İstanbul Boğazı'na kurulacak tekneparklar 2015'te hizmete girecek!

İSPARK, İstinye ve Tarabya’nın ardından Bebek, Kuruçeşme, Beykoz ve Paşabahçe’ye de marina yapmaya hazırlanıyor. 4 tekne park projesinin de 2015’te hizmete girmesi planlanıyor. Boğaz kıyısının çehresini değiştirecek olan yeni tekne parklar 50 milyon liraya mal olacak. HaberTürk yazarı Esra Boğazlıyan İSPARK Genel Müdürü Mehmet Çevik’le yaptığı röportajda İstanbul'daki marina projelerini ele aldı. 

İstanbul’un en büyük sorunu tabii ki trafik... Bu problemin en büyük parçası da hiç kuşkusuz otopark... Tabii otopark deyince de ilk akla gelen İSPARK... Son dönemlerde hem karada, hem denizde geliştirdiği park projeleriyle dikkat çeken İSPARK’ın şehrin çehresini, trafik alışkanlıklarını değiştirecek planları var. Neler mi bunlar? İSPARK Genel Müdürü Mehmet Çevik’le, İstinye’deki İSTMARIN’de bir araya geldik ve bu ilginç projeleri sorduk...

Madem İSTMARİN’deyiz o zaman tekne parklardan başlayalım. İstinye ve Tarabya’da tekne parklar hayata geçirildi. Başka tekne park yapılacak mı? 

Biz marinadan ziyade, tekne park sistemi uyguluyoruz. Karadan tamamen kopuk şekilde çalışıyoruz. Yani tekne park hizmeti verirken vatandaşın sahil şeridini kullanmasını da engellemiyoruz. İstinye’deki tekne parkımız 180 tekne kapasiteli, Tarabya ise 308. Ve tam kapasiteyle hizmet veriyoruz. Bebek, Kuruçeşme, Beykoz ve Paşabahçe’ye de tekne park projemizi hazırladık. 4 proje için de üniversitelerden onaylar aldık, jeolojik etütleri tamamlandı. Şehircilik Bakanlığı’na teslim edildi. Bu bir süreç, 7 bakanlık gezdikten sonra hayata geçecek. Bebek 250, Kuruçeşme 85, Beykoz 310 ve Paşabahçe 165 tekne kapasiteli olacak. İstanbul Boğazı’nın çehresini değiştirecek tekne parklar, 50 milyon liraya mal olacak. 2015 yılında hizmete girmesini planladığımız bu dört tekne parkın ardından Çubuklu, Kanlıca, Anadoluhisarı, Çengelköy ve Arnavutköy’de de tekne park yapımına başlamayı planlıyoruz. Böylece, 5 bin dolayında tekne ve yatın bağlanmasına imkân sağlanacak. İstinye ve Tarabya’daki tekne parklardan yılda yaklaşık 10 milyon lira gelir elde edildi. Bebek, Kuruçeşme, Paşabahçe ve Beykoz’un açılmasıyla da yılda kayıt dışına giden yaklaşık 20 milyon TL’nin ekonomiye kazandırılmasını hedefliyoruz. Marmara ve Karadeniz kıyılarında yapılacak tekne parklarla tonozcuların yasadışı olarak gelir elde ettiği birçok noktada ücretler kayıt altına alınacak. Tekne bağlama kapasiteleri de dikkate alındığında yaklaşık 200 milyon lira gelir elde edilmesi bekleniyor.

İSPARK’la birlikte değnekçiler ortadan kalktığı gibi, tekne parklar, tonozcuların da sonu oldu... Karada değnekçi, denizde tonozcuları kaldırdık. Tarabya ve İstinye’de korkunç bir tonozcu terörü vardı. Teknesi olan bir arkadaşım bir akşam aradı. Tonozcuya para vermek istememiş. Bir gece yarısı teknesinin ipini kesmişler, Boğaz’da zor yakaladılar. Böyle çok sayıda vaka yaşanıyordu. İstanbul’da hem turizm yönünden, hem halkın sahilleri kullanması yönünden önemli projeler...

Bir de ‘yüzer otopark projeniz’ vardı. Özellikle Tarihi Yarımada çevresinde. O ne aşamada? 

Şu anda bir çalışma yapıyoruz. Denizle ilişkisi olup karada yoğunluğu taşıyamayan noktalarda düşünüyoruz. Birinci düşüncemiz, Boğaz ve Tarihi Yarımada’yla ilgili. Zira Tarihi Yarımada’da arkeolojik SİT nedeniyle katlı otoparklar yapılamıyor. Buralarda denizi kullanalım diyoruz. Arabalı vapur mantığıyla çalışacak, içinde restoranları, heliport alanları olacak bir proje tasarlıyoruz.

En ilgi çekici projelerden biri de, apart parklar... Ne zaman hayata geçecek? 

Apart park, yeterli park alanı olmayan semtlerde, şehrin dokusuna uygun mekanik sistemler kullanılarak imal edilmiş, 50 metrekarelik bir alanda, 20 aracın park etmesine imkân sağlayan bir proje. Kısıtlı alanlarda maksimum aracın parklanmasını sağlayan, araçların asansöre bırakıldıktan sonra otomatik olarak boş raflara yerleştirildiği bir sistem. Apart parklarda öncelikli olarak sokak sakinlerinin hissesi bulunacak. Bu hisse, sokakta ev satın alan kişiye devredilebilecek. Apart parkta hissesi olan kişiden aylık bir bedel alınacak. 39 ilçeyle görüşmelerimiz var. Ancak projeyi çok hızlı uygulayabileceğimiz 5 pilot ilçe seçtik. Bakırköy, Gaziosmanpaşa, Bayrampaşa, Eyüp ve Kağıthane’de, 2015 itibarıyla apart parklar devreye girecek.

Bunca proje hazırlıyorsunuz. Peki kentin bir otopark master planı yapıldı mı? 

Elbette yapıldı. Otopark master planına göre; 100 bin araçlık otopark kapasitesini İstanbulluya kazandıracağız. Şu anda İSPARK olarak otoparklarımızda günlük 140 bin işlem yapıyoruz. Yol üstü ve katlı otopark dahil. Buna ilaveten 100 bin daha yapacağız.

3 milyon aracın bulunduğu İstanbul’da bu rakam da yeterli değil tabii.. 

Bugün için 550 bin parklanmaya ihtiyacımız var. Özel sektörle birlikte 250 bin parklanmamız var. Ama tabii günde 600 yeni aracın trafiğe çıktığı bir şehirde yeterli değil.

Peki bu otopark sıkıntısından kurtulmamız için daha ne yapılması gerekiyor? 

Yurtdışında gitmediğim, örneklemelerini yapmadığım otopark modeli kalmadı. Dünyanın her yerinde yol üstü otoparkları var. Tabii bunun da bir bedeli var. New York’ta parklanma süresini 5 dakika geçin 56 dolar ceza alıyorlar. İSPARK olarak trafik akışına katkıda bulunmaya çalışıyoruz. Halkımız da bu kültürü alırsa, otopark kültürünü edinirse sıkıntı yaşamayacağız. İSPARK cepte uygulaması başlattık. İnsanımız bunu kullansın. İlle de aracını evinin önüne park etmeye çalışmasın. Bu bir kültür oluşumu. Bir yıllık, iki yıllık bir sorun değil, 85 yıllık sorun.

Bebek’e yapılması planlanan tekne parka 250 tekne park edebilecek. Böylece, devasa gezi teknelerinin ve yatların sahilin hemen kenarına park edip Boğaz manzarasını kapatması engellenecek.

İSPARK BORCU OLAN ARAÇ SATAMAYACAK

İSPARK’la ilgili en çok şikâyet aldığımız konulardan biri, yol üstü otoparklardaki ikinci ve üçüncü sıra ve plakaya yazılan habersiz borç... 

İkinci ve üçüncü sıra parkların bizimle ilgisi yok. Çekme yetkimiz yok. Dolayısıyla etkimiz olamıyor. Gerek Amerika’da gerek Avrupa’da şehir içi trafik yönetimi özel olarak belediyelere veriliyor. Eğer büyükşehirlere trafik yönetimi yetkisi verilirse çok daha hızlı çözüm olabilir. Biz sadece borçları tahsil ediyoruz. Bu, devletin alacağı. Tahsil etmemiz lazım. İstanbul’daki 174 noterle anlaşma yapıldı. İkinci el araç satışında İSPARK borcunu ödemeyen arabasını satamayacak.

İSTAKSİ BİR HAFTA SONRA YOLLARDA...

Taksi çağrı merkezi projeniz ne aşamada? 

Bu sistemi dünyada kullanmayan ülke yok. Biz çok geç kaldık. 3 yıldır bu sistemi anlatıyoruz. İSTAKSİ projesiyle 8 bin taksi trafikten çekilecek. Taksiler yollarda boş dolaşmayacak. Vatandaştan para çıkmayacak, belediyeden para çıkmayacak, taksiciden para çıkmayacak. New York’ta bir taksici yıllık 8 bin dolar devlete para ödüyor. Biz bunların hiçbirini yapmayacağız. İhaleyi alan firma üzerinden reklamlarla, aracın bakımı ve toplu alımlarla yürütülecek bir sistem. Kayıtlı 18 bin taksi, bu çağrı merkezinden yönlendirilecek. Siz caddeye çıkıp taksi isteyeceksiniz, taksi anında gelecek. Duraklar rehabilite edilecek. Mevcut duraklar kalacak. Umuma açık taksi durakları da oluşturulacak. Taksicilerin güvenliği açısından da önemli. Araçlarda da düzenlemeler olacak. Şoförle müşteriyi ayıran cam bölme olacak. Takside kredi kartı geçecek. Müşterinin önünde ekran olacak. Dönen reklamlarla taksici oradan da para kazanacak. Şoför tarafında da müşteri tarafında da panik butonu olacak. Müşteri taksiciye not verebilecek. 20 araçla, önümüzdeki hafta pilot uygulama başlıyor. İki yılda 18 bin araç sisteme entegre olacak.

Otogar projeleriniz de var. Örneğin Harem... 

Harem Otogarı 2015’te Ataşehir’e taşınacak. Yılda 50 milyon yolcuya hizmet vermek üzere planlanan otogarda son teknolojik sistemlere yer verilecek. Alibeyköy cep otogarını her gün 80 bin kişi kullanıyor. Esenler, Sefaköy, Bahçeşehir, Silivri, Kavacık ve Pendik’e de 8 cep otogarı yapılacak.

Esra Boğazlıyan/HaberTürk