CHP'den konut balonu raporu!

Cumhuriyet Halk Partisi Ekonomi Politikaları Genel Başkan Yardımcısı Faik Öztrak'ın, hazırladığı 94. Ekonomik Görünüm Raporu'nda konut sektörüne ilişkin veriler yer alıyor. Mayıs ayı enflasyon verilerine göre hazırlanan raporda, düşen talebe karşın arzın doludizgin gittiğine, Türkiye'de uygulanan İspanya modeline ,  TOKİ  ve Emlak Konut aracılığıyla yaratılan kupon arazilere yer veriliyor.

Talep düştü, arz doludizgin

Özellikle banka kredisi kullanılarak alınan konut satışları başta olmak üzere, konut talebinde bu yıl yavaşlama olduğu belirtiliyor.

Raporda, TÜİK verilerine göre bu yılın ilk 4 ayında konut satışlarının geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7,5 gerileyerek 341 bin 463’e indiğinin, “ipotekli konut kredisiyle” satın alınan konut sayısının da aynı dönemde yüzde 33,5 gerileyerek 104 bine düştüğü belirtiliyor.

Konut kredisi faizleri

Raporda ABD Merkez Bankası'nın tahvil alımlarını azaltma kararını açıklamasıyla, bu süreç içerisinde 2013 yılının ilk yarısında yüzde 8'lere düşen konut kredisi faiz oranlarının, 2014 yılının ilk üç ayında yüzde 13'ü geçtiği ve bunun konut satışlarındaki yavaşlamaya olan etkisine yer veriliyor.

Raporda konut sektörü ile ilgili "Bir dönem İspanya’nın uyguladığı ve küresel krizde çökerek bu ülkeyi büyük bir kaosa sürükleyen modelin, 2007’den sonra hızlı bir şekilde Türkiye’de uygulamaya konulduğu dikkati çekiyor”  tespiti bulunuyor.

Saadet zincirinin iki önemli halkası: TOKİ ve Emlak Konut

CHP raporunda iktidarın konut sektöründeki politikasını eleştirerek, şu ifadelere ve tespitlere yer veriyor.

"AKP’nin yerel yönetimleri eliyle özellikle büyükşehirlerdeki yarattığı imar rantları ve havuz müteahhitlerinin inşa ettiği “yüksek kuleler ve lüks rezidanslar” AKP'nin dışa kapalı saadet zincirinin önemli halkaları.

Bu saadet zincirinin diğer önemli halkalarını ise “TOKİ” ve “Emlak Konut”. Organize Sanayi Bölgelerinde yatırım yapacak sanayicilerimiz ucuz arsa temin edemezken, AKP iktidarı TOKİ ve Emlak Konut aracılığıyla "kupon araziler" yaratıyor. Bu “kupon arazilerde”, hasılat paylaşımı modeliyle, iktidarın “itimadına mazhar” müteahhitlere kuleler veya lüks alışveriş merkezleri diktiriliyor. 

Bu zincirin devamlılığını sağlayan unsur ise “dışarıdan ucuz kaynak girişi.” Nitekim bu modelde, bankaların dışarıdan topladığı borçlar banka kredisi olarak vatandaşlara verilmekte, aileler hızla borçlandırılarak vatandaşın ev sahibi olma arzusu konut talebine dönüştürülmektedir. Bu modeli uzunca bir süredir uygulayan AKP iktidarının önünde iki kısıt duruyor.

Bunlardan ilki ve en önemlidi FED’in ucuz para dönemini sonlandırmaya hazırlanması. İkincisi, izlenen modelin bizzat kendi içsel kırılganlığından kaynaklanıyor."

Yeni konutların üçte biri satılamadı

TÜİK verilerine göre 2013’ün başından bu yana arz fazlası 306 bin 509 konut var. Bu, son 15 ayda üretilen konutların üçte birinin satılamadığına yer verilen raporda yeni projelerle ilgili, 2014'ün ilk üç ayında 279 bin 306 daireye yapı ruhsatı verildiği belirtiliyor.

CHP'nin 94. Ekonomik Görünüm raporunun tam metni için tıklayın

Gülcihan YELKENCİ / Emlakkulisi.com