Değerli konut vergisinde iş yeri olarak kullanılan meskenler ve müteahhitler için özel istisnalar!
Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, bugünkü yazısında 'Değerli konut vergisi'nde iş yeri olarak kullanılan meskenler ve müteahhitler için özel istisnaları kaleme aldı.
Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Avukat Ali Güvenç Kiraz, bugünkü yazısında 'Değerli konut vergisi'nde iş yeri olarak kullanılan meskenler ve müteahhitler için özel istisnaları kaleme aldı.
2020 yılında çıkarılan değerli konut vergisi hem binalarda yapılan değerleme oranlarının yüksek olması hem de vergi oranının ciddi şekilde fahiş olması sebepleriyle ağır itirazlara yol açmış ve yeni düzenleme yapılarak hem değerleme kriteri değiştirilmiş hem de oran ciddi şekilde aşağıya indirilmiştir.
Buna göre Değerli Konut Vergisi ödemek için;
1. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce herhangi bir konut değerleme çalışması da yapılmayacaktır. Vergi matrahı belirlenirken 1319 sayılı Kanunun 29.maddesindeki usulün uygulanması kabul edilmiştir. Yani taşınmazın Belediyelerce belirlenen bina vergi değeri esas alınacaktır.
2. Türkiye sınırları içinde mesken nitelikli tek taşınmazı olanlar ilk düzenlemeden farklı olarak ‘’gelir durumuna bakılmaksızın’’ muafiyet kapsamına alınmıştır. Yine birden fazla mesken nitelikli taşınmazı bulunanların, değerli konut vergisi konusuna giren en düşük değerli mesken nitelikli tek taşınmazı muafiyet kapsamına alınmıştır. Birden fazla değerli konut vergisine giren mülkü olanlar düşük değerli olan mülklerini de muafiyet bildirim belgesi doldurarak beyan edeceklerdir.
3. Müteahhitler tarafından inşa edilmiş ve onların kayıtlarında bulunan yeni binalarda henüz ilk satışa, devir ve temlike konu edilmemiş meskenler vergiden muaftır. Yine kat karşılığı inşaat sözleşmeleri ile müteahhitlere kalan meskenlerde muaf olacaktır. Eğer bu meskenler kiraya verilir veya kullanıldığı tespit edilirse vergiye tabidir.
4. Belirlenen bu vergi oranlarına esas mesken nitelikli taşınmaz değerlerinin alt ve üst sınırları her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 213 sayılı VUK hükümlerine göre belirlenen yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde arttırılacaktır.
5. Değerli konut vergisinin matrahı 5.000.000 TL’yi aşan kısım olarak
belirlenmiş ve 2021 yılı için yukarıdaki değerleme oranını yarısı %5 dikkate alınmış ve yeni oranlar ;
5.250.000 TL ile 7.875.000 TL arasında olanlar (bu tutar dahil) 5.250.000 TL’yi aşan kısmı için (Binde 3)
10.500.000 TL’ye kadar olanlar (bu tutar dahil) 7.875.000 TL’si için 7.875 TL, fazlası için (Binde 6)
10.500.000 TL’den fazla olanlar 10.500.000 TL’si için 23.625 TL, fazlası için (Binde 10) oranında vergilendirilecektir.
15.01.2021 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan Değerli Konut Vergisi Genel Tebliği ise verginin detaylarını bize göstermiş önemli bir konuda ise muafiyet imkanı sağlamıştır. Genel tebliğe göre;
Mesken nitelikli taşınmaz kavramına açıklık getirilmiş ve “mesken niteliğine haiz binalar ile birden fazla bağımsız bölümden oluşan binalarda her bir bağımsız bölüm” olarak nitelendirilmiştir.
Ayrıca “taşınmazın mesken niteliğine haiz olup olmadığı sadece tapuda mesken olarak yazılmasına değil FİİLEN KULLANIMINA göre de değerlendirilecektir. Buradaki tanım çok açık bir şekilde ülkemizde bir çok meskenin işyeri olarak kullanılması durumunu göstermektedir. Eğer gayrimenkul sahibi mesken olan bu yeri fiilen işyeri olarak kullanıyor veya kullandırtıyorsa bu durumda bunu işyeri olarak değerlendirmek gerekecektir. Bu halde ise Değerli Konut Vergisine bu taşınmazın tabi olması durumu söz konusu olmayacaktır. Bu durumun suistimale yol açmaması için taşınmaz sahibinin tabi ki belgeleri ile gerekli idari kurumlara bunu ispat etmesi gerektiği açıktır.
Değerli Konut Vergisi’nin mükellefi taşınmazın tapudaki maliki varsa intifa hakkı sahibi eğer her ikisi de yok ise taşınmazı malik gibi tasarruf edenlerdir. Paylı mülkiyette ise taşınmazın değeri esas alınır yani paydaş olmak vergiyi ödemek için muafiyet sebebi değildir. Her paydaş diğer koşulları da taşıması kaydı ile (5 milyon TL üzerinde bir başka mülkünün olması veya o mülkte yine hissedar olması halinde de) değerli konut vergisini payı oranında ödemekle yükümlüdür. Miras yoluyla intikal eden ve paylaşılmayan mülklerde de yine el birliği mülkiyeti söz konusu olup burada da diğer koşulları taşınması kaydı ile tüm mirasçılar birlikte vergiden bu sefer miras payları kadar değil müteselsilen sorumludurlar.
Değerli Konut Vergisi’ne tabi taşınmaz yanar, yıkılır ve tamamen kullanılamaz hale gelir ise veya bir sonraki yıl vergi matrahına esas değerin altına düşerse, bu durumda vergiden muaf olacaktır.
Değerli Konut Vergisi bu yıl ve önümüzdeki her devam eden yıl için geçerli olmak üzere Şubat ayının 20. Günü sonuna kadar beyan edilmek zorunda olup ve ödemesi de Şubat ve Ağustos aylarında iki eşit taksitle ödenecektir.
Saygılarımızla
Av.Ali Güvenç KİRAZ
