İnşaat sektöründe yatırım 203 milyon dolara yükseldi!

Türkiye´ye gelen doğrudan yabancı yatırım tutarı, yılın ilk yarısında 2009´un aynı dönemine kıyasla yüzde 50 azalma göstererek, 1 milyar 644 milyon dolara kadar geriledi.
        
A.A muhabirinin Ocak-Haziran dönemine ilişkin ödemeler dengesi bilançosundan yaptığı derlemeye göre, yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye´deki doğrudan yatırımları, 2002-2003 yıllarında 600-700 milyon dolar düzeyinde seyretti. 2004 yılında 1,2 milyar dolara yükselen doğrudan yabancı yatırım tutarı, 2005 yılında büyük bir artışla 8 milyar 535 milyon dolara ulaştı. 2006´da da yine büyük bir artışla 17,6 milyar doları bulan doğrudan yabancı yatırım, 2007´de de 19,1 milyar dolar oldu.
        
Ülkeye gelen doğrudan yabancı yatırım miktarı 2008´de 14,7 milyar dolara geriledi. Küresel krizin de etkisiyle 2009´da 6 milyar dolara kadar gerileyen doğrudan yabancı yatırım, 6 aylık dönemler itibariyle bakıldığında, 2010´da da 2009´a göre düşüş gösterdi.
        
Buna göre, 2009´un Ocak-Haziran döneminde 3 milyar 245 milyon dolar olan doğrudan yabancı yatırım tutarı, bu yıl aynı dönemde 1 milyar 644 milyon dolara geriledi.
        
-SINAİ SEKTÖRÜNE YATIRIMDA BÜYÜK DÜŞÜŞ-
        
Söz konusu düşüş, sektörler itibariyle değerlendirildiğinde, sanayi sektörü öne çıktı.
        
Geçen yılın ilk yarısında sanayi sektörlere toplam 2 milyar 265 milyon dolar yatırım gelmişti. Bu yıl aynı dönemde gelen doğrudan yabancı yatırım tutarı 880 milyon dolar oldu. Söz konusu yatırımın 424 milyon dolarını "elektrik, gaz, buhar ve sıcak su üretimi ve dağıtımı", 375 milyon dolarını "imalat", 81 milyon dolarını "madencilik ve taşocakçılığı" oluşturdu.
        
Hizmetler sektöründeki düşüş bu kadar keskin olmadı. Söz konusu dönemde sektöre yönelik doğrudan yabancı yatırım tutarı, 957 milyon dolardan 750 milyon dolara geriledi.
        
Bu başlık altında inşaat sektörüne yatırımın 81 milyon dolardan 203 milyon dolara yükselmesi dikkati çekti. İnşaat yatırımları 2004´te 3 milyon dolar düzeyindeydi. Büyük artış gösteren bu kalemdeki doğrudan yabancı yatırımlar, sırasıyla 2005´te 80, 2006´da 222, 2007´de 285, 2008´de 331, 2009´da 277 milyon dolar oldu.
        
Tarım sektörüne gelen doğrudan yabancı yatırım tutarı da yılın ilk yarısında, geçen yılın aynı dönemine göre 23 milyon dolardan 14 milyon dolara indi.
        
-AVRUPA´DAN GELEN YATIRIM BELİRLEYİCİ-
        
Türkiye´ye gelen doğrudan yatırımın ülkeler itibariyle dağılımına bakıldığında, Avrupa ülkelerinin ağırlığı öne çıkıyor.
        
Yıllar itibariyle Türkiye´ye gelen yatırım çok büyük bölümünü Avrupa kanalı oluşturuyor.
        
Avrupa´dan gelen yatırım, 2004´te artış trendine girdi ve 576 milyon dolardan 1 milyar dolara çıktı. Daha sonra da sırasıyla 2005´te 6,6, 2006´da 14,6, 2007´de 12,9, 2008´de 11,3 milyar dolar oldu. 2009´da 5 milyar dolara inen yatırım tutarı, 2010´nun ilk yarısında da düşüş eğilimini sürdürdü.
        
2010´nun ilk yarısında yurda gelen 1,6 milyar dolarlık doğrudan yabancı yatırımın 1,3 milyar dolarını Avrupa ülkeleri meydana getirdi. Söz konusu tutar geçen yıl aynı dönemde, 2,8 milyar dolar düzeyindeydi.
        
Avrupa´da Hollanda, İngiltere, İspanya, Malta, İsveç, Polonya ve Bulgaristan dışında tüm ülkelerden gelen doğrudan yatırımda düşüş gözlendi. Avusturya, Fransa, İtalya ve Lüksemburg´un yatırımlarındaki azalma yüksek miktarlarda oldu.
        
Körfez ülkelerindeki artış ise dikkati çekti. Bu ülke grubundan Türkiye´ye doğrudan yabancı yatırım, ilk yarıda, geçen yılın aynı dönemine kıyasla 57 milyon dolardan 91 milyon dolara yükseldi. Birleşik Arap Emirlikleri yatırım tutarını 5´ten 16´ya, Kuveyt 19´dan 36´ya, Suudi Arabistan 33´ten 39 milyon dolara çıkardı.

Merkez Bankası verilerine göre, yurtdışında yerleşik kişilerin Türkiye´deki doğrudan yatırımları ülkeler itibariyle şöyle: (milyon dolar)
         .                              2009          2010
         .                          Ocak-Haziran  Ocak-Haziran
         .                          ------------  ------------
         AVRUPA                         2.826         1.370
         Almanya                          162           110
         Avusturya                        543            62
         Belçika                          135            35
         Bulgaristan                        0             1
         Çek Cumhuriyeti                  386           295
         Danimarka                          6             6
         Estonya                            0             0
         Finlandiya                         1             1
         Fransa                           534           236
         Hollanda                         155           172
         İngiltere                        104           134
         İrlanda                            8             0
         İspanya                           49            62
         İsveç                              5            10
         İtalya                           218            19
         Letonya                            4             0
         Litvanya                           0             0
         Lüksemburg                       306           132
         Macaristan                         3             0
         Malta                              4            14
         Polonya                            0             1
         Portekiz                           0             0
         Romanya                            0             0
         Slovakya                           0             0
         Slovenya                           0             0
         Yunanistan                        36            30
         EFTA ÜLKELERİ                    152            48
         İsviçre                           47            46
         İzlanda                            0             0
         Liechtenstein                      0             0
         Norveç                           105             2
         DİĞER AVRUPA ÜLKELERİ             15             2
         Arnavutluk                         0             0
         Bosna Hersek                       0             0
         Guernsey                           0             0
         Karadağ                            0             0
         Makedonya                          0             0
         Rusya                              4             0
         Sırbistan                          2             2
         Ukrayna                            0             0
         Diğer                              9             0
         AFRİKA                             0             0
         - KUZEY AFRİKA                     0             0
         - DİĞER AFRİKA ÜLKELERİ            0             0
         AMERİKA                          152           138
         - KUZEY AMERİKA                  142           134
         ABD                              142            80
         Kanada                             0            54
         - ORTA AMERİKA                     3             0
         Bahamalar                          2             0
         Hollanda Antilleri                 1             0
         Panama                             0             0
         Turks ve Caicos Adaları            0             0
         Virgin Adaları (İngiliz)           0             0
         - GÜNEY AMERİKA                    7             4
         Brezilya                           7             4
         ASYA                             255           136
         - YAKIN VE ORTADOĞU ÜLKELERİ     158           109
         İran                               0             6
         İsrail                            40             2
         - KÖRFEZ ÜLKELERİ                 57            91
         Bahreyn                            0             0
         Birleşik Arap Emirlikleri          5            16
         Irak                               0             0
         Katar                              0             0
         Kuveyt                            19            36
         Suudi Arabistan                   33            39
         - DİĞER YAKIN VE ORTADOĞU ÜLKELE. 61            10
         Azerbaycan                        55             7
         Gürcistan                          0             0
         Lübnan                             6             3
         Suriye                             0             0
         Ürdün                              0             0
         - DİĞER ASYA ÜLKELERİ             97            27
         Bangladeş                          0             0
         Çin                                1             0
         Endonezya                          0             0
         Güney Kore                        24             6
         Hindistan                         22             4
         Hong Kong                          2             0
         Japonya                            1             9
         Kazakistan                        20             0
         Malezya                           11             4
         Özbekistan                         0             0
         Pakistan                           0             0
         Singapur                           1             4
         Tayland                           15             0
         Tayvan                             0             0
         Türkmenistan                       0             0
         OKYANUSYA VE KUTUP BÖLGESİ        12             0
         Avustralya                        12             0
         TOPLAM DÜNYA                   3.245         1.644
AA