Hazine arazileri yatırımları mercek altına alındı
Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu, teknoloji geliştirme bölgelerinde Hazine arazileri üzerinde faaliyet gösteren yönetici şirketlerin kullanım bedeli ödemediklerini tespit etti
Kurul, bölgelerde bulunan girişimci firmaların uyguladıkları projelerin ilgili kanundaki Ar-Ge niteliklerine uyup uymadığının tespit edilmesini ve kimi faaliyetlerden doğan vergi kayıp ve kaçaklarının tespiti için bir program dâhilinde vergi incelemesinin yapılmasını istedi.
Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu (DDK), Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu uygulamalarını mercek altına aldı. Hazine arazileri üzerinde faaliyet gösteren bölge yöneticisi şirketlerin kullanım bedeli ödemediklerini tespit eden kurul, Milli Emlak Genel Müdürlüğü'nce arazi tahsisi yapılmış olan bölge yönetici şirketlerinden kullanım bedeliyle mevzuatı dâhilinde hâsılat payı alınmasını istedi. Kurul, yönetici şirketlerin ilgili kanun kapsamında olmayan faaliyetler ve gelirlerinin kanunla getirilen muafiyet ve istisnadan faydalanıp faydalanmadığını tespiti amacıyla vergi incelemesi talebinde bulundu. Girişimci firmaların uyguladıkları projelerin kanundaki Ar-Ge niteliklerine uyup uymadığı tespitiyle kimi faaliyetlerinden doğan vergi kayıp ve kaçaklarının tespiti de kurul raporunda dikkat çekilen hususlardan biri.
Teknoloji geliştirme bölgelerindeki faaliyetlere katılabilme imkânı sadece araştırmacı personel için tanınmış durumda. Devlet Denetleme Kurulu, bu nitelikte olmayan görevlendirmelerin iptal edilmesini istedi. Kurul, 2009 yılının ilk aylarında doğrudan teknoloji geliştirme bölgelerini inceleyen bir rapor yayınlamıştı. Söz konusu raporda, teknolojik yenilikte Avrupa sonuncusu olan Türkiye'de teknoparkların önünü merkeziyetçiliğin tıkadığı görüşüne yer veriliyordu. Köşk, Ar-Ge faaliyetlerine ayrılan kaynağın artırılmasını istiyordu.
Devlet Denetleme Kurulu'nun talepleri
Yönetici şirketlerden üniversitelere yapılacak gelir aktarımlarının bütçeleştirme ve harcama prosedürlerinin, Maliye Bakanlığı'nca net bir şekilde ortaya konulması gerekiyor.
Teknoloji geliştirme bölgelerinin altyapı ve bina ihtiyaçlarının karşılanması için Sanayi ve Ticaret Bakanlığı bütçesine daha fazla kaynak aktarılması ve bakanlıkça yürütülen projeler arasında önceliklerin rasyonel ilkelere göre belirlenmesi öneriliyor.
Sanayi ve Ticaret Bakanlığı'nın bölgelerle olan irtibatı güçlendirilmeli, denetimi artırılmalı.
Bin 217 şirket var, 11 bin kişi çalışıyor
2001 yılından itibaren uygulamaya konulan Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında Kasım 2009 itibarıyla 37 Teknoloji Geliştirme Bölgesi kuruldu. Bunlardan 6'sı Ankara'da, 5'i İstanbul'da, 3'ü de Kocaeli'nde. 37 bölgeden 21'i halen faaliyette. Teknoloji geliştirme bölgelerinde bin 217 şirket faaliyette bulunuyor. 11 bin kişinin istihdam edildiği bölgelerden 2009 yılının ilk 11 ayında 540 milyon dolarlık ihracat yapıldı. Bu bölgelerden bugüne kadar alınan patent sayısı da 294'e ulaştı.
Süleyman Kurt/Zaman
