Diyarbakır'a verilen teşvik ile Hakkariy'e verilen aynı olmasın!
Teşvik paketlerinde Doğu ve Güneydoğu'daki illerin daha gelişmiş Batı ve İç Anadolu illeriyle aynı kapsama alınması nedeniyle bu bölgeye yatırım yapılmadığını belirten işadamları 'Diyarbakır ile Şırnak arasında bile fark olmalı' diyor
Diyarbakır'a verilen teşvik ile Hakkari'ye verilen aynı olmasın önden devlet gitsin biz izleyelim
Daha önceki teşvik paketlerinde Doğu ve Güneydoğu'daki illerin daha gelişmiş Batı ve İç Anadolu illeriyle aynı kapsama alınması nedeniyle bu bölgeye yatırım yapılmadığını belirten işadamları 'Diyarbakır ile Şırnak arasında bile fark olmalı' diyor. Bölgedeki işadamlarının ortak düşüncesi ise 'barış olmadan yatırım olmaz'
Doğu ve Güneydoğu'da çatışmaların artması, gözleri bir kez daha ekonomik yatırımlara çevirdi. Bölgedeki illerin gelişmişlik düzeyinin diğer birçok ile göre geride olduğu biliniyor. İstihdam yaratacak kamu ve özel sektör yatırımlarının azlığına artan nüfus ve zorunlu göç nedeniyle köylerini terk ederek şehre taşınan binlerce kişi eklenince işsizlik en büyük sorun olmaya devam ediyor. Her hükümet 'PKK'nın taban bulmasını engellemenin en önemli yolunun insanlara iş sağlamak olduğunu' belirterek yeni bir teşvik paketi hazırlıyor. Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan perşembe günü yeni bir teşvik paketinin sinyallerini verdi. Çağlayan 'Teşviği yaparken terörü, Türkiye'nin geri kalmış bölgelerini göz ardı edemeyiz. Terör örgütünün yapmak istediği, Doğu ve Güneydoğu'da yatırım olmasını engellemek, açlığa, susuzluğa mahkum etmektir. İnadına orada yatırım yapacağız ve o bölgelere özel destekler vereceğiz, vermek zorundayız' dedi. İşadamları teşvik sisteminin daha önceki gibi olması halinde yine yatırımın Batı ve İç Anadolu'ya kayacağını belirtiyor.
BÖLGEYE ÖZEL TEŞVİK VERİLMELİ
Şah İsmail Bedirhanoğlu GÜNSİAD Başkanı: Yıllardır bu bölgeye teşvik veriliyor, çok para akıtılıyor gibi bir algı var bu yanlış. Bugüne kadar verilen teşviklerin hepsi vergi ve SSK kolaylığı taşıyordu. O da yapılırken daha gelişmiş illerle Diyarbakır, Batman aynı bölge içine alınıyor. Böyle olunca yatırımcı daha güvenli gördüğü yere yatırım yapıyor. Eski teşvik paketlerinde aynı hata yapıldı, o illerde birkaç tane sanayi bölgesi kuruldu ama Doğu'ya gelen yatırım sayısı çok çok az. Bu nedenle eğer yeni bir teşvik olacaksa bölgedeki iller ayrı tutulmalı, hatta Diyarbakır ile Batman da aynı olmamalı, aradaki makasın açılması lazım ki cazip olsun ve yatırım yapılsın.
TİM HAKKARİ'YE GİDİYOR
Mehmet Büyükekşi-TİM Başkanı: İhracat rakamlarını her ay başka bir ilde açıklayarak o ilin potansiyelini anlatmak, gündeme getirmeyi amaçlıyoruz. , orada işadamlarını ihracata teşvik etmek. Ekim ayı ihracat rakamlarını çatışmaların en yoğun yaşandığı Hakkari'de Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan ile birlikte açıklayacağız.
ÖNCE DEVLET GİTMELİ
Abdulkadir Konukoğlu Sanko Holding Başkanı: Terörün en önemli nedenlerinden biri işsizlik, işsiz insanı kandırmak daha kolay. Yatırımlar artmalı ki en azından sağduyulu insanlarımıza iş sağlayabilmeliyiz. O nedenle Bakan Çağlayan'ın 'inadına yatırım' önerisine sıcak bakıyorum. Şunu da unutmamalıyız, daha önce de teşvikler verildi bazı sonuçlar alındı ancak tam hedefe ulaşmak için önce devletin yatırım yapması gerekiyor. Hem istihdam sağlayacak yatırımlar hem de altyapı yatırımları olmalı ki orada bir sanayi kültürü, üretim kültürü oluşsun. Böylece özel sektörün de önünü açmış, yol göstermiş olur.
AB teşvik sistemini engelliyor
Ali Kibar-TÜSİAD Yönetim Kurulu Üyesi: Türkiye'nin yapması gereken şey, ülkeyi yatırım cenneti haline getirmek. Bu sadece Doğu ve Güneydoğu için değil, tüm ülke için, geri kalmış her yer için geçerli. Ancak imza attığımız bazı uluslararası anlaşmalar nedeniyle gerektiği gibi teşvik veremiyoruz, bu anlaşmalar elimizi kolumuzu bağlıyor. Örneğin Avrupa Birliği ile imzaladığımız anlaşmalar nedeniyle bölgesel farklılıkları ortadan kaldırmak için gerekli olan teşvikleri veremiyoruz. Bu konuda talepkar olmamız gerekiyor.
Kişi başına gelirde sonlarda
Özel danışmanlık şirketi KDM'nin Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı'nın, TUİK'in, Devlet Planlama Teşkilatı'nın ve Uluslararası Para Fonu (IMF)'nun verilerinden yola çıkarak hazırladıkları 'İllere göre milli gelir' çalışmasına göre Doğu ve Güneydoğu'daki iller en son sırada yer alıyor.
İntikamla değil diyalogla çözülür
Tarkan Kadoğlu Doğu ve Güneydoğu Sanayici ve İşadamları Dernekleri Federasyonu Başkanı: Sürekli çatışmanın olduğu bir yere ne kadar teşvik verirseniz verin kimse gitmez. Yıllardır teşvik veriliyor, yine bir teşvik verilse değişen bir şey olmaz. Şunu unutmamız gerekir 'kapitalizm, para güvenli yere gider'. Yapılması gereken önce huzurun ve barışın gelmesi. Şu ortamda yatırımcıların tamamı tedirgin. Daha önce bazı mermer işletmelerinin araçları yakıldı, işadamları 'fabrikama bir şey olur mu, çalışanlarıma birşey olur mu' kaygısı taşıyor. Bu iş artık hükümetler üstü oldu. Cumhurbaşkanı tüm siyasi partileri toplamalı, siyasi partiler de elini taşın altına koyarak çözüm bulmalı. İntikam almakla, kanın kanla temizlenmeyeceği artık ortada. Bu işi ancak diyalogla çözebiliriz. Güçlü bir ülkeyiz ama bu sorunu çözmeden büyük ülke olamayız.
EN FAKİR İL AÇIK ARA ŞIRNAK
Sıra İl Kişibaşı Gelir (TL)
51 Siirt 10 bin 508
55 Batman 10 bin 353
61 Hakkari 9 bin 350
62 Diyarbakır 9 bin 309
73 Bingöl 6 bin 277
74 Van 5 bin 933
75 Ardahan 4 bin 952
Sıra İl Kişibaşı Gelir (TL)
76 Bitlis 4 bin 123
77 Ağrı 3 bin 616
78 Muş 3 bin 266
79 Iğdır 2 bin 424
80 Bartın 2 bin 283
81 Şırnak 508
Esin Gedik / Akşam
