'GAP büyük ölçüde tamamlanmıştır'

Kalkınma Bakanı Cevdet Yılmaz, Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP) İzleme-Değerlendirme Toplantısında yaptığı konuşmada, GAP'ın Türkiye'nin bölgesel potansiyelini değerlendirdiğini söyledi

GAP'ın sadece bölgenin değil, Türkiye'nin kalkınması bakımından da yüksek öneme sahip olduğunu belirten Yılmaz, "GAP ile 1,8 milyon hektar alanın sulamaya açılması ve yılda 27 milyar kilovat-saat hidroelektrik enerjisi üretimi hedeflenmiştir. Ancak GAP insan ve toplum boyutunu esas alan entegre ve sürdürülebilir bölgesel kalkınma yaklaşımıyla hemen hemen yaşamın tüm alanlarında iyileşmeyi hedefleyen bir projedir" dedi.

GAP Eylem Planı'nın uygulamasıyla bölgenin ekonomik ve sosyal göstergelerinde önemli iyileşmeler sağlandığını bildiren Yılmaz, eğitimde, sağlıkta, şehirleşmede, ulaştırmada, tarımda, toplu konutta, kanalizasyon ve içme suyu altyapısında, sosyal destek projelerinde ve diğer tüm alanlarda büyük yollar alındığını dile getirdi.

Yılmaz, son yıllarda GAP bölgesinde yapılan kamu yatırımlarının giderek arttığını da anlatarak, "GAP bölgesi yatırımlarının toplam kamu yatırımları içerisindeki payı 1990-2007 döneminde ortalama yüzde 7 iken bu oran 2008-2014 döneminde yüzde 12,5 olarak gerçekleşmiştir" dedi.

Projenin, bölge ticaretini olumlu yönde etkilediğinin altını çizen Yılmaz, "2007 yılında 3,3 milyar dolar olan ihracat tutarı 2013'te 8,9 milyar dolara yükseldi. Bölgeden yapılan ihracatın ülke ihracatı içindeki payı yüzde 3,1'den yüzde 5,9'a çıktı" diye konuştu.

Yılmaz, sözkonusu ekonomik gelişmenin kendini işsizlik rakamlarında ve işgücüne katılım oranlarında gösterdiğini ifade etti.

- "Dünyada bir seferdeki en büyük kamulaştırma yapıldı"

Bakan Yılmaz, yeni teşvik tedbirleriyle bölgedeki yatırımlarda önemli artış gerçekleştiğini vurgulayarak, "GAP Bölgesine 2014 yılı eylül sonu itibarıyla 398 adet teşvik belgesi verildi. 5,4 milyar liralık sabit yatırım tutarı ve 16 bin 181 kişilik istihdam öngörüldü" dedi.

Bölgedeki dokuz ili de üniversiteye kavuşturduklarını kaydeden Yılmaz, bu üniversiteler için 2008-2014 yılları arasında 1,5 milyar liranın üzerinde kaynak ayrıldığını söyledi.

Yılmaz, GAP'ın ana koşulu olan sulama yatırımları ile arazi toplulaştırma ve enerji üretimi konularında bugüne kadar yapılamayan büyük gelişmeler kaydettiklerini belirtti.

GAP'ta sulama yatırımları açısından kritik eşiği Silvan Projesi olduğunu vurgulayan Yılmaz, bu projenin de yüzde 29'unun tamamlandığını ifade etti.

Yılmaz, Bölgede yürütülen arazi toplulaştırması ve tarla içi geliştirme projeleri kapsamında 2,3 milyon hektar alanda çalışmaların tamamlandığını bildirdi.

Yılmaz, bu çalışmanın dünyada bir seferde yapılan en büyük toplulaştırma olduğunu ve kamulaştırma maliyetleri düşürülerek 2,5 milyar lira tasarruf sağlandığını kaydetti.

GAP'ın nihai hedefi olan 27 milyar kilovat-saat yıllık elektrik üretiminin yüzde 76,3'ünün gerçekleştiğini dile getiren Yılmaz, projenin sadece hidroelektrik santrallerinden elde edilen gelirle kendi maliyetini çıkarabildiğini belirtti.

Yılmaz, Ilısu Barajı'ndaki gerçekleşme oranın da yüzde 73 olduğunu açıklayarak, "Sulama ve enerji alanındaki projelerin bu aşamaya gelmesiyle klasik anlamda GAP bitmiştir diyebiliriz" dedi.

Yılmaz, GAP'ın, Türkiye'nin birlik ve beraberlik içinde yürüme kararlılığının, gelişime açıklığının göstergesi olduğunu söyleyerek, "Bugüne dek yapılan çalışmalar bölgede istikrar ve gelişim yaratmış, klasik anlamda GAP büyük ölçüde tamamlanmıştır. Enerji yatırımlarında sona gelinmiş, arazi toplulaştırmasında, işsizliğin ve göç sorunlarının giderilmesinde önemli mesafeler kat edilmiştir" değerlendirmesinde bulundu.

Eylem Planı'nın 2014-2018 dönemini içerecek şekilde yenilendiğini de anlatan Bakan Yılmaz, bu dönemde sürdürülecek GAP Eylem Planı'nın ilk 5 yılda güçlendirilen temellerin üzerine inşa edileceğini belirtti.

AA