Hangi ilçe ne kadar yeşil?
Dünya şehirleriyle ilgili istatistiksel raporlar yayınlayan World Cities Culture'ın son raporunda İstanbul, sahip olduğu yüzde 2.2'lik yeşil alan oranıyla 37 şehir arasında son sırada bulunuyor.
Peki İstanbul’un özellikle de en kalabalık bölgelerinde yeşil alan miktarı ne kadar? Habertürk yazarı Esra Boğazlıyan araştırdı. İşte Esra Boğazlıyan'ın araştırması...
Dünya şehirleriyle ilgili istatistiksel raporlar yayınlayan World Cities Culture'ın son raporunda İstanbul, sahip olduğu yüzde 2.2'lik yeşil alan oranıyla 37 şehir arasında son sırada yer alıyor.
Araştırmada en fazla yeşil alanı olan şehir yüzde 68 ile Norveç'in başkenti Oslo, park ve bahçeleriyle öne çıkan Paris'te yeşil alan oranı yüzde 9,5. Avrupa kentlerinin yanı sıra geniş yeşil alanlara sahip olan Singapur, Sidney, Hong Kong, Seul gibi Asya ülkeleri de listenin üst sıralarında yer alıyor.
EN AZ 15 METREKARE OLMALI
İstanbul Büyükşehir Belediyesi yetkilileri, kentte kişi başına düşen kent içi yeşil alan oranının 8.41 metrekare olduğu bilgisini verirken, artan şehir nüfusunun yeşil alan oranının azalmasına sebep olabileceğini kaydediyor. Belediyeye göre kentteki ormanlık alanların da eklenmesiyle bu oran kişi başı 12.3 metrekareye çıkıyor. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı verilerine göreyse İstanbul’da kişi başına 7.57 metrekare yeşil alan düşüyor.
İLÇELERDE YEŞİL ALAN MİKTARI
Raporda Megakent İstanbul yüzde 2.2’yle dünya şehirleri arasında son sırada yer alıyor. Peki İstanbul’un özellikle de en kalabalık bölgelerinde yeşil alan miktarı ne kadar? İstanbul Büyükşehir Belediyesi ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'na göre, İstanbul'da kişi başına düşen yeşil alan miktarı yasal sınır olan 15 metrekarenin çok uzağında; 8 metre civarında. İlçe bazında ise durum daha da vahim. Yasal sınırın altında kalan 30 ilçenin 6'sı 1, 21'i ise 8 metrekarenin altında yeşil alana sahip bulunuyor.
İstanbul’daki bazı belediyelerin kendi açıklamalarına göre kişi başına düşen yeşil alan miktarı metrekare olarak şöyle: Şişli: 3.9, Kadıköy: 2.8, Beyoğlu: 3.2, Bakırköy: 10, Üsküdar: 8.2, Beşiktaş: 10, Sarıyer: 10, Fatih: 6.8, Sultangazi: 5, Üsküdar: 8.2, Beylikdüzü: 9, Esenler ve Zeytinburnu: 1.
PARK BAZINDA YEŞİL ALAN
İstanbul'un ilçelerinde park bazında kişi başına düşen yeşil alan miktarı ise durum kişi başına düşen yeşil alan miktarından daha vahim. Metrekare bazında en yüksek oran 3.2 ile Maltepe'de. Bu ilçeyi 2.6 ile Başakşehir ve Beykoz, 2.5 ile Üsküdar, 2.4 ile Eyüpsultan izliyor. En düşük oran ise 0.4 ile Gaziosmanpaşa'da.
TÜRKİYE'DE AÇIK 10 METREKARE
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın yönetmeliğine göre bir şehirde kişi başına düşmesi gereken yeşil alan miktarı en az 15 metrekare.
Dünya Sağlık Örgütü’nün tavsiye ettiği “aktif yeşil alan” oranı ise kişi başına en az 9 metrekare. Türkiye’de kişi başına yeşil alan ortalamasının 6.2 metrekare olduğunu gösteren bakanlık verileri, şehirlerde 10 metrekare yeşil alan açığı olduğunu gösteriyor.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na göre aktif yeşil alanlar genel olarak halkın kullanımına açılmış park, bahçe ve piknik alanları, kent ormanları gibi yerler iken, pasif alanlar mezarlıklar, ormanlar ve bunun gibi halkın her zaman faydalanmadığı bölgeler.
HER YEŞİL, YEŞİL DEĞİL
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na göre, aktif yeşil alanlar, genel olarak halkın kullanımına açılmış park, bahçe ve piknik alanları, kent ormanları gibi yerler iken, pasif alanlar mezarlıklar, ormanlar ve bunun gibi halkın her zaman faydalanmadığı bölgeler.
Her yeşilliğin yeşil alan sayılamayacağına dikkat çeken uzmanlar ise, çim alanlar ve yol çevresindeki çiçeklendirmelerin belediyenin yeşil alan kıstasına girdiğini, bunun yanlış olduğunu belirtiyor.
Türkiye’de yeşil alan planlaması imar mevzuatına göre yapılıyor. Mevzuatta kişi başına yeşil alan miktarı 7 metrekare olarak öngörülüyordu. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 14 Haziran 2014 tarihli Mekansal Planlama Yapım Yönetmeliği ile kişi başına yeşil alan miktarını önce 10, sonra 15 metrekareye yükseltti. Düzenlemeyle, yeşil alanların kapsamı da belirlendi: Mahalle ölçeğinde çocuk bahçesi, park, meydan, semt spor alanları, botanik parkları, mesire yerleri ve rekreasyon kullanımları; şehir bütünü ölçeğinde hayvanat bahçesi, kent ormanı, ağaçlandırılacak alan, fuar, panayır ve festival alanı, hipodrom.
