İşte Selçuklu dönemine ait Pisa Kuleleri!
Selçuklu mimarisince tasarlanmış Aksaray'daki Eğri Minare ve Harput'taki minare İtalya bulunan Pisa Kulesi'nin diğer iki örneği konumunda.
İtalya bulunan Pisa Kulesi, dünyada büyük bir ilgi ve hayranlık uyandırırken, Selçuklu mimarisinin mütevazı örneği olan Aksaray'daki Eğri Minare ile Harput'taki minareyi kaç kişi biliyor?
Dünyaca ünlü Piza Kulesi'nin ikinci bir eşi Aksaray'da bulunuyor. Selçuklu döneminde inşa edilen ve yerden iki metre eğriliği bulunan minare günümüze ulaşan yapılardan.
PİZA KULESİ'NDEN 129 YAŞ BÜYÜK
Dünyadaki harika anıtlar arasında gösterilen İtalya'nın Toskana bölgesindeki eğri kulenin Türkiye'deki benzeri Aksaray'daki Eğri Minare. Selçuklu dönemi eseri olan tarihi yapı Piza'dan tam 129 yıl önce inşa edildi.
MİMARİ DEHA ÖRNEĞİ
Mimarının bilinmediği Eğri Minare, tuğla ve kerpiçten yapıldığı için aynı zamanda "Kızıl Minare" olarak da biliniyor. Sanat tarihçileri Kızıl Minare'nin mimari alanında bir deha olduğu görüşünde hemfikir. Yapı 13. yüzyıl Selçuklu eserlerinden olan Eğri Minare, Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat’ın babası I. Gıyaseddin Keyhüsrev tarafından 1221-1236 yıllarında yaptırılmıştır.
SEBEBİ BİLİNMİYOR
Sanat tarihçileri 1917 yılında şerefesi onarılan Eğri Minare'nin bu tarz inşasına hangi faktörün sebep olduğunu izah edemiyor.
PİSA ÇÖKÜNTÜ SEBEBİYLE EĞİLDİ AMA EĞRİ MİNARE ÖYLE TASARIMLANDI
Bilindiği gibi Pisa kulesi kaidesi çöküntü sebebiyle eğildi. Oysa Selçuklu mimari sanatının mütevazı örneği olan Kızıl Minare ise tamamıyla eğik bir şekilde tasarlandı.
BİLİMSEL ÇALIŞMALARA KONU OLDU
2009 yılında Anadolu Ajansı muhabirine konuşan Karadeniz Teknik Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Jeodezi ve Fotogrametri Mühendisliği Bölümü'nden Doç. Dr. Temel Bayrak, Yrd. Doç. Mehmet Akköse ve Aksaray Üniversitesi'nden Doç. Dr. Hacı Murat Yılmaz ile birlikte 'Eğri Minarenin Zamansal Davranışlarının İncelenmesi Üzerine Bir Araştırma' başlıklı çalışma ile Eğri Minare'nin eğikliğini incelediklerini söylemişti.
92 BASAMAĞI VAR
Eğri Minare'nin 8 asırdır ayakta olduğunu kaydeden Bayrak, şunları ifade etti: "Eğri Minare Horasan harcıyla yapıştırılmış kırmızı tuğlalardan yapılmış. Dört köşe bir kaide üzerine silindirik gövde, ince bir silme ile iki kısma bölünmüştür. Alt kısmı zikzak, üst kısmı mavi ve yeşil çini mozaiklerle kaplanmıştır. Bir şerefesi ve 92 basamağı vardır. Minarenin 8 asır içinde tuğlalarında erime, çatlama ve renk atması olaylarının görülmemesi, tuğlalarında çizgilerini günümüzde de muhafaza etmesi dikkat çekicidir."
YIKILMA TEHLİKESİ İLE KARŞILAŞINCA
Eğri minare yıkılma tehlikesi ile karşı karşıya olması nedeniyle 1973 yılında çelik halatlarla bağlanmıştı. Yanındaki cami sonradan yapılmıştır.
Habertürk