Hangi ilçe daha yeşil?

İstanbul Büyükşehir Belediyesi yetkilileri, kentte kişi başına düşen kent içi yeşil alan oranının 8.41 metrekare olduğu bilgisini verirken, artan şehir nüfusunun yeşil alan oranının azaltabileceği söyleniyor.  Belediyeye göre, kentteki ormanlık alanların da eklenmesiyle bu oran kişi başına 12.3 metrekareye çıkıyor. İşte 
Gazete Habertürk'ten Can Mete'nin yazısı..

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı verilerine göre ise İstanbul’da kişi başına 7.57 metrekare yeşil alan düşüyor. Ormancılar Derneği Denetleme Kurulu ise 1970’lerde yüzde 7 olan yeşil alan miktarının yüzde 1’e kadar düştüğünü kaydediyor. Farklı oranların çıkması üzerine biz de İstanbul olarak tek tek belediyelere ulaşıp ilçe genelinde kişi başına kaç metrekare yeşil alan düştüğünü sorduk...

ÇALIŞMALAR SÜRÜYOR
Metrekare bazında kişi başına düşen yeşil alan söz konusu olduğunda başı Polonezköy Tabiat Parkı ve Ayhan Şahenk Sevgi Ormanı’nı bünyesinde bulunduran Beykoz (740.23), Alemdağ Ormanı’na sahip Çekmeköy (608) ve Atatürk Ormanı’nı sınırları içine alan Şile (750) çekiyor. En az yeşile sahip ilçeler ise sırasıyla Bağcılar (0.70), Esenler (1), Güngören (1) ve Zeytinburnu (1). Birçok ilçe belediyesi, yeşil alan miktarını artırmak için çeşitli çalışmalar yürütüyor. En az yeşile sahip ilçe olarak dikkat çeken Bağcılar’da 90’lı yıllarda yeşil alan miktarı 0.03’tü, şimdi ise 0.7. Bağcılar Belediyesi, her projeye yeşil alan şartı getirerek ve yapı stoku yüksek olan ilçede bulduğu her boşluğa park yaparak bu oranı yükseltmeye çalışıyor.

Fakat yapılan 154 parka rağmen oran ancak bu kadar yükselebildi. Hızla yapılaşan Ataşehir’de de çalışmalar devam ediyor. 2009 yılında kurulan Ataşehir Belediyesi, ilçede bulunan 171 park sayısını artırarak 225’e, 397 bin metrekare yeşil alanı da 857 bin metrekareye yükseltti. Çalışmalara rağmen kişi başı yeşil alan ancak 4.5 metrekareye yükseldi. İlçe belediyelerinin yanı sıra İBB de kent içi park sayısını artırarak yeşil alan miktarına katkı sağlamaya çalışırken, Orman Bakanlığı da Elmalı ve Alibeyköy’de büyük ölçekli ‘Kent Ormanı Projesi’ ile İstanbul’un yeşil alanlarına katkı sağlıyor.

Fakat kent ormanları her ne kadar imar mevzuatında yeşil alan planlarında yer alsa da ulaşım nedeniyle vatandaşa cazip gelmiyor. Bu da aktif yeşil alan konusunda tartışmalara yol açıyor. Planlamaya göre kişi başına yeşil alan ilk olarak 7 metrekare olarak düşünüldü. Mekaâği, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 14 Haziran 2014’te değiştirildi. Kişi başına düşmesi gereken yeşil alan miktarı önce 10, daha sonra da 15 metrekareye yükseltildi. Düzenleme ile yeşil alan kapsamında değerlendirilen alanlar da belirlendi.

Yönetmeliğe göre mahalle ölçeğinde çocuk bahçeleri, park, meydan, semt spor alanları, botanik parkları, mesire yerleri ve rekreasyon alanları, şehir bütünü ölçeğinde hayvanat bahçesi, kent ormanları, ağaçlandırılacak alan, fuar, panayır ve festival alanı ve hipodromlar yeşil alan kabul ediliyor. Şehir içi parklara en büyük örnekler olarak Londra’daki High Park ve New York’taki Central Park gösteriliyor.

"DEV PARK ÇÖZÜM DEĞİL"
Tek bir devasa şehir parkının kent içi yeşil alan sorununa çözüm olmayacağını belirten şehir plancısı Nuray Çolak, yeşil alanları değerlendirdi: “Yıllar boyu yanlış yapılanma mevcut duruma neden oldu. Dönüşüm planları bina odaklı. Orman Bakanlığı, Elmalı ve Alibeyköy’de büyük alanlar oluşturma yoluna gidiyor. Kentin bir bölgesinde dev park kurmak çözüm değil. İnsanlar nasıl gidip gelecek? Bu yeşil alanların her ilçeye hatta her mahalleye düşecek şekilde kent içinde geliştirilmesi gerekiyor. Mesire yerleri, dere yatakları elbette olmalı ama mahalle ölçekli, spor yapılabilen, kolay ulaşılan, insanların doğrudan hizmet alabileceği alanlar yaratmak asıl amaç olmalı.”

AKTİF YEŞİL ALAN NEDİR?
Kentte halka açık yeşil alanlar anlamına gelir. Bu alanlar, park, bahçe ve piknik alanları ile kent ormanlarını kapsar. Mezarlık ve ormanlar, faydalanılabilir alan kavramı kapsamına girmez.

DÜNYADAN ÖRNEKLER
Dünyanın en büyük şehirleri kişi başına düşen alanlara büyük önem veriyor. Dünya Şehirleri Kültür Forumu’nun geçen yıl derlediği verilere göre, New York’ta kişi başına düşen yeşil alan 27 metrekare. Viyana’da kişi başına 60, Amsterdam’da 45, Londra’da 27, Madrid’de 14, Şanghay’da 18, Pekin’de 88 metrekare düşüyor. En yüksek oran 90 metrekare ile Stockholm’de.