Kentsel Dönüşüm

İşte İzmir'deki yeni konutların detayları!

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, İzmir Bayraklı'da yıkılan bölgelerde yapılacak yeni binalara ilişkin bilgi verdi. Kurum, "Bunu da ilk kez paylaşıyorum. Ne yapıyoruz zemin artı beş. Hak sahiplerinin hepsine 2+1 daire veriyoruz" dedi.

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, İzmir'deki depreme ilişkin önemli açıklamalarda bulundu.

Habertürk'te Fatih Altaylı'nın sorularına cevap veren Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum önemli açıklamalar yaptı. İzmir depremiyle ilgili olarak yapılan çalışmalarla ilgili konuşan Bakan Murat Kurum, "İlk kez burada açıklıyorum" dedi ve şöyle konuştu. 

"Bayraklı'da yıkılan bölgelere baktığımızda 8-9 katlı binalar. Bu yeni yaptığımız proje. Rıza Bey Apartmanı'nın olduğu alandaki projenin avam projesi, bunu da ilk kez paylaşıyorum. Ne yapıyoruz zemin artı beş. Hak sahiplerinin hepsine 2+1 daire veriyoruz. Eskiden 3 +1 vardı. Herkesi sığdırıyoruz. Ha ben '150'den aşağı oturmam' derse olmaz. İnanın 2+1 çok daha yeşil alanı fazla, otoparkı olan kıymetli bir projeyi yapabiliyoruz. 2+1'e sığmadı diyelim. Gelir bakanlığımıza yeni yönetmelik çerçevesinde küçülüyor diyelim, yüzde 20'dir, gelin biz size bunu verelim. Gelsinler başvursunlar. Rezerv alan o kadar kıymetli ki, İzmir'de.Denizi görebiliyorsunuz, hastane yakınınızda. 3,5 milyon metre kare rezerv alanımız var. Buyrun size rezerv alanları 3+1 verebiliriz dedik. Vatandaşımızla bir arayadık. Onlara konuşup söyleyince kimse itiraz etmedi. Depremde yaraların sarılması için ilk andan itibaren oradaydık. 10 günde hasar tespiti bitirdik. Vatandaşımızın görmesi adına internet sitemizden yayınladık. Burada 'sığmıyorum, dönüşemiyorum' diyenler gelsinler bize yapabiliriz."

FATİH ALTAYLI: Depremde İzmir'deydiniz. Gördükleriniz sizde ne düşündürdü, ne hissiyat uyandırdı? Halkımızda bilinç eksikliği yok ama sorumluluk eksikliği var. Devlet yapmıyor, kendileri de yapmıyor. İlgili bakan olarak yıkık binaları görünce ne hissettiniz?

"BU İŞ SİYASET ÜSTÜ BİR MESELEDİR"

MURAT KURUM: Öncelikle İzmir'deki deprem sürecinde yaklaşık 15 gün oradaydık. Sizler de programlarınızla vatandaşımızı bilinçlendirme, farkındalık yaratma, hakikaten sadece İzmir için değil tüm Türkiye için irdelediniz, tartıştınız. Bir vatandaş olarak teşekkür ediyorum. Türkiyemiz deprem bölgeleri üzerinde yer alıyor. Yüzde 66'sı, nüfusumuzun yüzde 71 deprem bölgelerinde yaşıyor. Son bir asırda 80 bin canımızı depremde yitirdik. En son İzmir depreminde 116 vatandaşımız canını yitirdi. Biz de sayın Cumhurbaşkanımızla istişare ederek hemen İzmirimize hareket ettik. 17 binada gördüğümüz manzara, 4 tamamamen, diğerleri kısmen yıkılmış. Enkazların yanında anne, baba, kardeşlerimizin yakınların çıkması için beklediği, feryat ettiği bir sürece şahit olduk. 107 vatandaşımızı enkazlardan kurtardık. Çok yoğun arama faaliyetleri yapıldı. Ülke nüfusunun yüzde 71'nin deprem bölgesinde yaşadığını düşününce, Bakanlık ve özel sektörümüzle çalışmalarımızı çok daha kararlı yapmamız gerektiğini düşündük. Bir tarafı Bakanlık,bir tarafı yerel yönetim ve bir tarafı vatandaşımızın olduğu olayda çok daha hızlı bir şekilde binalarımızı dönüştürmemiz gerektiğini görüyoruz. Bu siyaset üstü bir mesele. Kimse siyasetini yapmasın. Kentsel dönüşüm depremle mücadele kadar önemlidir. Şehirlerimizde kötü yapı stoğunu bir an önce dönüştürmek zorundayız ki, bu konuda 2012 yılında sayın Cumhurbaşkanımız 'bedeli ne olursa olsun dönüştüreceğiz' dedi ve bu çerçevede çalışmalar başlatıldı. 81 ilimize 300'e yakın ziyarette bulunduk. Birinci gündem maddemiz her zaman kentsel dönüşüm oldu. Belediye, valilik, milletvekillerimizle istişare ettik. Sahadan gelen bir insan olarak çözümün sahada olduğunu düşünüyorum. O şehrin bileşenleri, paydaşları ve vatandaşlarımızla istişare halinde yaparak. Kentsel dönüşümü bu prensipler içerisinde hızlı bir şekilde yürütüyoruz. Ciddi anlamda çalışmalar yapıyoruz. Çok daha fazla yapmak zorundayız. Vatandaşımız da kentsel dönüşüme evimi kaybediyorum riskiyle değil riskli binalarda oturmayayım mantığıla hareket etmesi gerektiğini söylüyoruz. Kira, taşınma yardımı, yapım, destek veriyoruz. TOKİ olarak her türlü altyapı, üst yapıda maliyetlerden yüzde 30'a varan indirimler yapıyoruz. Gelin elbirliği içerisinde Türkiye'yi değiştirelim.

ALTAYLI: Elbirliği önemli ama o eller bir türlü biraraya gelmiyor. Ölmeye razı ama evinden daha küçük bir yere taşınmaya razı değil. Emrah apartımanı ile ilgili belediye çürük raporu vermiş. Belediye bir işlem yapmamış, yapamamış. Belediye 'bizim yetkimiz yok' diyor, hakikaten yetkisi yok. Belediye size iletmemiş. E-nabız tıkır tıkır işliyor, e-devlet işliyor. Bu binaların karnelerini e-devlette yapmak, zorlayıcı tedbirler almak. Çaresizliğin getirdiği mecburiyete rağmen bir zorlama yapmak.Belki onlara TOKİ'den ev satmak değil ama geçici ikamet yapılamaz mı?

MURAT KURUM: Bayraklı'da tespitlerimiz olmuş, demirin yetersiz olduğunu tespit edilmiş ve vatandaşa bildirimde bulunulmuş. Demiş ki binanızın risk durumunu üniversiteden tespit edin. Bir kere belediyelerimizin sahada riskli binaları tespit etme, yıkma yetkisi vardır. 3194 sayılı İmar Kanunu'ndan gelen madde ile vardır, Büyükşehir Belediyesi Yasası Kanunu ile vardır. Bütün büyükşehir belediyelerimiz, ilçe belediyelerimiz riskli bina tespitlerini yapabilir, yıkabilir. Kat sahiplerinin 'apartmandaki diğerleri istiyor mu' diye bir çoğunluğa ihtiyaç yok. Apartmandan bir kişi bu müracaatı yapabilir. Burada yetki karmaşası yok.

ALTAYLI:Yenisinin yapılması...

MURAT KURUM: Yenisinin yapılması için üçte iki çoğunluğa ihtiyaç var. Belediyelerimize kentsel dönüşüm master planı hazırlayın, her türlü desteği vereceğimizi söyledik. Kredi desteği, TOKİ ile yapım desteği verebiliriz dedik. Rezerv alan, riskli alan kanundan gelen yetkilerimiz çerçevesinde vatandaşımızın kullanabileceği vergi, resim harç gibi muafiyetleri sağlayabiliriz. Sonuçta vatandaşımız mağdur olmasın, kira yardımı verelim. Şu an 48 milyon rezerv alan belirledik.

ALTAYLI: Rezerv alanın zemin etüdleri yapıldı mı?

MURAT KURUM: Kayalık zemin. 1 yıl içerisinde bitireceğiz sözü verdik. Bizim yerelde yapmamız gereken çalışmadır. Bu çerçevede bir hikaye yazarsınız. Gittik orta hasarlı betondan numune aldık. Vatandaşa 'Bu bina riskli, yıkıyoruz' dedik. Diğer tarafta mahallenin yanındaki blokta teyzemiz geldi sordu. Hemen riskli yapı tespitini yapalım dedik. Şunu da söylüyoruz, bakanlık olarak verilebilecek her türlü desteği vereceğiz dedik. Şu an 81 ilde istisnasız dönüşüm projelerimiz ver. Bizim maddi, teknik gücümüz de bunu yapmaya yeterli. Yeter ki tüm paydaşlar sürece ilişkin detaylı şekilde elini taşın altına koysun.

MURAT KURUM: Bayraklı'da yıkılan bölgelere baktığımızda 8-9 katlı binalar. Bu yeni yaptığımız proje. Rıza Bey Apartmanı'nın olduğu alandaki projenin avam projesi, bunu da ilk kez paylaşıyorum. Ne yapıyoruz zemin artı beş. Hak sahiplerinin hepsine 2+1 daire veriyoruz. Eskiden 3 +1 vardı. Herkesi sığdırıyoruz. Ha ben '150'den aşağı oturmam' derse olmaz. İnanın 2+1 çok daha yeşil alanı fazla, otoparkı olan kıymetli bir projeyi yapabiliyoruz. 2+1'e sığmadı diyelim. Gelir bakanlığımıza yeni yönetmelik çerçevesinde küçülüyor diyelim, yüzde 20'dir, gelin biz size bunu verelim. Gelsinler başvursunlar. Rezerv alan o kadar kıymetli ki, İzmir'de.Denizi görebiliyorsunuz, hastane yakınınızda. 3,5 milyon metre kare rezerv alanımız var. Buyrun size rezerv alanları 3+1 verebiliriz dedik. Vatandaşımızla bir arayadık. Onlara konuşup söyleyince kimse itiraz etmedi. Depremde yaraların sarılması için ilk andan itibaren oradaydık. 10 günde hasar tespiti bitirdik. Vatandaşımızın görmesi adına internet sitemizden yayınladık. Burada 'sığmıyorum, dönüşemiyorum' diyenler gelsinler bize yapabiliriz. Hangi belediyemiz dönüşüm için bizden yetki istemiş de almamış.

ALTAYLI: İzmir'deki çalıştaya üniversiteden katılım olmamış. Sizin 'ben İzmir belediye başkanı ile görüşmem' diye bir tavrınız yok değil mi?

MURAT KURUM: İlk günden itibaren kendisiyle görüştük, uyum içerisinde süreci yönettik.

ALTAYLI: Üniversitenin çalıştaya katılmaması için izin verilmemiş deniyor.

MURAT KURUM: Biz siyaset üstü bir anlayıştayız. Sayın Cumhurbaşkanımızın da talimatı bu yöndedir. Dönüştürülmesi gereken her alana destek veriyoruz. Sahalardaki hocalarımızla hasar tespitte birlikte çalıştık. Bizim böyle bir anlayışımız, hocalarımız işin içine girmesin diye bir tavrımız yok.

ALTAYLI: İzmir'de işyerlerine aynı yardım yapılmıyor diye bir şikayet var...

MURAT KURUM: Yıkık işyerlerimizi de yerinde ağır hasarlı yaklaşık 4269 bağımsız bölüm. Konutlarına konut, dükkanlarına dükkan veriyoruz.

"TÜM VATANDAŞLARIMIZA EŞİT YARDIM"

ALTAYLI: Kira yardımı yapılmamış galiba.

MURAT KURUM: Onlara da veriyoruz. Vatandaşımıza evinden eşya alamamışsa 30 bin lira yardım yapıyoruz.Türkiye'deki mobilya üreticilerimiz 1000 aileye eşya hibe destek veriyorlar. Ağır hasarlılara 13 bin lira, kiracılarımıza 5 bin lira kira ve taşınma yardımı veriyoruz. Orta hasarda ev sahiplerine 5 bin lira, kiracılarımıza 2 ben 500 lira.Dükkanlarımıza 2 bin 500 lira taşınma yardımı veriyoruz. Depremden etkilenmiş tüm vatandaşlarımıza eşit bir şekilde yardım ve desteklerimizi yapıyoruz.

Arama kurtarma faaliyetini yapan kuruluşlarımız Kızılayımız, AFAD'ımız, Emniyetimiz canla başla çalıştılar. Bakanlığımızın ekipleri yine öyle çalıştı. Buradan hepsine teşekkür etmek istiyorum.

ALTAYLI: Rıza Bey Apartmanının arkasında oturanlar soruyor, bu 2+1'leri parasız mı alacağız, maliyeti var mı diye?

MURAT KURUM: Altyapı bedelini koymuyoruz, konut maliyetinde indirimler yapıyoruz. Cumhurbaşkanımızın takdiri ile 40-50 indirim yapıyoruz. Elde ettiğimiz bedel ne kadar çıkıyorsa bu bedeli sıfır faizle 10 yılda ödeyecekler. 500-600 lira taksitleri var. Elazığ, Malatya ve Giresun'da çok önemli projelerimiz var. İstanbul Üsküdar'da çok örnek dönüşüm yapıyoruz.

ALTAYLI: O evde kimler oturacak?

MURAT KURUM: Tamamıyla oradaki hak sahipleri oturacak. 81 ilimize gittim, hiçbir vatandaşımızın 'devlet bana yardım etmedi' dediğini görmedim. Avcılar'da plan sorunu varmış. İBB oy birliğiyle bu sorun, AK Partili üyelerimizin oylarıyla çözülmüş durumda. Yani Avcılar'da bir sorun yok.

ALTAYLI: DASK meselesi... Orada biten büyük bir para var. Sigorta sisteminin mantığına uygun olmayan bir yapı. Faydaları mutlaka vardır.

MURAT KURUM: Bizim genel müdürlerimizden de DASK'ın yönetiminde arkadaşlarımız var. Onları da İzmir'e çağırdık. Bir kere çok hızlı aksiyon aldılar. İkinci günden itibaren DASK elemanları, Bayraklı'da, Rıza Bey Apartmanı etrafında ofis açtık. Vatandaşlarımız gidip ödemelerini dahi ikinci günden itibaren almaya başladılar. İzmir'de ciddi miktarda 500-600 milyon ödeme yapmayı öngörüyorlar.

ALTAYLI: Daire başına ne kadar mesela?

KURUM: Daireye göre değişiyor. 130 bin lira yardım yapıldığını söylüyorlar, ciddi bir katkı, kira bedelleriyle birlikte. Bunları vatandaşlarımıza DASK ödemesi yapılıyor. Türkiye'de şu anda DASK ödeme yüzde 62 civarında. Buradan vatandaşlarımıza bu sigortaya ilişkin süreçte binalarını DASK sigortası yaptırmasını altını çizerek ifade ediyorum. DASK sigortası işliyor, sahada birebir arkadaşların bu noktadaki vatandaşlarımızla olan ilişkileri, verecekleri değerler de binaların durumuna göre ayrı ayrı yapılıyor.

ALTAYLI: DASK'ta ne kadar para var?

MURAT KURUM: Bile bildiğim kadarıyla 11 milyar para toplanmış.

Depremin vurduğu kentte göç başladı!