İmar rantı İzmir'i nasıl etkileyecek?

Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun açıkladığı imar rantına ilişkin düzenleme hem sokakta hem sektörde tartışmalara neden oldu. Gözler, imar paketi kapsamında 14 Ocak'tan sonra imar planı değişikliği ile değeri artan taşınmaz satışında ve inşaat sonrası yapı ruhsatı alınırken belirlenecek "değer artış payı" oranına çevrildi. Pakette yer alan değer artış payı kentten kente, hatta sokaktan sokacağa, caddeden caddeye farklılık gösterecek. Bir binanın ön ve arka cephesi için de farklı oran uygulanacak. Park, köşe başı, cadde üstü olması gibi unsurlar değer artış payını da artıracak. 

İzmir'de oran artışı

Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun genel çerçevesini açıkladığı düzenlemeye ilişkin olarak Başbakanlık, Maliye ve Çevre Bakanlığı bürokratlarının çalıştığı belirtiliyor. Maliye Bakanı Mehmet Şimşek de, belediyelere verilen pay konusunda çalışıldığını belirtirken, Başbakanlık bakanlıklarla istişare ederek ortak bir değer belirleyecek. İmar Yasası'nda bu oranı artırma ya da düşürmeye yönelik de düzenleme yapılacak. Bu konuda yetkinin Bakanlar Kurulu'na mı belediye meclisine mi verileceği konusu üzerinde çalışılıyor. Bu yasal düzenlemeye paralel olarak illere göre de değerleme çalışması yapılacak. 

Antalya,  İzmir  gibi turizm merkezlerinde daha yüksek oranlar uygulanacak. Değer artışından aslan payını belediyeler alacak. 

Bakanlığın verdiği bilgi notuna göre, ödeme, parselin sahibi tarafından yapılacak. Değer artış payı bedelinin ödenmeyen kısımları her yıl için Maliye Bakanlığı'nca yayımlanan yeniden değerleme oranına göre artırılacak. Bedelin yarısı ödenmeden, onaylanan plana göre uygulamada bulunulamayacak. Kalan miktar ödenmeden yapı ruhsatı düzenlenmeyecek. Maliklerin talebi üzerine yapılacak değişikliklerde değer artış payı bedeli yetkili lisanslı değerleme uzmanlarında belirlenecek. Yapılacak düzenleme ile 3 katlı binası olan, imar değişikliği ile 10 kat için izin alırsa bunun bedelini ödeyecek. Yerel yönetimlerin imar, ruhsat işlemlerine çifte denetim uygulanacak. İmar konusunda yetkili belediye başkanları, bürokratların mal varlıkları takibe alınacak.

İmar mevzuatındaki bazı değişiklikler:

* Uygulama imar planı yapıldıktan sonra en geç 2 yıl içerisinde parselasyon planlarının yapılması zorunlu olacak. İmar planı sahası bir bütün olarak ele alınarak Düzenleme Ortaklık Payı (DOP) aynı oranda kesilecek.

* DOP ve Kamu Ortaklık Payı (KOP) birleştirilerek minimum yüzde 30 ila maksimum yüzde 40'a kadar alınmak üzere yeni bir DOP tanımı yapılacak. DOP+KOP'un yüzde 40'ının üzerinde çıkması halinde bu orandan fazla olan kısım ilgili idarelerce kamulaştırılacak.

* Genel plan değişikliğinde belediye meclisince yüzde 40 ila yüzde 60 arasında belirlenecek oranda değer artış payı belediye tarafından alınacak.

* Bireysel plan değişikliklerinde belediye meclisince yüzde 80 ila yüzde 100 arasında belirlenen oranda değer artış payı alınacak.

* Kamu idarelerinin değişikliği yapması durumunda plan değişikliği yapılan arsa kamuya ait ise değer artışından belediyelere pay verilmeyecek.

* Ödeme ayni olarak yapılabileceği gibi (kat karşılığı gibi) peşin veya 1 yılda eşit taksitler halinde de olabilecek. Plan değişikliği yapılan arsa kamuya ait değil ise değer artışından belediyelere yüzde 50 pay verilecek.

Yeni Asır