İşte emlak vergisi ile ilgili tüm detaylar!

2017 yılı emlak vergisinin ilk taksiti Mayıs ayı sonuna kadar ödenecek. Bazı mükellefler ise avantajlı. Onlar indirimli bina vergisi uygulamasından dolayı şartları taşımaları halinde tek konutları için emlak vergisi ödemeyecekler.

İNDİRİMLİ BİNA VERGİSİ

Emlak Vergisi Kanunu'nda çeşitli daimi ve geçici muaflıklar düzenlenmiş. Bunlardan birisi de indirimli bina vergisi. Emlak Vergisi Kanun'un 8. maddesine göre; "Bakanlar Kurulu, kendisine bakmakla mükellef kimsesi olup 18 yaşını doldurmamış olanlar hariç olmak üzere hiçbir geliri olmadığını belgeleyenlerin, gelirleri münhasıran kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aldıkları aylıktan ibaret bulunanların, gazilerin, engellilerin, şehitlerin dul ve yetimlerinin Türkiye sınırları içinde brüt 200 m²'yi geçmeyen tek meskeni olması (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) halinde, bu meskenlerine ait vergi oranlarını sıfıra kadar indirmeye yetkilidir" denilmek suretiyle, indirimli bina vergisi uygulamasının genel çerçevesi belirlenmiş. Uygulamaya ilişkin düzenlemeler ise Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan tebliğler ile yapılmış.

POZİTİF AYRIMCILIK

İndirimli bina vergisi uygulaması, bazı mükellef guruplarına yönelik pozitif bir ayrımcılık. Bu haktan yararlanacak mükelleflerin, ilgili belediyeye bildirimde bulunmaları ve belediyenin de şartları taşıyan mükelleflere ait meskenlerden bina vergisi tahsil etmemesi gerekiyor. Her ne kadar, tebliğler ile uygulamanın esasları belirlenmiş olsa da mükellefler ve belediyeler, indirimli bina vergisine ilişkin olarak tereddüt oluşturacak durumlarla karşılaşılıyor.

ÖZELLİK TAŞIYAN DURUMLAR

İndirimli bina vergisi uygulamasına ilişkin olarak özellik taşıyan durumlar söz konusu. Bunların bazıları ise şöyle:

Tek Meskene Hisseyle Sahip Olunması: Türkiye sınırları içinde, brüt 200 m2’yi geçmeyen tek meskene hisse ile sahip olunması durumunda, indirimli vergi oranı, hisseye isabet eden kısma uygulanıyor. Birden fazla mesken ya da hisseye sahip olunmasında ise (Meskenlerin ya da hisse oranlarının toplamı brüt 200 metrekareyi geçmese dahi) indirimli vergi uygulamasından yararlanılması mümkün değil.

Bizzat Oturma Şartı: Uygulamadan yararlanabilmek için, meskende bizzat oturma şartı yok. Bu doğrultuda, sahip olduğu tek meskeni kiraya verip başka bir meskende kirada oturanlar, diğer şartları taşımak kaydıyla indirimli bina vergisinden faydalanabiliyor. Diğer taraftan, belli zamanlarda dinlenmek amaçlı kullanılan yazlıklar, dağ ve bağ evleri, sürekli ikâmet şartına uymadığı için avantajdan faydalanılmıyor. Ancak, bu evlerde sürekli olarak oturan ve başkaca evi olmayan mükellefler, bu durumu ilgili belediyeye ispat ederek, uygulamadan yararlanabileceklerdir.

İntifa Hakkı Sahipleri: İndirimli bina vergisi şartlarını taşıyan intifa hakkı sahipleri, indirimli vergi uygulamasından yararlanabilmektedir.

Binanın Tapuya Kayıtlı Olmaması: Tapuya kayıtlı bir meskenin yanında, tapuya kayıtlı olmayan bir veya daha çok meskene sahip (hisseli ya da intifa hakkı ile) olan mükellefler, tapuya kayıtlı olan tek meskenleri için uygulamadan yararlanamıyorlar.

Gelir Getirmeyen İş yeri, Arsa veya Arazi: Şartları taşıyan mükellefler, tek meskenleri haricinde gelir getirmeyen işyeri binası, arsa veya araziye sahip olmaları halinde, meskenleri için indirimli bina vergisi uygulamasından yararlanıyorlar.

Vatandaşlık Bağı: Hiçbir geliri olmayan ve Türkiye'de tek bir meskene sahip olan, ancak Türk vatandaşı olmayan mükellefler için indirimli bina vergisi uygulanıyor.

Her İkisi de Emekli Eşler: Eşlerden her ikisi de kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından emekli aylığı almakla birlikte, uygulamaya ilişkin diğer şartları taşıyorlarsa, emekli eşlerin, tek meskenleri için veya aynı nitelikteki birer evleri için indirimli bina vergisi uygulanıyor.

Yabancı Bir Sosyal Güvenlik Kurumundan Aylık Alınması: Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına göre kurulan sosyal güvenlik kurumları dışındaki kurumlardan (örneğin yabancı ülkeden) aylık alanların uygulamadan yararlanma imkanı yok

Evini Kiraya Verip Eşine Ait Evde Oturanlar: Sahibi olduğu tek meskeni kiraya vererek eşine ait evde oturan emekliler, söz konusu meskeni için indirimli bina vergisi uygulanmasından yararlanamıyor. Bununla birlikte, emeklinin eşine kira ödemesi durumunda uygulamadan yararlanması mümkün.

Bütçe Yılı İçinde Emekli Olanlar: Bütçe yılı içinde emekli olanlar, şartları taşımaları halinde, uygulamadan emekli oldukları yılı takip eden bütçe yılından itibaren yararlanıyor.

Gelir Sınırı: Hiçbir geliri olmadığını belgeleyenler ile Kanunla kurulan sosyal güvenlik kurumlarından aylık alanların; elde ettikleri ve yıllık toplamı, bina vergisi indiriminden yararlanılan yıldan bir önceki yılda geçerli olan ve Gelir Vergisi Kanunu’nun 103. maddesinde yazılı tarifenin ikinci gelir diliminde yer alan tutarı geçmeyen her türlü menkul sermaye iradı geliri, söz konusu mükelleflerin indirimli bina vergisi oranından yararlanmalarına engel değil.

Gelir Şartı Aranmayan Mükellefler: Türkiye sınırları içinde brüt 200 m2’yi geçmeyen tek meskeni veya tek meskende hissesi bulunan (intifa hakkına sahip olunması hali dahil) gaziler ile şehitlerin dul ve yetimleri ve engelliler için (engellilik oranında sınırlama yoktur) bir gelirinin olup olmaması, indirimli bina vergisi uygulamasına etki etmiyor. Bu mükellefler, her hâl ve şartta tek meskenleri için indirimli bina vergisinden yararlanıyor.  

Cem Barlas ARSLAN/Hürses