Gayrimenkul sektöründe görüntülü satış dönemi!
Koronavirüs salgını ülke ekonomisini ve tüm sektörleri etkilemeye devam ediyor. Salgın sürecinde gayrimenkul sektöründe de bir takım değişiklikler yaşandı. Sektör temsilcileri, gayrimenkul sektörünün evrim geçirdiğini belirterek, dijital satışın çok popüler olduğunu ifade ediyor...
Gayrimenkul sektörü koronavirüs salgınının etkisini hafifletmek için teknolojik uygulamalara yöneldi. Görüntülü online konut tanıtma, 360 derecelik sanal turlar ve video çekimleri çok popüler.
Koronavirüs salgını, sadece perakende, gıda, tekstil ve sağlık değil, gayrimenkul ve emlak sektörünü de büyük oranda etkiledi. Para Dergisi'nden Ayşegül Küçükkurt Zor'un haberine göre; evini satmak ya da kiraya vermek isteyen mülk sahipleri yaşanan salgından talep azlığı nedeniyle etkilenirken, emlakçılar ise pazarlama konusunda yeni yöntemler bulma çabası içine girdiler. Kimileri evlerin 360 derecelik sanal tur filmlerini çekerken, kimileri görüntülü konuşma yöntemini tercih etti. Online platform üzerinden ev kiralama ve satın alma sistemleri artık Türkiye'de de yaygınlaşıyor. Gayrimenkul piyasasında salgın kaynaklı durgunluk yaşanırken, bazı bölgelerde fiyatlarin yükselmeye devam ettiği görülüyor.
360 DERECE SANAL TUR
Altın Emlak Genel Müdürü Mustafa Hakan Özelmacıklı, koronavirüsü nedeniyle sadece ev kiralama işlemlerinde değil, satış süreçlerinde de bir takım sıkıntılar yaşandığının altını çiziyor. "Emlak işletmeleri olarak mal sahipleri ya da kiracılar tarafından kullanılan dairelerde. gösterme hizmetini şu anda yapmıyoruz. Bu tür taşınmazları müşterilerimize daha çok sanal turlar (360 derece), video ya da resimle yolu ile göstermeye çalışıyoruz" diyor ve bu süreçte online kanalları daha fazla kullandıklarının altını çiziyor. Salgın nedeniyle emlak sektöründe yeni yaygınlaşmaya başlayan online konut kiralama ve satış sistemi hakkında Özelmacıklı, "Çekilen turları link üzerinden paylaşarak telefon ya da bilgisayar üzerinden müşterilerin gezmelerini sağlıyoruz" diyerek kendi tecrübelerini anlatıyor.
Emlakçılar, riskli süre boyunca alıcılarla randevulu sistemle hizmet vererek, kişisel mesafelerini korumaya dikkat ediyor. Emlakçılar, aracılık faaliyetleri sırasında tokalaşılmadığını, gerekli iş sağlığı ve güvenliği (ISG) tedbirlerin alındığını söylüyorlar. "Emlak işletmelerimizin sıklıkla havalandırılması, temizlik ve hijyen açısından kontrollerin sıklaştırılmasını takip ediyoruz. İkramlar için cam bardak yerine karton bardak kullanılmasını, işletmelerimizde dezenfektanların yaygın olarak tüketilmesini tavsiye ediyoruz" diyen Özelmacıklı, kiracıların taşınmasından sonra dairelerde yoğun havalandırma ve temizlik işlemleri uygulandığı bilgisini paylaşıyor.
DİJİTAL ALTYAPI OLUŞTU
Her sektörde koronavirüse karşı farklı önlemlerin alınmaya başlandığını ve yeni iş modellerinin dogduğuna dikkat çeken EVA Gayrimenkul Değerleme Araştırma ve Raporlama Müdürü Şeyma Şehirli, gayrimenkulde uzaktan alım-satım işlemlerinin başladığına vurgu yapıyor. Yaşanan belirsizliklerden dolayı kiralamada ve satış işlemlerinde mart ortası itibariyle düşüş yaşandığına dikkat çeken Şehirli, "Yabancı alıcılara uzaktan online satış ve kiralama yapan ve dijital altyapısını bu şekilde kurmuş birçok firma, alım-satıma düşük de olsa devam ediyor. Bu durum sürecin devam etmesi halinde müşterilerin bu tarz hizmet veren firmalara yöneleceklerini gösteriyor" diyor. Söz konusu yöntemlerle konutun boyutlu hareketli görsellerini, çevresi, kat planları ve dokümanlarını online olarak sunarak fiziksel temasta bulunmadan alıcılara tanıtmak mümkün. Şehirli sözlerini şu sözlerle tamamlıyor:
Sürecin konut fiyatlarına olan etkisini önümüzdeki dönemde net olarak göreceğiz, ama alım-satımın yavaşlamasını uzun sürmesi, konut fiyatlarını düşürecegi bir gerçek. Konutların yakında. pazarlanma yöntemleri kadar kullanılan inşaat malzemelerinin de değişeceğini düşünüyoruz. Bu aşamada virüs ve bakteri tutulumunu engelleyen malzemelerin kullanıldığı konutlara ihtiyaç duyulabilir. İhtiyaçların evrildiği bir döneme giriyoruz."
SEKTÖR EVRİM GEÇİRİYOR
Coldwell Banker Gayrimenkul Uzmanı Ayşe Fügen Arda ise "Bu salgından önce de sattığımız ya da kiraladığımız tüm dairelerin video çekimlerini zaten yaptırıyorduk” diyor ve eğer alıcılar yine de konutu görmek isterlerse tüm tedbirleri alıp daireyi gösterdiklerini söylüyor. Gayrimenkul sektörünün bu süreçte bir evrim geçireceğini söyleyen Arda, "Yurtdışında Airbn platformu üzerinden kiralama yaparken nasıl görmeden kiralama yapılıyorsa, Aype For ülkemizde de bu tür uygulamalar göreceğiz. Bu süreçte aracı firmaların güvenilirliği önem teşkil ediyor" diye konuşuyor. Arda, konut gezdirme işlemlerinin nasıl yapıldığını şu sözlerle anlatıyor:
"Boşalan evleri ezel ilaçlarla temizlettikten sonra ayrıca dezenfekte ettiriyoruz. Daireyi görmeye gelenlere galoş, elpen, maske veriyoruz. Kendimiz de zaten bu malzemeleri kullanıyoruz. Sözleşmeler taraflara mail olarak gönderiliyor, dijital imza kullanılıyor ve görüşmeler online olarak interaktif ortamda gerçekleşiyor. Yaşadığımız bu salgın süreci ne kadar sürecek bilinmiyor. Bu süreç uzadığı takdirde, Türk halkı da artık ev kiralarken bu uygulamaları kullanmaya alışmak durumunda kalacaktır."
Arda ARIKAN / Avukat, Arabulucu
"Web-tapu sistemi devrede"
Ülkemizde tapu ve kadastro müdürlüklerinde oluşan yoğunluğu azaltmak ve çalışma verimini arttırmak için 29/03/2017 tarihli ve 725578 sayılı Bakanlık Oluru ile "Başvuruların elektronik ortamda alınması" konulu, 11/11/2016 tarihli ve 2447188 sayılı Genel Müdürlük Makam Oluru uyarınca yapılan çalışmalar neticesinde web-tapu sistemi oluşturuldu. Bu sistem ilk etapta çok yaygın kullanılmasa da, özellikle yeni tip koronavirüs tehlikesi sonrası kullanımı iyice yaygınlaştı. Müdürlüklerde yapılmak istenilen işlemler için 'webtapu.tkgm.gov.tr sitesinden ayrıca 'e-devlet' sisteminden giriş yapılabiliyor. Web-tapu sistemi ile birçok işlem tapu dairesine gitmeden sistem üzerinden talep edilebilmekte.
Zennure ÖZEN / Kristal Türkiye Yönetim Danışmanı
"Drone çekimleri yaptırıyoruz"
Gayrimenkul Al-Sat-Kirala sürecini tamamen dijitale taşıdık. Koronavirüs önlemleri nedeniyle alici evinden dışarı çıkamıyor in ihtiyacına cevap veren portföyleri link olarak eriyoruz. Danışmanlık alan danışanlarımız sanal ortamda
ticari ya da arazi fark etmeden portföyümüzdeki malanları video ile geziyor ve görüyor. Daha sonra evrak sürecine geçiliyor. Tapu ile ilgili online hizmetleri kullanıyoruz. Portföylerimizi online olarak yönlendirdiğimiz dezenfekte ekibi ile temizlettirip, anahtarları kullanıyoruz. Portföyümüzü sadece fotoğraf olarak sunmadığımız için, videolarımızla yaşadığımız bu zor süreçte de gayrimenkul danışmanlığı hizmetimizde alım-satım ya da kiralama olarak sonuca gidebiliyoruz. Mülkün ya da arazinin çevresinin detaylı görülebilmesi için drone çekimleri yaptiriyoruz.
Hasan CAN / Uluslararası Gayrimenkul Yatırım Uzmanı ve RE/MAX 7Tepe Broker'ı
"Toprağın kıymeti anlaşıldı"
2018'de TL'nin dolar karşısında değer kaybettiği dönemde bazı araştırmalar yapmıştık. O dönemde sistemlerin teknolojiye doğru gideceğine kanaat getirmiştik. Gelirimizin bir bölümünü dijital pazarlamaya yapmamız gerektiğini düşündük ve çalışmalara başladık. İyi ki de çalışmalarımıza hız vermişiz. Bu dönüşüme ayak uyduramayanlar hızla yok olacaktır. Krizi fırsata çevirmenin tam zamani. Bilgisayar komutunu yerine getiren değil de, bilgisayara komut vermeyi başaran ve yönlendiren firmalar bu dönemde başarılı olacaktır. Sadece sektör olarak bizim buna hazır olmamız yetmiyor, tüketiciyi de buna hazırlamalıyız. 2-3 yılda alacağımız yolu, koronavirüs yüzünden 2-3 ayda aldık. Bu dönemde alicilar toprağın ne kadar kıymetli olduğunu anladılar. Rezidansta oturanların balkonlu ve bahçelievlere talebi arttı.
FLORIDA'DA KULLANILIYOR
11 Sight'ın sunduğu tek-tıkla görüntülü görüşme imkanı, insanların projelere, showroom'lara veya gayrimenkule gitmeden canlı olarak ziyaret etmelerini sağlıyor. Alışılmış iletişim uygulamaları için gereken indirme, arkadaş ekleme, numara kaydetme gibi engeller 11Sight'ta bulunmuyor. 11Sight'tan bir arama geldiğinde satıcılar potansiyel bir müşterinin aradığından emin oluyorlar. Firmanın Türkiye Ülke Müdürü Ercan Gümüş, "Virüs etkisini emlak sektöründe de gösterdi. Proje sahipleri, emlakçılar ve sahibinden satmak-kiralamak isteyenler evleri göstermede zorluk çekiyor. Firmamızın tek-tıkla başlatılabilen görüntülü görüşme çözümü ile emlak sektöründe satın alma ve kiralama işlemleri kolayca gerçekleştirilebiliyor. Bu eğilimin devam edip etmeyeceği konusunda ise şunları anlatıyor:
"Çözümümüzü dört yıldır kullanan Florida'da bir emlak firması var. Online kiralama-satın alma yapılıyor. Görüşümüz hızla artacağı yönünde. Garanti Koza da Sofya'daki projesinde örnek dairesini online olarak gezdirmek ve detaylı bilgi vermek için 11Sight'ı tercih etti. Uygulamanın kullanımı, projeye, hedef kitlenin eğilimine göre değişiyor. Yazın üç aylığına kiralayacağınız Bodrum'daki bir yazlığa bakmak için bir gününüzü ayırıp yerinde görmek, alıcılara zahmetli geliyor. Maket üzerinden daire satışı yapılıyorsa, görüntülü görüşmede neden satış yapılmasın?"
Görkem ÖĞÜT / Endeksa CEO'su
"Süreç uzarsa kiralarda düşüş yaşanabilir"
Endeksa.com'un güncel verilerine göre, Türkiye genelinde şubat ayı sonu itibari ile ortalama kiralık konutlarin metrekaresi 12 TL olurken, ortalama kira bedeli ise 1.330 TL civarında. Kiralarda şubat ayında ocak ayına göre bir düşüş görülmüyor. Ancak ülke genelinde kiralar son bir yılda yüzde 4 düşüş göstermiş durumda. Salginin Ülkemizde daha fazla hissedilmeye başlandığı mart ayı sonunda düşüş olabilir.
Arazi yatırımı yaparken nelere dikkat edilmeli?
Gayrimenkul sektörü koronavirüsten nasıl etkilenecek?
Bu şehirlerde evi olanları iyi haber!