İmar barışında 'güçlendirme' izni!
Kat Mülkiyeti Kanunu’nda yapılan değişiklikle, imar barışı kapsamına alınan binalara güçlendirme yapılması için izin çıktı. DEGÜDER Başkanı Sinan Türkkan, "Bu binaların bazılarının yıkılana kadar ayakta kalması riskliydi. İlgili değişiklik, kentsel dönüşümü hızlandıracak" dedi...
Kat Mülkiyeti Kanunu’nda yapılan değişiklikle, imar barışı kapsamına alınan binalara güçlendirme izninin çıkmasını değerlendiren Deprem Güçlendirme Derneği Başkanı Sinan Türkkan, “Bu binaların bazılarının yıkılana kadar ayakta kalması risk oluşturuyordu. İlgili değişiklik, kentsel dönüşümü hızlandıracak çok önemli bir hamledir. Güçlendirmenin önündeki diğer engeller de en kısa sürede kaldırılmalıdır” diye konuştu.
Deprem kuşağında bulunan Türkiye’de riskli bina adedinin fazlalığı sebebiyle, 24 Ocak’ta Elazığ’da yaşanan 6,8 büyüklüğündeki depremden sonra kentsel dönüşüm çalışmaları hızlandırıldı. Bu kapsamda, imar barışına giren binaların güçlendirilmesinin önündeki engel de kaldırıldı.
Kentsel dönüşümü hızlandıran ve maliyetini düşüren güçlendirme seçeneği, mevzuattaki birtakım kısıtlamalar sebebiyle sorunlu şekilde sürdürülüyordu. Bu kısıtlamalardan biri, 20 Şubat Perşembe günü Resmi Gazete’de yayınlanan Kat Mülkiyeti Kanunu’nun 3194’üncü maddesine eklenen geçici madde ile kaldırıldı. Bundan böyle, imar barışı kapsamına giren binalarda güçlendirme uygulanacak.
İlgili maddede, “…hasar görmüş olmakla birlikte ıslahının mümkün olduğu tespit edilmiş olan yapılarda, ilave inşaat alanı ihdas edilmemek şartıyla, 23/6/1965 tarihli ve 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanununa göre güçlendirme kararı alınarak güçlendirme yapılabilir. Bu yapılarda güçlendirme izni, bu Kanunda ve ilgili diğer mevzuatta öngörülen şartlara ve kısıtlamalara tabi olmaksızın, güçlendirme projesine istinaden ilgili idaresince verilir. Güçlendirilecek olan yapının üzerinde bulunduğu taşınmazın mülkiyetinin belediyeye veya Hazineye ait olması durumunda; taşınmaz satın alınmadıkça güçlendirme yapılamaz” ifadeleri kullanıldı.
Risk oluşturuyordu
Deprem Güçlendirme Derneği Başkanı Sinan Türkkan, ilgili düzenlemenin kentsel dönüşümün önündeki çok önemli bir engeli ortadan kaldırdığına dikkat çekerek, “İmar barışı için toplamda 10 milyon 250 bin kişi müracaat etmişti, ancak belediyeler imar barışından yararlanan binalara güçlendirme izni vermiyordu. Bu binaların bazılarının yıkılana kadar ayakta kalması risk oluşturuyordu. İstanbul Kartal’da çöken bina, bunun en somut örneğiydi. Söz konusu bina da imar barışı kapsamına girip müracaat aşamasında kalan binalar arasındaydı. İlgili değişiklik, kentsel dönüşümüzü hızlandıracak çok önemli bir hamledir” şeklinde konuştu.
100 binlerce konut güçlendirmeyle kurtarılabilir
Kentsel dönüşümde güçlendirme seçeneğinin önemine işaret eden Türkkan, araştırmalara göre, İstanbul'da tam rakam bilinmemekle birlikte, 2000 yılından önce inşa edilmiş bina sayısının 1 milyonu geçtiğini belirtti. Bu yapıların literatürdeki çalışmalara göre, 150-200 bin kadarının orta ve ileri hasar alma ihtimalinin olduğunu aktaran Türkkan, bunların önemli bir kısmının güçlendirmeyle kolaylıkla kurtarılabileceğine dikkat çekti.
Güçlendirme maliyetinin yıkıp yeniden yapma maliyetinin çoğu zaman çok altında olduğunu belirten Türkkan, 100 binlerce riskli konutun hem maliyet, hem de zaman açısından güçlendirmeyle rahatça kurtarılabileceğini söyledi. Tüm binaları yıkıp yeniden yapmanın hem 20 yıldan uzun süreceğini, hem de maliyeti artıracağını söyleyen Türkkan, güçlendirmenin önündeki diğer engellerin de kaldırılması gerektiğini hatırlattı.
Güçlendirmede KDV yüzde 1’e düşürülmeli
Güçlendirmenin önündeki diğer engelleri sıralayan Sinan Türkkan, sözlerine şu şekilde devam etti:
"Belediyeler ve resmi kurumlarda bürokratik işlemler daha kısa sürede bitirilebilir. Güçlendirme izinlerinde ve iş bitiminde, iskan alımında mevzuattaki yükümlülükler azaltılmalıdır. Zamanında yasal izinlerini almış, ruhsatlı ve iskanlı binanın güçlendirme yapmasına kolaylık sağlanmalıdır. Bankalar, binasını güçlendirmek isteyen maliklere kolay erişebileceği uygun faizli kredi imkanlarını sunmalıdır. İmar barışından faydalanan maliklerden yapılarıyla ilgili mevcut durum analiz raporu talep edilebilir. Yapı Kayıt Belgesi vermek(iskan alabilmek) için binanın sağlamlık raporunun istenmesi kritik bir konudur. Yapısının mevcut durum analizini ve güçlendirme projesini yaptırmış yapı sahiplerine, uygulamaya geçmeleri için vergi ve DASK primi indirimleri sağlanabilir. Güçlendirme proje ve uygulamalarında KDV yüzde 18’den yüzde 1’e indirilerek, kat maliklerinin maliyeti düşürülmelidir."
Temel güçlendirme binalar için yeterli mi?
