Erdoğan Bayraktar: 7 ilde stratejik gürültü haritası hazırlayacağız!

Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, 'AB Çevresel Gürültü Direktifi İçin Uygulama Kapasitesi Projesi' ile İstanbul, Bursa, İzmir, Kocaeli, Ankara,  Adana  ve Samsun olmak üzere toplam 7 ilde stratejik gürültü haritası hazırlanacağını ve seçilen diğer pilot illerde gürültü haritası uygulama çalışmalarının yürütüleceğini söyledi. Bayraktar, bisikletin Türkiye'de de yaygınlaştırılması için bakanlığın belirlemiş olduğu kriterlere uygun yapılacak güvenli bisiklet yolu ve park yerleri yapımına finansal destek vermeye başladığını belirtti. 

Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe görüşmeleri kapsamında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü bütçelerinin görüşülmesine başlandı. Bir sunum yapan Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, içme ve kullanma suyu temin edilen yaklaşık 160 adet yüzeysel su kaynağının korunması çalışmalarının etkin bir şekilde yürütüldüğünü kaydetti. 

Su kirliliğinin önlenmesi amacıyla; 2012 yılı itibari ile yüzde 72 olan atıksu arıtma tesisi ile hizmet verilen belediye nüfusunun bakanlığın 2013-2017 Stratejik Planı doğrultusunda 2013 yılı sonunda yüzde 75'e ve 2017 yılı sonunda da yüzde 85'e çıkarılmasının hedeflendiğini belirtti. 

721 ATIKSU ARITMA TESİSİ İÇİN PROJE ONAYI GERÇEKLEŞTİ

Atıksu arıtma tesislerinin (AAT) yapım aşamasında; istenilen düzeyde arıtma verimini artırmak ve düşük yatırım ve işletim maliyetine sahip atıksu arıtma teknolojilerinin seçilmesini sağlamak amacıyla bakanlık tarafından 2004 yılından bu yana AAT proje onay iş ve işlemleri yapıldığını anlatan Bayraktar, 2004-2013 yılları arasında toplam 721 adet AAT için proje onayı işlemi gerçekleştirildiğini ifade etti. 

Atık su arıtma tesisi yönetimlerini teşvik etmek amacıyla, mevzuata uygun olarak çalıştırılan işletmelere ait atık su arıtma tesislerinin enerji giderlerinin yüzde 50'sinin karşılandığını dile getiren Bayraktar, "Bu kapsamda, 2013 yılı itibariyle elektrik teşviğinden faydalanmak için Geri Ödeme Belgesi almış tesis sayısı 311'e ulaşmıştır. Yönetmelik kapsamında 2011 yılında 172 tesise 23 milyon TL, 2012 yılında ise 212 tesise 27 milyon TL ödeme yapılmıştır. Söz konusu tesislere 2013 yılı sonuna kadar 30 milyon TL ödeme yapılması planlamaktadır. Ayrıca, atıksu arıtma tesislerinin enerji giderlerinin azaltılması amacıyla indirimli enerji birim fiyat tarifesi uygulanmakta olup, 2013 yılı itibariyle toplam 235 tesise Atıksu Arıtma Tesisi Belgesi düzenlenmiştir." dedi.

2 BİN ADET İSTASYONDA TAŞITLARDA ÖLÇÜM YAPILIYOR

Hava kalitesinin iyileştirilmesi için; 2010-2014 yıllarını ihtiva eden ve bütün Türkiye'de hava kalitesinin iyileştirilmesini hedefleyen ulusal ölçekte "Temiz Hava Eylem Planı" 2010 yılında hazırlanarak yayımlandığını hatırlatan Bayraktar, bu planla, eldeki veri ve bilgiler ışığında mevcut durum tespiti yapıldığını ve geleceğe dair yapılması gereken hususların belirlendiğini kaydetti. 

Hava kirliliği emisyon kontrolü kapsamında; sanayi, ulaşım ve ısınma kaynaklı hava kirliliğinin kontrolü, kirlilikle mücadele, ithal katı yakıtların kontrolü ile kokuya sebep olan emisyonların kontrolünün yapıldığını ifade eden Bayraktar, şöyle devam etti: "Isınma maksatlı kullanılan katı yakıtların denetimi ve bunlara ait şikâyetlerin en kısa sürede mahallinde çözüme kavuşturulması için 'Çevre Denetim Birimi' kuran toplam 164 belediye başkanlığına bakanlığımızca yetki devri yapılmıştır. Ülkemizde bakanlığımızca yetkilendirilmiş yaklaşık 2 bin adet istasyonda taşıt sahiplerinin periyodik olarak yaptırması gereken egzoz gazı emisyon ölçümleri ile ulaşım kaynaklı hava kirliliğinin kontrolü sağlanmaktadır." 

Türkiye genelinde gürültü sorununun belirlenmesi ve gerekli kontrol tedbirlerinin alınabilmesi için gürültü haritalarının ve harita sonuçlarına göre eylem planlarının hazırlanması gerektiğini belirten Bayraktar, bu kapsamda; Çevresel Gürültü Direktifinin uygulanmasına yönelik ülke kapasitesinin güçlendirilmesi için uygulanan 'AB Çevresel Gürültü Direktifi İçin Uygulama Kapasitesi Projesi' ile 7 ilde (İstanbul, Bursa, İzmir, Kocaeli, Ankara, Adana ve Samsun) stratejik gürültü haritası hazırlanacağını ve seçilen diğer pilot illerde gürültü haritası uygulama çalışmalarının yürütüleceğini söyledi.

GÜVENLİ BİSİKLET YOLU İÇİN FİNANSAL DESTEK 

Trafikten kaynaklanan hava ve gürültü kirliliği ile iklim değişikliğine yol açan sera gazı emisyonlarının azaltılması gibi birçok hususta faydalı sonuçlar veren, bu nedenle, ekonomik durumu iyi olan ülkelerde dahi her kesimden çok sayıda insanın kullandığı bisikletin Türkiye'de de yaygınlaştırılması için bakanlığın belirlemiş olduğu kriterlere uygun yapılacak güvenli bisiklet yolu ve park yerleri yapımına finansal destek vermeye başladığını dile getiren Bayraktar, iklim değişikliği ile mücadelede önemli bir iktisadi araç olan karbon ticareti ile ilgili ülkedeki çalışmalarda son zamanlarda önemli bir ivme yakalandığını kaydetti. 

Bu kapsamda Türkiye'de gönüllü karbon piyasasında 200'ün üzerinde proje geliştirildiğini anlatan Bayraktar, "Projelerin çoğunluğu hidroelektrik, rüzgâr ve jeotermal gibi yenilenebilir enerji alanındadır. Bakanlığımızca bu projelerin kayıt altına alınabilmesi için karbon sicili oluşturulmuştur. Projeler sayesinde sağlanan karbondioksit azaltımı yıllık yaklaşık 16 milyon ton civarındadır. Gönüllü Karbon Piyasasını hali hazırda etkili biçimde kullanmakta olan ülkemiz için bu deneyim, ileri dönemde karbon piyasalarına katılım açısından da bir fırsat sunmaktadır. Ayrıca; Dünya Bankası, gelişmekte olan ülkeler ile yükselen ekonomilerin karbon piyasası mekanizmasının etkin olarak uygulanması amacıyla, Karbon Piyasasına Hazırlık Ortaklığı adıyla yeni bir teknik destek programını hayata geçirmiş ve Türkiye için de 3 milyon dolar hibeyi onaylamıştır. Bu kapsamda Türkiye'de olası piyasa mekanizmaları üzerine çalışmalar yapılacaktır." diye konuştu. 

2023 YILINDA TÜM VATANDAŞLARA DÜZENLİ ATIK DEPOLAMA HİZMETİ VERİLECEK

Ülke genelinde mevcut 69 adet katı atık düzenli depolama tesisi ile yaklaşık 903 belediyede 44,5 milyonluk nüfusa hizmet verildiğini belirten Bayraktar, 2023 yılında tüm vatandaşlara düzenli katı atık depolama hizmeti verilmesinin hedeflendiğini ifade etti. 

Türkiye geneli işlem gören toplam tehlikeli atık miktarı (maden sektörü hariç) 2009 yılı için 629.030 ton, 2010 yılı için 786.417 ton ve 2011 yılı için 938.498 ton olarak belirlendiğini anlatan Bayraktar, 2012 yılı veri derleme çalışmalarının devam ettiğini söyledi. 

Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanmasına ilişkin planların, 2008 yılından itibaren belediyeler tarafından hazırlandığını ve bakanlıkca uygunluğunun değerlendirildiğine dikkat çeken Bayraktar, bugüne kadar 425 belediyenin Ambalaj Atıkları Yönetim Planı'nın uygun bulunduğunu yaklaşık olarak 39 milyon nüfusun atıklarının ayrı toplanmasına ilişkin çalışmalara başlanıldığını kaydetti. 

Ambalaj atıklarını toplayan-ayıran ve geri dönüştüren/geri kazanan tesislerin daha iyi şartlar altında çalışmasını sağlamak, toplanan, ayrılan ve geri dönüştürülen ambalajları kayıt altına alarak istatistikî veri oluşturmak ve tesisleri modernleştirmek için ilk olarak 2003 yılında lisans uygulamasına başlanıldığını hatırlatan Bayraktar, "Yapılan çalışmalar neticesinde, 2003 yılında 28 olan lisanslı tesis sayısı, 2013 yılı itibariyle 806'ya yükselmiştir. Avrupa Birliği Katılım Öncesi Mali Yardım Programı (IPA) kapsamında, 2007- 2013 döneminde belediyelerin çevre altyapı ihtiyaçlarını karşılamak üzere 941,5 milyon Euro bütçeli 39 çevre altyapı projesinin hazırlık çalışmaları bakanlığımızca tamamlanmış, bunlardan toplam bütçesi 505 milyon Euro olan 18 belediyeye ait altyapı projelerinin uygulamasına başlanmıştır. Ayrıca, 2014 - 2020 yıllarını kapsayan İkinci IPA döneminde toplam bütçesi yaklaşık 750 milyon Euro olan 21 entegre su ve 16 katı atık projesi olmak üzere toplam 37 adet projenin hazırlanması için çalışmalar başlamıştır. Katı atık ve entegre su projeleri için proje hazırlık çalışmaları devam etmektedir." şeklinde konuştu. 

Bayraktar, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı için 1.329.416.000 TL, bağlı kuruluş olan Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü için ise 720.642.000 TL olmak üzere Merkezi Yönetim Bütçesinden toplam 2.050.058.000 TL ödenek öngörüldüğünü açıkladı.

Cihan