Çimento fiyatları 10 inşaat firmasına soruşturma kararı getirdi!

İzmir'de inşaat firmaları, müteahhitler ve hazır beton firmaları arasında uzun süre sorun olan çimento fiyatları tartışmalarının ardından Ocak ayında gelen cezaların ardından 10 firma için soruşturma kararı alındı. İnşaat firmaları cezaların yetersiz olduğunu piyasadan men ve kapatma cezalarının verilmesi gerektiğini savundu.

Rekabet Kurulu tarafından geçtiğimiz Ocak ayında hazır beton firmalarının yaptığı %35 zammın ardından daha önce başlatılan bir soruşturmanın sonucu Ege Bölgesi'ndeki 6 çimento şirketine anlaşarak fiyatları yükselttikleri gerekçesiyle idari para cezası kesmişti. Karar sonrası As Çimento, Batıçim, Batısöke Söke Çimento, Çimentaş, Denizli Çimento ve Göltaş Göller Bölgesi Çimento firmalarına 4 ila 15 milyon lira arasında değişen idari para cezaları verilmişti.

Konut fiyatlarındaki artışın sorumlusu

Geçen sürenin ardından çevre illere göre İzmir'in hazır beton fiyatlarında fahiş fiyatlarla satış yaptığını dile getiren inşaat firmaları ve İzmirli müteahhitler çimento firmalarını topa tutmuş; konut fiyatlarındaki artışın asıl sorumlusu olarak suçlamışlardı. Tartışmaların üzerinden aylar geçmesinin ardından İzmir'de faaliyet gösteren 10 hazır beton firmasına rekabeti bozucu, kısıtlayıcı anlaşma ve/veya uyumlu eylem içinde oldukları iddiasına ilişkin yapılan şikayeti Rekabet Kurulu değerlendirdi. Soruşturma sonunda Rekabet Kurulu kararını açıkladı. Ön araştırmada elde edilen bilgi, belge ve yapılan tespitleri 20 Nisan 2016 tarihli toplantısında görüşen Kurul, bulguları ciddi ve yeterli buldu.

Kurul, 4054 sayılı Kanun'un 4. Maddesi'nde yer alan 'teşebbüsler arasındaki rekabeti sınırlayıcı anlaşmaları ve uyumlu eylemleri yasaklamaktadır' kararını tespit etmek amacıyla 10 şirket hakkında soruşturma başlattı. 

Ceza ödeyecekler

Cezaların yetersiz olduğunu belirten Torbalı Ticaret Odası Başkanı Abdulvahap Olgun Rekabet Kurulu'nun daha sert önlemler alması gerektiğinin altını çizdi. Olgun, kartelciliğin suç olduğunu söyleyerek bunu yapanların sonuçlarına katlanacağını belirterek, 'Daha önce çimento fabrikaları 71 milyonluk bir cezaya maruz kaldı. Bzim yaptığımız çalışma sonucunda Rekabet Kurumu bu sefer İzmir'deki hazır beton firmalarına soruşturma açtı. Biz şunu söylüyoruz; Kartelcilik Türkiye yasalarına göre suç. Her kim ki kartelcilik yapıyor, fiyat birlikteliği ile piyasada emeği, işi, üretimi sömürüyorsa cezasını da ödeyecekt. Ben bu cezaları açıkçası yeterli bulmuyorum. Daha da sert cezalara hatta meslekten mene varan cezalar verilmeli. Hazır beton Konya'da daha ucuz, Manisa'da, Balıkesir'de daha ucuz peki İzmir'de niye daha pahalı. Ben bunu soruyorum.  İzmir  çimento fabrikalarının, betonun hammaddesi mıcır, mıcırın merkezi özellikle Torbalı'da peki bu nedir bu zam? Hammadde, lojistik sorunumuz yok ama çevremizde Konya hatta Ankara'ya kadar beton daha ucuz. Biz kendimizi ve tüketiciyi korumak için bunu yapıyoruz. Beton firmaları uyarılarımızı dinlemiyorlar. O zaman Rekabet Kurumu'nun cezalarına da katlanacaklar' dedi. 

Rekabete aykırı iş yapıyorlar

Rekabet Kurulu'nun hazır beton firmalarına yönelik yaptığı hamlenin doğru olduğunu belirten Beyka İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Halit Kaya ise, 'Rekabetle ilgili o şekilde serbest piyasa olmayacağı için Rekabet Kurulu'nun yaptığı çok doğru. Serbest piyasa değilsen bütün beton firmaları anlaşıp istedikleri gibi bir fiyatla ortaya çıkmaları serbest piyasanın ruhuna aykırı bir kere. Etik bir şey değil yaptıkları. Bu konuda olmaması gerektiğini düşünüyorum. Eğer serbest piyasa ruhuyla hareket ediyorsak nasıl inşaat firmaları şu fiyattan satarız diye yol içine girmiyorsa beton firmaları birleşip şu fiyat demeleri doğru değil. Serbest piyasanın kurallarına uydukları sürece hazır beton firmalarıyla inşaat sektörü arasında bir gerginlik olacağını sanmıyorum. Serbest piyasa içerisinde asıl olan rekabettir. Hem piyasayı canlı tutar hem de kaliteyi iyi hale getirir. Bu konuda yapılan bu anlaşmanın doğru olmadığını düşünüyorum. İnşaat ve mütahitler arasında da Rekabet Kurulu'nun hamlesini doğru olarak yorumluyorum' diye konuştu.

Piyasa daralıyor

Rekabet Kurulu'nun hazır beton firmalarına yönelik soruşturmanın doğru olduğunu belirten Müteahhitler Federasyon Başkanı Necip Nasır ise cezaların arttırılması konusunda diğer görüşlere katılarak, 'Sadece Rekabet Kurulu'nun ceza yazmasını biz yeterli bulmuyoruz. Bu anlamda takip edilerek spükalitif zam yapıldığı taktirde meslekten men, kapatma cezalarının verilmesini de düşünüyoruz. Önemli olan daha büyük yaptırımlar yapılması gerektiğine inanıyoruz. Bu durumda maliyetler artınca fiyatlar tüketiciye yansıyor. Bu da piyasanın daralmasına neden oluyor' dedi.

Soruşturma açılan firmalar 

1- Batıbeton Beton San. A.Ş.,

2- Çimbeton Hazırbeton ve Prefabrik Yapı Elemanları San. ve Tic. A.Ş.,

3- Varol Beton ve Yapı Endüstri San. Tic. A.Ş.,

4- Mendeş Grup Beton İnş. Mad. San. Tic. A.Ş.,

5- Irmak Beton Madencilik İnşaat Nakliyat Akaryakıt Turizm İthalat İhracat San. ve Tic. Ltd. Şti.,

6- Kavuklar Akaryakıt Otomotiv İnşaat San ve Tic. A.Ş.,

7- Yarbay İnşaat Nakliyat ve Turizm İşletmecilik Tic. Ltd. Şti.,

8- Dere Beton Hazır Beton ve Yaş Sıva Sanayi ve Ticaret A.Ş.,

9- Akçansa Çimento San. ve Tic. A.Ş.

10- Modern Beton San. ve Tic. A.Ş.

Haber Ekspress