Gayrimenkul sektörü için pandemi tavsiyeleri!
Kovid-19 süreci boyunca gayrimenkul sektöründe fiyatlar dışında bir değişiklik yaşanmadı. Peki satışlar Kovid-19'dan nasıl etkilendi? Pandemi sürecinde gayrimenkul sektöründe neler yapılmalı?
Çanakkale Kalem köşe yazarı Özgür Demirci, bugünkü köşesinde gayrimenkul sektörünün Kovid-19 salgını sürecindeki durumunu değerlendirdi.
İşte Özgür Demirci'nin 'Pandemi sürecinde gayrimenkul sektörü' başlıklı yazısı...
Geçen hafta içerisinde TÜGEM (Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri) Çanakkale Temsilciliği tarafından düzenlenen toplantıda “Pandemi Öncesi ve Sonrası” üzerine kısa bir sunum yaptım. Bu hafta da o sunumdan bazı noktaları paylaşmak istedim sizlerle.
Öncelikle şunu kenara koyalım; gayrimenkul sektöründe gayrimenkul fiyatları dışında bir değişiklik olmadı. Herkesin düşündüğü gibi satışlar 5 katına çıktı ya da yarıya düştü gibi bir durum söz konusu değil. Nasıl olur diye düşünüyorsunuzdur? Önce şunu düşünelim, sizce Çanakkale merkezde veya başka bir şehirden bu yazıları okuyanlar için ise bulunduğunuz şehirde 2020 yılında kaç tane gayrimenkul el değiştirmiştir? Tahmin ettiğiniz rakamı kenara yazın. Şimdi TÜİK’in sitesine girip sayılara bakabilirsiniz, sonrasında 2019 toplam rakamlarına bakın, sonra 2018 ve dilerseniz devamına da bakmaya devam edin. Eminim çok şaşıracaksınızdır. Ancak ben Çanakkale için devam edeyim; Çanakkale’de satılan gayrimenkul adedi tamı tamına 6008; şimdi diyeceksiniz ki çok azalmış satışlar, kimse almıyor evleri çünkü fiyatlar çok yükseldi. O zaman asıl habere geleyim; 2019 yılında satılan gayrimenkul adedi ise 5892. Yani 116 tane daha fazla satılmış. 2018’de 6451, 2017’de 6244 ve böyle devam ediyor. Eğitimlerimde söylediğim bir noktadır; kriz zamanlarında öyle satışlar düşmez, emlak ofisleri iş yapamadığından değil işlerini düzgün yapmadıklarından kapanır ve hatta aslında hiçbir şey değişmez. Piyasa bir şekilde teşviklerle ve beklenmedik faiz indirimleri ile dengelenir. Siz kimse ev almıyor diye düşünürken evler satılır, herkes ev alıyor derken aslında sadece herkes ev bakıyordur boş vakitlerinde ama almıyordur. Bu sebeple öyle gayrimenkul piyasasını çok iyi bildiğini söyleyen hayatında 3 kere ev almış, 5 kere ev satmış bu piyasanın kurdu gibi yüksek perdeden sallayanlara pek rağbet etmeyin; hele hele yöneticiymiş, esnafmış, mahalleyi çok iyi biliyormuş diye düşündüklerinizi hiç dikkate almayın.
Pandeminin yeni başladığı dönemlerde bir gazete yazımda ve konuk olduğum bir radyo programında 2020 için beklediğim rakamın Çanakkale bazında 5500 – 6000 arası olduğunu dile getirmiştim. Tamı tamına da bu oldu zaten; 8 fazla satışı saymazsak eğer. Yani aslında eski tas eski hamam devam ediyoruz. O zaman bu algıyı yaratan nedir diye sorgulamak lazım. Bu tamamen bazı mal sahiplerinin, bazı alıcı adaylarının ve bir çok emlakçının bu kaos ortamında gönlüne göre inanmak istediğine körü körüne inanmasından kaynaklanıyor. Dedim ya yok değişen bir şey; inanmak istediklerimizden başka. Bazıları herkes ev alıyor diye fiyatını 5'e katlıyor, bazıları kimse ev almıyor fiyatlar yarı yarıya düşecek diyor, bazı emlakçılar da piyasada satışlar durdu diye kendisini ofisine kapatıp dışarı adımını atmıyor.
Aslında burada bir parantez de bu yazıyı okuyan meslektaşlarımıza açalım; lütfen şu son 6 aydır veya 1 senedir ne yaptınız sorgulayınız. Portföy mü yok? Mal sahipleri fiyat mı yükseltti? Alıcı adayı mı bulamıyorsunuz? Koyun bunları kenara ve düşünün; siz ne yaptınız? Eğitimlere katıldınız mı? Kendinizi geliştirdiniz mi bu dönemde? Sokağa çıktınız mı? Temas sayılarınızı arttırdınız mı? Yoksa ofiste oturup “Satışlar durdu, kriz döneminde normal zaten işlem olmaması” diyerek kendinizi mi rahatlattınız? Evde oturup çalışır gibi mi yaptınız? Ofislerinizde çay kahve eşliğinde gayrimenkul harici sohbetlerle gününüzü geçirip çok mu yoruldunuz? Satışların olmadığına inanıyorsanız o zaman çalıştığınız bölgedeki tapu dairesini bir ziyaret edin, piyasa yavaşladı diyorsanız satış yapan meslektaşlarınızı düşünün, iş yok diyorsanız sahaya çıkın ve dolaşın.
Her gün minimum 10.000 adım atmayan gayrimenkul danışmanının adı gayrimenkul danışmanıdır ancak yaptığı iş gayrimenkul danışmanlığı değildir. Yarın veya bu yazıyı okuduğunuz gün; bu yazının son cümlesini okuyup noktaladığınız an sahaya çıkın; çünkü eğer harekete geçecekseniz hiçbir zaman hiçbir şey için geç kalmış değilsiniz. Doğru zaman bu yazıyı noktaladığınız an atacağınız adımla başlayacaktır ya da şöyle uzunca bir dönem daha pandemi sürecinin bitmesini bekleyeceksinizdir ta ki siz kendiniz için bir şey yapmaya karar verene kadar. Kendiniz için harekete geçin ve mesleğimize değer katacak adımlar atın. Hemen şimdi o adımı atın çünkü bu işi gerçekten hakkını vererek yapmak istiyorsanız bilin ki bir gayrimenkul danışmanının ofisinde oturup günü öldürme lüksü yoktur. Kendiniz için, aileniz için, çocuklarınız için ve size inananlar için çalışın… Başarınız ile onları gururlandırın…
Gayrimenkul sektörü pandemiden nasıl etkilendi?
Gayrimenkul 2021'de de yıldız olabilir!