Güvenli Beton (G) yönetmeliği rafa kaldırıldı!

Türkiye Hazır Beton Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Paksoy, 1 Temmuz 2010 tarihinde yürürlüğe giren Güvenli Beton (G) yönetmeliğinin, 31 Temmuz 2010 tarihinde rafa kaldırıldığını belirterek, "1 ay içinde bu iş Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından tekrar feci bir şekilde sulandırıldı" dedi.
        
Paksoy, düzenlenen basın toplantısında yaptığı konuşmada, 17 Ağustos depreminden sonra geçen 11 yıldaki tablonun değişmediğini savundu.
        
1 Temmuz 2010 tarihinde yürürlüğe giren, kaliteli ve hazır beton üretimini zorunlu hale getirecek olan G İşareti yönetmeliğine büyük darbe indirildiğini, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı´nın G İşareti yönetmeliğinde 31 Temmuz 2010 tarihinde değişiklik yaptığını ve yönetmeliğin rafa kaldırdığını ifade eden Paksoy, "5 yıllık çabalarımız tam meyvesini verdi derken, 1 ay içinde bu iş Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından tekrar feci bir şekilde sulandırıldı" dedi.
        
Paksoy, yapılan değişiklikle, TSE belgesine sahip ürünlere, uygunluk değerlendirme kuruluşu işlemlerine gerek olmaksızın TSE belgesi kapsamında temin edilen raporların sonuçlarına göre performans değerleri beyan edilerek G işareti iliştirilebileceğini, böylece TSE belgesi taşıyan ürünlere otomatikman, denetim yapılmadan, ayrıcalık gösterilip G işareti verilmesi sağlanarak büyük bir yanlışa imza atıldığını savundu.
        
Paksoy, "Bu da bir çocuğun okula gitmeden diploma almasına döndü. Parayı TSE´ye yollarsanız belgeyi TSE evinize kadar getirip teslim edebiliyor. 1 Temmuz 2010´da çok iyi bir yere gelen Türkiye´deki hazır beton konusu 30 gün içerisinde tekrardan rafa kaldırıldı. Herhalde işleri düzeltmek için bize 20 bin can kaybı yetmedi, daha çok canımızı kaybetmemiz gerekiyor ki bilimin, aklın dediklerine belki ilerleyen felaketlerde kulak veririz" diye konuştu.
        
Devletin kendi işini bir tarafta, özel sektörü bir tarafta tuttuğunu öne süren Paksoy, devlet, özel sektör inşaat yaparken "Sen Yapı Denetim Kanununa tabisin", TOKİ, belediye kuruluşları, KİPTAŞ inşaat yaparken "Ben kendimi nasıl denetleteceğimi kendim bilirim, onlar bu kanunun haricindedir" dediğini, sonuçta da depremlerde öncelikle devletin binalarının yıkıldığını ifade etti.
        
"TSE´DEN ALINAN BELGE DANDİK BELGEDİR"
        
Soruları da yanıtlayan Paksoy, Birlik olarak kendi üyelerini denetlediklerini, bu denetimler sırasında geçmişte standartlara uymadığı gerekçesiyle yönetim kurulundan adam attıklarını vurgulayarak, "Türkiye´deki betonların yüzde 50´sini bizim üyelerimiz üretiyor. Bizde af yok ama devlette af var. Nasıl rekabet edilecek? Hazır beton için TSE´den alınan belge dandik belgedir.  TOKİ  de şu anda Türkiye´de en düşük beton mukavemeti ile inşaat yapıyor" dedi.
        
Ayhan Paksoy, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı aleyhinde, yürütmeyi durdurma ve iptal davası açacaklarını da bildirdi.
        
"YÜZLERCE İPTALLE KARŞILAŞIYORUZ"
        
Türkiye Hazır Beton Birliği Genel Sekreteri Ferruh Karakule de Türkiye´nin Avrupa´nın en fazla hazır beton üreten ülkesi olduğunu, ancak Türkiye´de üretilen 70 milyon metreküp hazır betonun çok önemli kısmının standardının istenilen değerin çok altında bulunduğunu belirtti.
        
Karakule, "Kendi çabalarımızla Hazır Beton Birliği üyelerini denetliyoruz, ancak Anadolu´nun birçok yerinde bu standart dışı betonlar yüzde 30-35 civarında üretiliyor" dedi.
        
Bugün birçok hazır beton firmasının, TSE tarafından G belgesi verildiği için, G belgesi işleminden çıkmak istediğini ifade eden Karakule, "Türkiye´de 850 hazır beton tesisi var. 350 tanesi G belgeli. Ancak TSE ve Bayındırlık Bakanlığı´nın bu tutumu nedeniyle yüzlerce iptalle karşılaşıyoruz. ´TSE bunu ücretsiz yapıyor´ diye her gün iptaller alıyoruz. Denetim yapılmadan bonus verir gibi betonculara belge verilmesi uygulamasının derhal geri çekilmesini istiyoruz. Bu tamamen statükonun devamı, ticari bir kaygı" diye konuştu.
        
İstanbul Teknik Üniversitesi İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hulusi Özkul ise Bayındırlık ve İskan Bakanlığı´nın, CE kapsamı dışında kalan başta beton olmak üzere diğer yapı malzemeleri için kısa adıyla G İşareti Yönetmeliği olan yapı malzemelerinin tabi olacağı kriterler hakkında hazırladığı yönetmelikte değişiklik yaparak, yönetmeliği çöp kutusuna atmış olduğunu söyledi. Özkul, "G İşareti Yönetmeliği yılda en az 6 denetimi kapsayan sistemdi, TSE verirken yılda bir defa denetim yapıyor, ondan sonra denetim yok" dedi.
AA

Konuyla ilgili basında yer alan diğer haberler

'Güvenli beton kullanımı sulandırıldı' 

Türkiye Hazır Beton Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Paksoy, Güvenli Beton (G) Yönetmeliği'nin, bir ay yürürlükte kalmasının ardından rafa kaldırılmasını eleştirdi. 
 
Paksoy, düzenlediği basın toplantısında, 1 Temmuz 2010 tarihinde yürürlüğe giren, kaliteli ve hazır beton üretimini zorunlu hale getirecek olan 'G' işareti yönetmeliğine büyük darbe indirildiğini, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı'nın 'G' işareti yönetmeliğinde 31 Temmuz 2010 tarihinde değişiklik yaptığını ve yönetmeliğin rafa kaldırıldığını ifade eden Paksoy, "5 yıllık çabalarımız tam meyvesini verdi derken, 1 ay içinde bu iş Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından tekrar feci bir şekilde sulandırıldı." dedi. Paksoy, Birlik olarak kendi üyelerini denetlediklerini vurgulayarak, "Türkiye'deki betonların yüzde 50'sini bizim üyelerimiz üretiyor. Bizde af yok ama devlette af var. Nasıl rekabet edilecek? Hazır beton için TSE'den alınan belge dandik belgedir. TOKİ de şu anda Türkiye'de en düşük beton mukavemeti ile inşaat yapıyor." dedi.
Zaman

17 Ağustos'un yıldönümünde betonarme depremi

20 BİN kişinin ölümüne, onlarca kişinin yaralanmasına neden olan 17 Ağustos 1999 depreminin ll'inci yıldönümü, kaliteli beton üretimi için yapılacak denetimlerle ilgili "yönetmelik" tartışmasına sahne oluyor. Depremden bu yana sektördeki en büyük sorun olan 'kalitesiz beton üretiminin' önüne geçmek için 1 Temmuz 2010'da Türkiye Hazır Beton Birliği'nin (THBB) desteğiyle Bayındırlık Bakanlığı tarafından beton üretim tesislerine yılda 6 kez denetim şart getiren Güvenli Beton (G) yönetmeliği yürürlüğe konuldu. 31 Temmuz'da ise Bakanlık bu yönetmeliği kaldırarak bunun yerine, daha önce TSE belgesi olan her firmanın otomatik olarak G belgesini alabilmesini sağlayan yeni bir yönetmelik çıkardı.

Yeni yönetmelik, "TSE Belgesi'ne sahip ürünlere, uygunluk değerlendirme kuruluşu işlemlerine gerek kalmaksızın TSE Belgesi kapsamında temin edilen raporların sonuçlarına göre performans değerleri beyan edilerek G işareti iliştirilebilir" olarak belirtildi. 5 yıllık çabalarının tam meyvesini vermişken konunun 1 ay içinde bakanlık tarafından feci şekilde sulandırıldığını söyleyen THBB Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Paksoy, "Hazır beton için TSE'den alman belge dandik belgedir. Sadece 1 kez kontrolden geçerek TSE belgesi almış firmalar, yıllık 5 bin lirayı yatrrdıklan vakit, tekrar kontrole bile gerek kalmadan her yıl belgelerini kendi kendilerine yenileyebilecek. TSE'de statükonun devamı isteği ve ticari kaygılar söz konusu. Bunu 'betonda 31 Temmuz depremi, beton kalitesine darbe' olarak adlandırıyoruz." diye konuştu. TSE'nin bonus verir gibi güvenli beton belgesi vermesi uygulamasının iptal edilerek kurumun denetim mekanizmasından çekilmesini talep ettiklerini belirten Paksoy, "Bakanlık eğer bu yönetmeliği iptal etmezse Bakanlık aleyhinde yürütmenin durdurulmasının iptali için dava açacağız" dedi.

Yüzlerce iptal geliyor

Paksoy, "20 bin kişilik can kaybı yetmedi. Herhalde daha çok kişiyi kaybetmemiz gerekiyor ki akim, sağduyunun, bilim ve teknolojinin sesine kulak verelim" derken, THBB Genel Sekreteri Ferruh Karakule, 850 hazır beton tesisinden 1 ay içinde 350'sinin G belgeli olması için işlemlerini başlattıklarını ancak 1 ay içinde bu firmalardan yüzlerce iptal aldıklarını açıkladı. Hazır beton tesislerinin zaten yüzde 80'inin TSE belgeli olduğunu belirten Kakakule şöyle devam etti: "TSE'nin görevi standartlan belirlemek, denetleyip belge vermek tamamen uzman kuruluşların işi. G Belgesiyle önce sistem hammadde girişinden laboratuvara, stok alanlarından personel eğitimine tüm üretim süreçleriyle yılda 1 kez denetleniyor. Yılda en az 3 kez habersiz şantiyeye varan kamyonlardan numune alınarak ürünler denetleniyor. Yılda 2 kez de üretim kontrol sistemi sonuçları alınıp değerlendiriliyor. Yani yılda en az 6 denetimi kapsayan bir süreç. firmalar bu nedenle sıkıya gelme riskine girmyecektir."

70 milyon metreküplük beton üretimiyle Avrupa'da lideriz ancak yarısına yakını kalitesiz

17 AĞUSTOS depreminden sonraki 11 yıl içinde betonun kalitesiyle ilgili tablo değişmemiş. 1999 yılından bu yana üretilen yaklaşık 500 milyon metreküp beton, üretim sürecini de kapsayan zorunlu bir denetim sistemi içinde denetlenmemiş. Dünyada 6.5-7 milyar metreküp beton üretimi var. Türkiye'de ise geçen yıl üretilen 70 milyon metreküp beton ile Avrupa'da en fazla hazır beton üreten ülke. Kişibaşına düşen beton üretimi 1 metreküp. Ancak kalite açısından çok gerideyiz. 850 hazır beton tesisi var. Bunun yaklaşık 300 kadarı THBB'ye üye 75 büyük firmanın elinde ve toplam üretimin yaklaşık yarısını bu üyeler yapıyor. THBB, kendi üyelerini KGS-Kalite Güvence Sistemi ile denetliyor ancak üretimin kalan yarısı için net bir şey ifade etmek, sağlıklı bir denetim mekanizması olmadığı için güç. Tahminen kalitesiz beton üretimi yüzde 50'lere varıyor.

Betonun reçeteside fiyata odaklı

BETONUN kalitesi ise çok farklı firmalar tarafından, lisans alma zorunluluğu olmadan üretilebildiği için çok değişken. C30, kaliteli; C20 ve altı ise kalitesiz beton türü olarak isimlendiriyor. TOKİ'nin bu sınıfta üretim yaptığı belirtiliyor. Betonun içeriğinde çimento, su, kum ve çakıl gibi malzemeler bulunuyor. İyi bir beton bileşimi de projeye ve binanın yapısını taşıyacak şekilde formüllerle hesaplanıyor. Ancak Türkiye'de durum öyle bir halde ki, betonun reçetesi de fiyata odaklı. Çimento fiyatı artınca az koyup daha az maliyetli ve kalitesiz bir beton karışımına gidilebiliyor.
Vatan/Nihal Yuvacan