Gayrimenkul alım satımlarında kripto para dönemi başlıyor mu?
Bir şeyi NFT’ye çevirmek pek çok fırsat sağlıyor. Bunlar arasında anlık anlaşmalar, sadeleştirilmiş işlem süreçleri gibi yararlar yer alıyor. Emlak sektöründe de bu dönüşüm dört gözle bekleniyor.
Geçtiğimiz sene Nisan'da Silikon Vadisi’nin teknoloji şirketi Propy CEO’su Natalia Karayaneva, kaleme aldığı bir yazıda emlak varlıklarının non-fungible token’a (NFT) dönüştürülmek amacıyla oldukça uygun olduğunu kaleme almıştı. FinansGündem'de yer alan habere göre; yazıdan sonra pek çok girişimci, dönüşümü de sağlayacak hamle için harekete geçti. Karayaneva emlak varlıklarının NFT’ye dönüştürülmeden de pek çok anlamda dijital varlıklara benzer bir şekilde hareket ettiğine dikkat çekti.
Bir şeyi NFT’ye çevirmek pek çok fırsat da sağlıyor. Bunlar arasında anlık anlaşmalar, sadeleştirilmiş işlem süreçleri gibi akıllı telefonlarıyla yaşayan pek çok genç insanı memnun edecek yararlar yer alıyor.
Emlak satın alımı genellikle uzun süren, yorucu ve eski yöntemlerin yer aldığı bir süreç. NFT’ler ise emlak alımlarına hız kazandırarak kolay hale getirebilir. Şimdiden yeni nesil emlak alıcıları geleneksel yöntemlerden hariç çözüm arıyor. Yüksek maliyetli ve uzun süren konut satın alım süreci pek çok aracı da gerektiriyor. Emlak alımlarında ise artık şeffaf ve “tek tık” yaklaşımıyla ilgili talepler çoğalıyor.
Fakat emlak varlıklarının NFT’ye dönüştürülmesinin önünde bazı engeller bulunuyor. Öncelikle bir NFT yaratılması, daha sonra bu NFT’nin yer aldığı ülkenin yasal çerçevesiyle uygun hale getirilmesi gerekli. Aynı zamanda pek çok NFT’nin anonim olması da emlak alım süreçlerinde zorluğa neden oluyor.
Bunun için vergi mükellefi emlak sahibi ile NFT sahipliği arasında bağ kurulması gerekli. Böylece NFT’nin sahipliği, otomatik şekilde emlak varlığına transfer edilebiliyor. Bu şekilde de önemli oranda zamandan ve paradan tasarruf sağlanabiliyor. Bununla beraber bir varlığı bir cüzdandan diğerine yollayacak, kişisel isimleri toplayacak ve basit kimlik kontrollerini yapacak bir protokole gereksinim duyuluyor. Bütün bunlar ise yapılan işlemii güvence altında tutuyor.
Karyaneva, bu süreçler için yarattığı çözümleden sonra ‘ABD merkezli bir tüzel kişiliğe’ ait bir stüdyo evi NFT haline getirdi. Bu ev aynı zamanda 2017'de akıllı kontrat vasıtasıyla satın alınan ilk kripto para varlığıydı. Ev o zamanlar TechCrunch’ın ve Arrington Capital’ın Kurucusu Michael Arrington tarafından satın alınmıştı. Konutun dönüştürüldüğü ve satışın öznesi NFT’ye ise hem evin hem de evin içinde bulunan ünlü sokak sanatçısı Chizz’in bir eseri dahil edildi.
NFT’nin yaratılmasından sonra 9 Haziran 2021 tarihinde 24 saatlik bir açık artırma gerçekleştirildi. 40 kişi Ethereum’la ödemek amacıyla teklif sundu. Açık artırmayı kazanan Silikon Vadisi’nden bir genç oldu. Satış işlemi 24 saatlik açık artırma sonucunda bir otel odasında yapıldı. Satış işlemiyse sadece 22 dakikada tamamlandı. Evi (NFT’yi) satın alan kişi ile satıcı görüşmedi.
Y ve Z kuşağı mensupları internet aracılığıyla otomobil dahi satın alabiliyor. Aynı kolaylık ve şeffaflıkla emlak alımlarında da karşılaşılmak isteniyor. Fakat yüksek seviyelerde güvenlik ve daha fazla veri tutarlılığı bu tür işlemlerde siber dolandırıcılığı engellemek için gerekli. Blockchain üzerinde NFT şeklinde emlak satışı, geleceğin emlak piyasasında dönüşümü getirebilir.