlığımızı hazırladık.

Araştırma ve incelemelerimiz sonucunda da kaçak yapılaşmanın tespit edilmesi için en etkin ve hızlı yöntemin Bursa yerleşik alanı için oluşturulacak uçuş planına göre İHA ile belirli periyotlarda yapılacak uçuşlar sonucunda elde edilecek yüksek çözünürlüklü hava fotoğrafları ve yüzey modeli verilerinden Coğrafi Bilgi Sistemi ortamında yapılacak analizlerle bina yüksekliklerindeki değişim ve yeni yapılan binaların tespit edilmesi olduğuna karar verdik. 

Ulaştığımız çözümleri Belediye Başkanımız Sn. Alinur Aktaş Bey’e sunduk. Arge ve inovasyon ruhuna sahip bir Başkana sahip olduğumuz için bu tarz çözümlemelerimizde bize hep destek olduğu gibi bu projede de Başkanımız arkamızda oldu. Şehrin tüm dinamikleri ile bir takım toplantılar gerçekleştirdi. Kaçak yapılaşma ile mücadele noktasında İHA’dan faydalanılması kararı ile bu sürece girildi.

2- İHA ile kaçak yapı tespitine yönelik Türkiye’de başka uygulamalar var mı?

Akıllı Şehircilik ve İnovasyon Dairesi Başkanlığı olarak bir literatür taraması yaptık. Yaptığımız araştırmada planladığımız ölçekte bir çalışma yapılmadığını gördük. Sadece birkaç belediye tarafından drone aracılığıyla çekilen fotoğraflar ile geçmiş tarihli hava fotoğrafları arasında kıyaslama yapılarak yeni bina yapılıp yapılmadığının manuel olarak kontrol edildiği çalışmalara rastladık.

Ancak bizlerin Akıllı Şehircilik ve İnovasyon Dairesi Başkanlığı olarak yürüttüğümüz çalışma bu örneklerden çok farklı. Biz İHA aracılığıyla elde ettiğimiz yüksek çözünürlüklü hava fotoğraflarından nokta bulutu ve yüzel modeli üreterek coğrafi bilgi sistemi analizleri ile bina yüksekliklerindeki değişim ve yeni yapılan binaları otomatik olarak tespit ediyoruz. Yani tamamen bilimsel bir çalışma yürütüyoruz. 

Ayrıca, Daire Başkanlığı olarak bu konuda bir akademik yayın da hazırladık. 25 Ekim 2019 tarihinde Ankara’da gerçekleştirilen 6. Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemleri Kongresinde, Belediyemiz adına Akıllı Şehircilik ve İnovasyon Dairesi Başkanlığı olarak çalışmamızı sunduk.

3- İHA kaçak yapı tespitine yönelik yaptığınız somut bir çalışma var mı? Varsa sonuçları ne durumda?

Yıldırım ilçesinde yaklaşık 40 hektarlık bir alanda uçuş gerçekleştirdik. Uçuş yapılan bölgede yaklaşık 2100 adet bina bulunuyor. Uçuş neticesinde elde ettiğimiz verileri değerlendirdiğimizde 2017 yılı Aralık ayından günümüze 125 adet binada ruhsatsız kat artışı ile birlikte 27 adet ruhsatsız yeni bina inşa edildiğini tespit ettik. Coğrafi Bilgi Sistemleri Şube Müdürlüğümüzce analiz edilen bu verileri Belediyemiz İmar ve Şehircilik Daire Başkanlığı ile paylaştık ve analiz sonuçlarımız yapılan saha çalışması ile doğrulandı. Tespit edilen kaçak yapılar için tutanak tutularak yasal süreçler başlatıldı.
Ayrıca, İHA ile elde ettiğimiz tüm verileri Bursa’da konunun muhatabı tüm belediye ve kurumlarla web tabanlı coğrafi bilgi sistemi aracılığıyla paylaşmak üzere çalışmalarımızı da başlattık.

4- İHA kaçak yapı tespiti dışında başka uygulamalarda da kullanılabilecek mi?

Evet. İHA ile ulaşımdan planlamaya, kırsal hizmetlerden afet yönetime kadar pek çok farklı alanda Belediyemiz proje çalışmalarına altlık teşkil edecek güncel hava fotoğrafı (ortofoto), arazi modeli, 3 boyutlu kent modeli vb. verileri üreterek paydaşlarımızın kullanımına sunacağız.

5- Peki Kürşat Gürsoy’un Mutfağında Başka Hangi Projeler Pişiyor, Tüyo alabilir miyiz?

Tabi ki. Birçok projemiz var. Yerli ve Milli Yazılımlar geliştirdik ve geliştirmeye de devam ediyoruz. Takip ettiğimiz ve hak kazandığımız birçok fon / kaynak var.  Onları da en iyi şekilde değerlendirmeye gayret ediyoruz. Akıllı şehir kavramı ile; metropol kentlerdeki mevcut doğal çevre, enerji, ulaşım, insan gibi kaynakların daha verimli, sürdürülebilir ve kontrol edilebilir düzeyde kullanılması hedefleniyor. Aslına bakarsanız biz de bu yola Bursa’nın dünya akıllı şehirleri arasına girmesi için çıktık. Bursa'nın geleceğini akıllı çözümlerde görüyoruz, Bursa'nın her geçen gün artan nüfusu ile birlikte ulaşım başta olmak üzere çevre, sağlık, enerji, güvenlik ve yönetim konularında farklılaşan ihtiyaçlarını, bilgi ve iletişim teknolojilerini daha fazla kullanarak yönetmeyi planlıyoruz. Türkiye’nin en büyük arge ve inovasyon merkezini Bursa’da gençlerle buluşturmak gibi bir hayalimiz mevcut. Birçok ödül alan ve almayı bekleyen projelerimiz de var. Akıllı Kavşaklar Projemiz bunun somutlaşmış bir örneği. Çok kaliteli bir ekibimiz var. Arge ve İnovasyon ruhuna sahip değerli bir Başkanımız Var ki Alinur AKTAŞ Beyefendi bu bağlamda bizim en büyük şansımız. Özet olarak bunları sayabilirim.