Gayrimenkul sektörü için 2016 sınav yılı olacak!

Gayrimenkul sektörünün 2015 yılını değerlendiren EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, ekonomideki kararsız dinamiklere rağmen konut satışlarının hız kesmediğini, 2015'te seçimlerin psikolojisine rağmen kentsel dönüşüm, bina yenileme ve konut ihtiyacı sorunlarında çeşitli güçlükler yaşanmış olsa da belli bir ilerleme sağlandığını kaydediyor. Ancak 2016 yılında eylem planı ile gelmesi beklenen değişikliklerin sektörde bazı taşları oynatacağı ve gayrimenkule yatırım yapanları vergi yüklerinin artabileceğini belirtiyor.

Konut satışları %12 arttı

Yazıcı, sektörel rakamlara bakıldığında, 2015 yılının ilk 10 ayında yapılan konut satışlarının, 2014 yılının aynı dönemi ile kıyaslandığında satışların önceki yıla göre %12 oranında arttığını belirtiyor. Bu tablonun genel seçimlere rağmen konut alım satımında hareketliliğin sürmesinin göstergesi olduğunu ifade eden Yazıcı, diğer taraftan konut kredisi faiz oranlarının sürekli arttığı, dövizin de TL karşısında değer kazandığının bir başka gerçek olduğunu belirtiyor. 

2015'te bankaların birçok kalemde faizleri artırdığını, gerek ipotekli konut kredisi gerekse mevduat faizlerinin son 28 ayın en yüksek seviyelerine bu dönemde ulaştığını dile getiren Yazıcı, ancak kredilerin oldukça yüksek seyretmesine rağmen kredi kullanımında artış yaşandığını söylüyor. 2014 senesinin ilk 10 ayında ipotekli konut satışları toplam satışlar içinde %33 iken, 2015 senesinde bu rakamın %35'e yükseldiğini ifade eden Yazıcı, her şeye rağmen kredi kullanımının sürdüğüne dikkat çekiyor. Yazıcı, konut kredilerindeki 10 aylık kümülatif artışa bakıldığında ise 2014 yılında yukarı yönlü seyir %14 iken, 2015’te bu rakamın %17’lere çıktığını, bu kadar dalgalı bir ekonomik atmosfere rağmen ekonomi çarkının yavaşlamadığını ileri sürüyor. 

Tüketicinin morali bozuktu düzeliyor

Tüketicinin moralinin uzun zamandır düşük olduğunu vurgulayan Yazıcı, bu durumun tüketici güven endeksinin son beş yılına bakıldığında rakamlarla görüldüğünü belirtiyor. Ancak Kasım ayında güven endeksinin sürpriz bir yükselişle 2013 yılındaki rakamlara geri döndüğünü söyleyen Yazıcı, bu ani yükseliş trendinin konut alım/satımlarına etkisinin, sene sonu satış rakamları açıklandığında daha net bir şekilde etüt edilebileceğini belirtiyor. Yazıcı, tüketicinin morali düşükken harcamadığını, konut dahil tüm tüketim maddelerinin satışında bu etkinin kendini gösterdiğini kaydediyor. Aynı zamanda bu güvenin kredi kullanımlarına da yansıdığını ve endeks düşünce bunu takiben konut kredi kullanımlarının da düştüğü iletiyor. Ancak verilerin bir ay sonra açıklanması nedeni ile değişikliğin hemen tespit edilmesinin de güç olduğunu ekliyor.

Yabancı yatırımcıların ise döviz krizini fırsata çevirmeye çalıştıklarını söylemenin yanlış olmayacağını dile getiren Yazıcı, yabancıların 2015 senesinde toplam hisseye isabet eden yüzölçümü bazında yapmış oldukları yatırımın, geçen senenin aynı dönemine kıyasla %28 daha fazla olduğunu belirtiyor. Körfez ülkelerinin aynı dönemlerdeki kıyaslamasına bakıldığında %54 daha fazla yatırım yaptıklarının bir gerçek olduğunu ifade eden Yazıcı, Ortadoğu’nun Türkiye'ye olan ilgisinin giderek arttığının altını çiziyor. Yapılan yatırımların toplam hisseye denk düşen yüzölçümü bazında incelendiğinde, Suudi Arabistan'ın Türkiye'de yabancı yatırımcılar arasında yatırım lideri olduğunu söyleyen Yazıcı, sıralamayı İngiltere, Kuveyt, Almanya ve Katar'ın takip ettiğini belirtiyor. Yazıcı, doların değerlenmesinin getirdiği ilave ivme ile bu yatırımların artarak devam edeceğini öngördüğünü de dile getiriyor.

2016'da kaybedilen zaman telafi edilmeli

Her seçim döneminde olduğu gibi 2015 seçim döneminde de piyasada bekleme psikolojisinin hakim olduğunu söyleyen Yazıcı, bir yıla iki seçim dönemi sığdırmayı başaran Türkiye'de bu sürenin oldukça uzun sürdüğünü belirtiyor. Bu bekleme döneminin birçok açıdan gayrimenkul sektörüne zarar verdiğini vurgulayan Yazıcı, olumsuz etkilerin uzun vadede görüleceğini ifade ediyor. Sektörün problemlerinin bu dönemde ele alınamadığına değinen Yazıcı, sektörü geliştirecek düzenlemelerin yapılamadığını, gerileme kaydedilerek çözüm üretilmesi gereken önemli bir sürenin kaybedildiğini belirtiyor. 

Hükümetin eylem planı içinde gayrimenkulü ilgilendiren önemli maddeler olduğunun altını çizen Yazıcı: Gerek imar artışlarından vergi alınması planı gerekse vergilendirmedeki değişikliklerin gayrimenkul sektöründe bakış açılarını ciddi şekilde değiştireceğini söylüyor. Eylem planına göre ticari kazançlarda istisnalar kalkıyor, gayrimenkul edinimde vergi istisnası süreleri değişiyor, kısacası yapılan bu değişiklikler konutu “yatırım aracı” olmaktan çıkarmaya doğru gidiyor.  Arsa sahiplerinin kendi arsalar üzerinde inşaat yapması durumunda da ticari kazanç hükümlerine tabi olacak. Hasılat paylaşımı da aynı şekilde değerlendirilecek, bu vegiler arsa sahipleri açısından değerlendirme maliyetlerini arttırdığı için zaten üretilebilir aarsa bulmakta sıkıntı çeken sektör daha da sıkıntı yaşayacak. Konutta gayrimenkul yatırım aracı olmaktan çıkınca üretimde orta ve uzun vadede sıkıntı olacağı ve Türkiye’nin erişilebilir konuttan bu maddelerle daha da uzaklaşacağını söylemek yanlış olmayacaktır.

Kentsel dönüşümde, imar konularında, gayrimenkulde vergilendirmede, ipotekli konut kredi sektöründe yasal düzenlemeler gibi birçok önemli konuda sektörün çözüm beklediğini ve eylem planında bu alanlarda olumlu hazırlılar olduğunu ifade eden Yazıcı, buna rağmen tüketici güven endeksindeki son yükselişin ümit verici olduğunu dile getiriyor. Yazıcı, eğer bu zorlu dönemi hızlıca geride bırakıp koşmaya başlanırsa, 2016 yılında 2015’teki kayıpların kapatılabileceğini söylüyor.  Önümüzdeki dönemin daha çok kentsel dönüşüme dayalı geliştirmelerin yoğun yaşandığı dönemler olacağının da altını çiziyor.

Gayrimenkul sektörünün 2023 yılı hedefleri için 2016 yılında koşması gerektiğine vurgu yapan Yazıcı, sadece yasama ve yürütmenin değil, gayrimenkul sektörü oyuncularının, geliştiricilerinin, danışmanlarının doğruları göstermek, iyileştirmeleri sağlamak için çok çalışılması gereken zor bir yılın geldiğini ama taraflar için işlerin daha da zorlaşacağını söylüyor.

Haber Bugün'de şu şekilde yer aldı;

EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Uırgut Yazıcı, ekonomideki kararsız dinamiklere rağmen konut satışlarının hız kesmediğini söyledi Kentsel dönüşümde, imar konularında, gayrimenkulde vergilendirmede, ipotekli konut kredi sektöründe yasal düzenlemeler gibi birçok önemli konuda sektörün çözüm beklediğini ve eylem planında bu alanlarda olumlu hazırlılar olduğunu ifade eden Yazıa, buna rağmen tüketici güven endeksindeki son yükselişin ümit verici olduğunu dile getirdi. Yazıa, eğer bu zorlu dönemi hızlıca geride bırakıp koşmaya başlanırsa, bu yıl 2015'teki kayıpların kapatılabileceğini söyledi Yazıa, önümüzdeki dönemin daha çok kentsel dönüşüme dayalı geliştirmelerin yoğun yaşandığı dönemler olacağmm da altım çizdi. 

Bugün

Haber Yeni Mesaj Gazetesi'nde şu şekilde yer aldı;

EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, bu yıl eylem planı ile gelmesi beklenen değişikliklerin sektörde bazı taşları oynatacağını ve gayrimenkule yatırım yapanların vergi yüklerinin artabileceğini ifade etti 

Ekonomideki kararsız dinamiklere rağmen geçen yıl konut satışları hız kesmedi. Üst üste gelen seçimlerin oluşturduğu psikolojiye rağmen çeşitli güçlükler yaşanmış olsa da kentsel dönüşüm, bina yenileme çalışmaları devam etti. 2015 yılının ilk 10 ayında yapılan konut satışları, 2014 yılının aynı dönemi ile kıyaslandığında yüzde 12 oranında arttı. 2015'te bankaların birçok kalemde faizleri artırmasına rağmen, kredi kullanımında artış yaşandı. Konutların 3'te biri krediyle satılıyor 2014 senesinin ilk 10 ayında ipotekli (banka kredili) konut satışları toplam satışlar içinde yüzde 33 iken, 2015 senesinde bu rakamın yüzde 35'e yükseldi. Bunun sonucunda vatandaşın bankalara olan konut kredisi borcu ciddi oranda yükseldi. 

EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Cansel Turgut Yazıcı, tüketicinin moralinin uzun zamandır düşük olduğunu vurgulayarak, bu durumun tüketici güven endeksinin son beş yılına bakıldığında rakamlarla görüldüğünü belirtti. Yabana yatırımcıların ise döviz krizini fırsata çevirmeye çalıştıklarını söylemenin yanlış olmayacağını dile getiren Yazıcı, Suudi Arabistan'ın gayrimenkulde Türkiye'de yabana yatırımcılar arasında yatırım lideri olduğunu söyledi. 

Yazıcı, sıralamayı İngiltere, Kuveyt, Almanya ve Katar'ın takip ettiğini belirtti. Yeni vergiler konut sektörünü etkileyecek Hükümetin eylem planına göre ticari kazançlarda istisnaların kalktığına işaret eden Yazıa, şunlan söyledi: "Gayrimenkul edinimde vergi istisnası süreleri değişiyor, kısacası yapılan bu değişiklikler konutu 'yatırım aracı' olmaktan çıkarmaya doğru gidiyor. Arsa sahiplerinin kendi arsalar üzerinde inşaat yapması durumunda da ticari kazanç hükümlerine tabi olacak. Hâsılat paylaşımı da aynı şekilde değerlendirilecek, bu vergiler arsa sahipleri açısından değerlendirme maliyetlerini arttırdığı için zaten üretilebilir arsa bulmakta sıkıntı çeken sektör daha da sıkıntı yaşayacak."

Yeni Mesaj/ A. SAFA TERZİ 

Haber Posta Gazetesi'nde şu şekilde yer aldı...

İstanbul'da 5.3 milyon konut bulunuyor. Bu konutların yaklaşık 500 bini son yıllarda üretilen markalı konut projeleri. 

Gayrimenkul değerleme ve danışmanlık şirketi EVA Gayrimenkul Değerleme, bin 242 markalı konut projesinde yer alan 500 bin konutu mercek altına alarak bir araştırma gerçekleştirdi. 

Artış nerede? 

Araştırma, markalı konut projelerinin İstanbul Anadolu Yakası'nda Çekmeköy, Tuzla, Sancaktepe ve Ataşehir ilçelerinde yoğunlaştığını ortaya koydu. Avrupa Yakası'nda ise projeler, en çok Esenyurt, Beyiikdüzü, Başakşehir, Bakırköy, Şişli ve Küçükçekmece'de yoğunlaştı. 'EVA Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Tansel Turgut Yazıcı, 2015 yılında markalı konut projelerinde en fazla değer artışının Alemdağ Beylikdüzü-Gürpmar ve Kemerburgaz olduğunu kaydetti. Araştırmaya göre en fazla değer artışı yılında Kemerburgaz, aksı ve Kağıthane-Seyrantepe'de, 2014 yılında Kemerburgaz, Şile ve Fulya-Bomonti-Şişli-Büyükdere aksında yaşandı. 

En pahalı ilçeler 

Cansel Turgut Yazıcı, son iki yıla bakıldığında sırasıyla Kemerburgaz, Bağdat Caddesi ve BeylikdüzüGürpmar bölgelerinin en çok değeri artan bölgeler olduğunu kaydetti. Markalı konutta İstanbul Anadolu Yakası'nda Bağdat Caddesi, Avrupa Yakası'nda FulyaBomonti-Şişli-Büyükdere aksı metrekare satış değeri en pahalı ilçeler oldu. Bağdat Caddesi'nde konut ortalama metrekare satış fiyatı 21 bin lira iken, Anadolu Yakası'nm en ucuz ilçesi ise 3 bin 300 lira ortalama metrekare fiyatıyla Tuzla oldu. Fulya-Bomonti-Ş işli-Büyükdere aksında markalı konutların ortalama metrekare fiyatı 19 bin lira olarak kaydedildi. 

En hızlı satış Fikirtepe'de 

İstanbul'daki markalı konutlarda satış hızlarının da incelendiği araştırmada; günde 1.2 konut satışıyla en hızlı satışm Fikirtepe Merdivenköy'de, 40 günde 1 konut satışıyla en yavaş konut satışının ise Beykoz'da gerçekleştiği ortaya konuldu. Beykoz'da konut satışlarındaki yavaşlığın markalı yeni projelerin tamamının villa olması ve yüksek gelir grubuna hitap etmesinden kaynaklandığı ifade edildi. 

Posta