Elektrik zammındaki kayıp ve kaçak payı dikkat çekti!

Milyonlarca abone, dün elektriğe yapılan zam sonrasında kayıpkaçak için daha çok para ödemek zorunda kalacak. Aylık 250 kilovatsaat elektrik tüketen bir abone, 1 Temmuz- 30 Eylül arasında kayıp-kaçak için 8 TL 31 kuruş ödüyordu. 1 Ekim zammıyla birlikte elektrik tarifesindeki kayıp-kaçağın payı yüzde 40 arttı. Aynı abone, zam sonrasında kayıp-kaçak elektrik için her ay 11 TL 62 kuruş ödeyecek.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız’ın açıklamasının ardından elektrik ve doğalgaza yüzde 9 zam dünden itibaren uygulamaya girdi. Bu zam sonrasında konutlarda, 1 kilovatsaat elektriğin fiyatı vergiler, pay ve fonlar dahil 35.63 kuruştan 38.80 kuruşa yükseldi. Söz konusu yüzde 9’luk elektrik zammının 5 puanlık bölümü enerjideki maliyet artışından kaynaklandı. Zammın kalan 4 puanlık bölümü başta kayıp-kaçak bedeli olmak üzere Perakende Satış Hizmet Bedeli (PHS) gibi değişik kalemlerdeki artışlardan oluştu.

YÜZDE 40 ARTTI

Elektrik tarifeleri, mevzuat gereğince maliyet bazlı olarak 3 ayda bir belirleniyor. Elektrik tarifesi; enerji bedeli, kayıp-kaçak bedeli, dağıtım bedeli, perakende satış hizmet bedeli, iletim sistem kullanım bedeli gibi değişik bileşenlerden oluşuyor. 1 Ekim’de, 1 Temmuz-30 Eylül tarifesine göre 1 kilovatsaat elektrikte kayıp-kaçak yüzde 39.76 ve PHS yüzde 37.89’luk artış gösterdi. Buna karşılık dağıtım bedeli tüm abone gruplarında yüzde 0.82, iletim bedeli yüzde 0.47 oranında azaldı.

Aboneler, yeni tarife gereğince kayıpkaçak için önceki 3 aylık döneme göre ekim, kasım ve aralık aylarında daha fazla para ödeyecek. Örneğin aylık 250 kilovatsaat elektrik tüketen bir abone daha önce 8.31 TL öderken, zamla birlikte bu rakam 11.6 TL’ye çıkmış oldu.

'FATURAMIZ 2.6 MİLYAR LİRA KABARDI'

Elektrik ve doğalgaza gelen zammın ardından Elektrik Mühendisleri Odası’ndan (EMO) yapılan yazılı açıklamada, “EPDK tarafından açıklanan yeni tarife ile birim kilovatsaat başına konutlar için elektrik fiyatı yüzde 9 artışla 28.49 kuruştan 31.05 kuruşa çıkarıldı. 4 kişilik bir ailenin asgari aylık tüketiminin 230 kilovatsaat olduğu dikkate alındığında, mevcut durumda 83.2 TL olan fatura, 90.65 TL‘ye yükseltildi. Aylık 7.5 TL‘lik artışla, şirketler ha.e başına yıllık en az 90 TL fazladan tahsilat yapacaklar. Bu da yaklaşık 29 milyon mesken abonesi olduğu dikkate alındığında dağıtım şirketlerine yıllık 2 milyar 610 milyon TL‘lik aktarım olanağı sağladı.

Bu aktarımın 1 milyar lirası ise kayıp ve kaçaktan kaynaklanıyor” denildi. EMO, elektrik dağıtımının özelleştirmelerine de dikkat çekerek, “Kayıp ve kaçak hedeflerini tutturamayana kamu adına el konulmalıdır” ifadesine de açıklamasında yer verdi.

‘Ukrayna’daki sorunTürkiye’yi de etkiler’

Ukrayna üzerinden gelen Batı Hattı’nda bir kesinti olması durumunda Türkiye’nin B ve C planları olup olmadığı ile ilgili soruya yanıt veren Enerji Bakanı Yıldız, “Kesinti olması durumunda bunu alternatif kaynaklardan telafi etmeye çalışacağız. Doğalgazla ısınan meskenlerimiz, sanayide kullanılan yapının öyle hemen kolay telafi edilebilir bir yanı olmaz. O yüzden Ukrayna tarafında oluşabilecek herhangi bir kesinti -açıkça söyleyeyim arkadaşlar- Türkiye’yi etkiler. Türkiye’nin en az etkileneceği yapı bu gazın kesilmemesi şeklinde olacaktır” değerlendirmesinde bulundu.

Kaçaktaki artışta Suriyeli etkisi

Daha önce de gündeme geldiği gibi Suriye’den gelen sığınmacıların etkisiyle belli illerde elektrikte kayıp-kaçak oranları da arttı. Toroslar Elektrik Dağıtım AŞ, bu konuda Enerji Piyasası Düzenleme ve Denetleme Kurumu’na (EPDK) da başvurdu ve artan kayıp-kaçığın ‘mücbir sebep’ sayılmasını da istedi. Sektörde, 1 Ekim’de kayıp-kaçakta yapılan artışın Suriye’den gelen sığınmacılarla ilgisi olacağı yorumları yapıldı. Ancak EPDK kaynakları, artışta Suriyeli mültecilerin etkisinin olmadığını dile getiriyor.

‘Rusya indirim yapsa da tüketiciye yansıtamayız'

Gaz pazarlığı için Rusya’da bulunan Enerji Bakanı, olası indirimin vatandaşa yansıtılmayacağını açıkladı. Yıldız, “Biz şu ana kadar gelen maliyetlerin tamamını fiyata yansıtmış değiliz. Maliyetlerimiz çok yüksek” diye konuştu.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Rusya’dan yeni kontrat dönemi ile ilgili indirim talep ettiklerini, ancak mevcut şartlar dikkate alındığında bunun tüketiciye yansımayacağını söyledi. Yıldız, Rusya’nın doğalgaz devi Gazprom Yönetim Kurulu Başkanı Aleksey Miller ve Gazpromexport Başkanı Elena Burmistrova ile bir araya geldi. Rusya’dan alınan indirimin şu an Türkiye’ye yansıtacak safhada olmadıklarını kaydeden Bakan Yıldız, “Maliyetlerimiz hâlâ çok yüksek. Dövizle aldığımız, TL ile sattığımız bu yapı içinde maliyetlerimiz çok yüksek. BOTAŞ’ın 1 milyar dolar bir eksisinden bahsediyoruz. Bizim amacımız bütün bunları telafi etmek yönünde. Biz şu ana kadar gelen maliyetlerin tamamını aktarmış değiliz” diye konuştu.

‘Rusya’dan en az yüzde 15 indirim gelir’

10 milyon doğalgaz abonesinin ve sanayicinin gözü kulağı, Enerji Bakanı Taner Yıldız’ın, Moskova’da Gazprom yönetimiyle yaptığı, 1 Ocak’tan geçerli yeni doğalgaz fiyatının belirleneceği zirveden çıkacak sonuca çevrildi. Rusya’dan sözleşme gereğince ve İran’dan tahkim yoluyla indirim alınması durumunda 2015 yılında gaza zam yapılması beklenmiyor. Türkiye (devlet şirketi BOTAŞ), Rusya’dan ithal ettiği her bin metreküp doğalgaza, 400-410 dolar ödüyor. Uzmanlar Rusya’nın Almanya’ya 300 dolar düzeyinde bir fiyatla gaz sattığını belirterek, “Rusya’dan bu rakamı örnek gösterip indirim istenecek. En az yüzde 15 indirim olabilir” diyor. 

Vatan