EPDK'dan lisans alınan HES projelerine dava açıldı

Mimar Mühendisler Grubu Yerbilimleri Komisyon Başkanı Kadem Ekşi, "EPDK'dan lisans alınan bin 700 dolayında küçüklü büyüklü hidroelektrik santral (HES) projesinin neredeyse tümüne dava açıldı ve tümüne yakını için yürütmeyi durdurma ya da iptal kararı çıktı" dedi.

Ekşi, yaptığı yazılı açıklamada, Türkiye'nin, gün geçtikçe artan nüfusunun yanında, sanayi yatırımları ve diğer sektörlerde oluşan büyümeyle enerji arz talep dengesi noktasında sıkıntılarla karşı karşıya kaldığını savundu.

Gelecekte bu sıkıntılarla yüzleşmemek adına şimdiden gerek 2023 vizyonu, gerekse bölgesindeki jeopolitik ve stratejik konum gereği enerji konusunahassasiyet gösterildiğini ifade eden Ekşi, açıklamasında, şu görüşlere yer verdi:
"Bu hassasiyetle yola çıkan devlet kurum ve kuruluşları ülkenin var olan tüm potansiyel enerji kaynaklarını değerlendirme yoluna gitmiş, bu fikre paralel olarak HES projelerine hız vermiştir. Bu kapsamda ülkenin neredeyse tüm büyüklü küçüklü derelerine su kullanım hakkı çerçevesinde lisans verilmiş, ülkemizin tamamına yakın akarsuları 49 yıllığına özel şirketlere kiralanmıştır. Su kullanım hakkı alan şirketler de bu su kaynakları üzerinde inşaat çalışmalarına başlamış ya da başlayacaklardır. Enerji talebi karşısında oluşturulması gereken arzı sağlamak üzere yapılmak istenen tüm bu santral projeleri, ülkemizde çevre bilincini de beraberinde geliştirmiş, birçok sivil toplum kuruluşu bu çalışmalar üzerinde hassasiyetle durmuştur. Yaklaşık 15 yıl kadar önce Doğu Karadeniz'de Fırtına Vadisi'nde verilen ve kazanılan mücadele, bugün yine Rize'den başlayarak tüm ülkeye yayılmıştır."

Doğu Karadeniz'de yeniden başlayan bu mücadelenin başlangıçta yalnız bölgesel bir mücadele iken, bugün ülke geneline yayıldığını söyleyen Ekşi, şunları kaydetti:
"Ülkemizde henüz su yasası yokken ve havza bazlı plan çalışmaları yapılmadan ciddi biçimde irdelenmemiş, hatalı ÇED projeleri ardı ardına verilmeye başladı. 75 kilometrelik bir vadide 24 tünel tipi HES yapılıyorsa, buna elbette akıl ve vicdan sahipleri 'hayır' demelidir. EPDK'dan lisans alınan bin 700 dolayında küçüklü büyüklü HES projesinin neredeyse tümüne dava açıldı ve tümüne yakını için yürütmeyi durdurma ya da iptal kararı çıktı. Eğer ülkenin herhangi bir köşesinde benzer gerekçelerle mahkemeler bu projeleri tek tek iptal ediyorsa, bunun yanlış olduğunu anlamak için daha fazla düşünmeye gerek olmadığı inancındayız. Hukuki olarak mahkemeler bütüncül havza planlaması yapılmadan, bu tip projelerin ekolojik dengeye zarar vereceğini öne sürmüş ve alınan ÇED raporlarının ciddi çalışmalardan yoksun ve kapsamlı olmadığını kararlarını dile getirmişlerdir."

Kadem Ekşi, hem enerji üretip hem çevreyi korumanın mümkün olduğunu vurgulayarak, öncelikle kapsamlı bir havza planlaması yapılması ve bunun yanında su yasasının derhal çevresel ve doğal etkiler göz önüne alınarak çıkartılması gerektiğini bildirdi.
AA