Hakan Kodal: `Ne yaparsam satarım` devri bitti
Krea Group İcra Kurulu Başkanı Hakan Kodal dünyadaki mortgage krizinin gelişmiş ülkeler kadar olmasa da Türkiye'yi de etkilediğini söyledi.
AKŞAM'ın sorularını yanıtlayan Kodal şunları söyledi:
"Iki hafta önce Frankfurt'a giderek iki alışveriş merkezi için kredi anlaşması imzaladık. Söz konusu bankanın bu yıl verdiği son krediydi bu ve şubata kadar kredi vermeyeceklerini söylediler. Dünyadaki mortgage krizi çok ciddi boyutta işleri etkiliyor. Yani şu anda yeni bir projenin finansmanı için kredi bulmak o kadar kolay değil. Türkiye'yi de etkiliyor ama kriz tabii ki daha çok gelişmiş piyasaları etkiliyor. Kâr marjlarının çok az olduğu pazarları etkiliyor". Bu durumun temel sebebinin ise Türkiye bir geliştirme pazarı, gelişmiş piyasaların ise bir yatırım pazarı olmasından kaynaklandığını belirten Kodal, "Diğer piyasalar artık bir yatırım piyasası. Geliştirecek bir şey kalmamış. Diyelim bir alışveriş merkezi yüzde 4.5 getiriyorsa, siz yüzde 4'ten borçlanıp 0.5 kâr marjından para kazanmaya çalışıyorsunuz.
KONSOLİDASYON YAŞANACAK
O yatırım yaptığınız aktifte herhangi bir sorun yaşanırsa ki Amerika'daki sorun buradan yaşanıyor. Geri ödemede yüzde 10 - 15 - 20'lere varan sorunlar yaşandı. O zaman ne oluyor? Sizin 4.5-5 diye girdiğiniz getiri bir anda aşağıya düşüyor ve faizler bir anda artmaya başlıyor. Siz bütün yatırımınızı yüzde 0.5 veya 1 gibi bir getiriye bağladığınız zaman ve bu tersine döndüğünde bütün sermayenizi kaybediyorsunuz. Halbuki Türkiye böyle bir piyasa değil. Burası bir geliştirme pazarı. Belki yüzde 7'den borçlanıyorsunuz ama yüzde 12 gelir elde edebiliyorsuz ve aradaki kâr marjı daha fazla. Ama bu demek değildir ki Türkiye etkilenmeyecek. Tabii ki etkilenecek. Buraya gelen paranın maliyeti artacak. Daha seçici olacak. Birtakım projelerin finansman süreçleri zorlanacak. Şu anda yaşanıyor. Talepte de sıkıntılar var Türkiye'de. Bundan sonra daha kurumsal veya arkasında güçlü bir sermaye yapısı olan kuruluşlar başarılı olacak. Önümüzdeki dönemde bir eleme yaşanacak. Bir konsolidasyon yaşanacak" dedi.
GÜNEY'DE 800 KONUT
Krea Gayrimenkul'ün 1 yılı geride bıraktığını belirten Kodal, "650 milyon dolarlık 5 projeye yatırım yaptık.5 projeden 4'ü alışveriş merkezi alanında. Bunların hepsini Neo markası altında toplandı. Bu 4 alışveriş merkezinden 1 tanesi Eskişehir'de faaliyet gösteriyor. Diğerlerinin inşaatı ise Pendik'te, Bahçeşehir ve Adapazarı'nda. Hepsinin toplam kiralanabilir alanı 200 bin m2. Toplam yatırım 450 milyon dolar civarında. 5. projemizi ise güneyde bir konut geliştirme projesi ve 700 - 800 konuttan oluşacak. İçerisinde aynı zamanda bir butik otel olacak" dedi.
Alışveriş merkezlerinde de bir patlama yaşandını da belirten Kodal şunları söyledi: "Ama seçici olursanız fırsatlar var. Eskisine göre ne yaparsam satarım ya da kiralarım gibi bir yaklaşım artık yanlış. Esas rekabetçi ortam şimdi başlıyor. Hem arsa fiyatları çok arttı. Bir taraftan inşaat maliyetleri ciddi arttı. Doğal olarak bunlar fizibilitelere nefatif olarak yansıyor. Önümüzdeki 5 yıl içinde alışveriş merkezi sayısını 7 ila 10 arasında bir yere çıkarmak istiyoruz. Toplamda 500 bin m2'lik kiralanabilir alan hedefliyoruz. Alışveriş merkezlerine yatırımımız devam edecek ama girdiğimiz yerlerde ilk olmayı, en büyük olmayı ya da farklı olmayı hedefliyoruz. Herkesin yaptığı tarzda konseptler getirmeyeceğiz."
(Akşam)
