FED faiz artışı Türkiye'yi nasıl etkiler?

ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz kararı tüm dünyada olduğu gibi Türkiye'de de merakla bekleniyor. Peki Fed'in faiz artırımları Türkiye'yi nasıl etkileyecek?

ABD Merkez Bankası'nın (Fed) tüm dünyayı yakından ilgilendiren faiz kararı bu akşam açıklanacak. 10 yıl aradan sonra geçen yıl aralık ayında değişikliğe giderek faiz artıran Fed'in bu akşam da faiz artışına gitmesi bekleniyor. Tahminler 0.25 puanlık artışla faizlerin yüzde 0.75'e çıkacağı yönünde.

Peki Fed'in faiz artırım kararları Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeleri nasıl etkileyecek?

Bu sorunun cevabı Fed'in geçmiş yıllarda yapmış olduğu faiz artırımlarında bulmak mümkün. Fed, Şubat 1994-Mart 1995 döneminde toplam 7 kez artırıma giderek faizleri yüzde 3'ten yüzde 6'ya çıkardı. Nisan 1997-Mayıs 1997 tarihleri arasında ise Fed, tek seferde yaptığı artırımla faizi yüzde 5.31'den yüzde 5.50'ye yükseltti.

Temmuz 1999-Temmuz 2000 döneminde ise Fed, aldığı 6 faiz artırım kararıyla faizi yüzde 4.76'dan yüzde 6.50'ye taşıdı. Fed'in en uzun soluklu faiz artırım süreçlerinden biri Haziran 2004-Ağustos 2006 tarihleri arasında yaşandı. Bu süreçte Fed, 17 faiz artırım kararı alıp faizi yüzde 1'den yüzde 5.25'e çıkardı. Bu sıkılaştırma hareketinin yaşandığı dönemde uzun yıllar sonra tek partili hükümete sahip olunması ve Avrupa Birliği'ne uyum sürecinin hızlanmasının Türkiye'nin küresel şoklara karşı dayanıklılığını arttı. Öyleki Fed'in bu dönemde ilk faiz artırımı kararı aldığı 30 Haziran 2004'te 1.4930 TL olan dolar kuru, ABD'de faizlerin yüzde 5.25'e ulaştığı 2006 yılının Ağustos ayını 1.4750 TL seviyelerinden tamamladı. Yani Fed'in 4.25 puanlık faiz artırımı yaptığı dönemde dolar, Türk Lirası karşısında yüzde 1.5'e yakın değer kaybetti.

Temmuz 1999-Temmuz 2000 döneminde ise Fed'in 6 faiz artırımı sonrası dolar, içeride 1 yıllık bir süreçte yüzde 51 değer kazandı. Nisan 1997-Mayıs 1997'deki tek faiz artırımı kararının olduğu süreçte dolar Türkiye'de yüzde 10 yükseldi. Şubat 1994-Mart 1995'teki faiz artırımlarında ise dolar, TL karşısında yüzde 142 değer kazandı. Ancak bu dönemde Türkiye ekonomisinin içinde bulunduğu durum ve ardından yaşanan ekonomik kriz de unutulmamalı.

Fed'in son faiz artırımı kararı aldığı Aralık 2015'ten bu yana dolar, TL karşısında yüzde 17 civarı değer kazandı.

"SONUCU BELLİ BİR TOPLANTI"

Işık FX Analisti Gizmen Nalbantlı bu akşamki Fed kararı ile ilgili "Sonucu belli bir Fed toplantısı ile karşı karşıyayız" yorumunu yaptı. Fed'in bu akşam 25 baz puanlık bir faiz artışı yapmasını beklediğini belirten Nalbantlı şunları söyledi: "

Bu fiyatlanmış bir gelişme olduğundan dolarda güçlenme olacaksa bu faiz artışından değil 2017 beklentilerinden olacak. 

Nokta tahminleri 2017 yılında 2 faiz artışı öngörülüyordu. Fed'in kararıyla birlikte açıklanacak olan toplantı metninde piyasaların dikkat edeceği yer burası olacak. Eğer akşam açıklanacak olan tahminlerde üyelerin genel görüşü 2 faiz artışı tahmininden daha şahin olursa, dolar endeksi değer kazanmaya devam edebilir. 2017’ye 2 faiz artışıyla girme olasılığı ağır basıyor. Birinci neden geçtiğimiz yıla 4 faiz artışı ile girip, ciddi bir imaj kaybı yaşamaları. İkinci neden ise Trump’ın ekonomiyi destekleyici paketi olsa da bunun içeriği hakkında net bir bilgi olmaması. Bunların yanında Yellen’ın ekonomideki ısınmaya biraz izin verebileceği açıklaması ve 2017’de oy hakkı olan üyelerdeki değişimin güvercin ağırlıklı olması da 2 faiz artışı beklentisini güçlendiriyor. Herkesin merak ettiği soru ise dolar ne olur? 2 faiz artışı beklentisi devam ederse dolarda biraz kar realizasyonu olabilir. Ancak bu sadece tepki olarak kalır ve dolar yeniden değerlenmeye devam eder. 3 ve üzeri bir artış ihtimalinde ise dolar bütün dünyada değer kazanır. Euro/dolar paritesi 1.02 ve Dolar/TL ise 3.60 ve üzeri seviyelere çıkabilir. Geçtiğimiz yıl Fed 4 faiz artışı ile yola çıkıp bu toplantıya kadar hiç faiz artışı yapamamıştı. 2017 yılında ise 2 faiz artışı ile yola çıkıp daha çok faiz artışı yapabilirler. Sonuç olarak FED bu toplantıda güvercin olsa bile önümüzdeki sene daha şahin bir tutum sergileyecektir."

 Habertürk/ Ufuk Korcan