İyi yatırımlar gerçekten İstanbul’da mı?
Ceren Kumbasar: "İyi yatırım algısını oluşturmak ve onu yönetmek hem yatırımcılar hem bu algıyı yaratmak isteyen projeciler için çok pahalı. Ancak, bir kez de oluşturuldu mu bir toplumun tamamını etkiliyor"
Gayrimenkul sektörünün kendi dinamikleri olan bir yatırım enstrümanı olduğunu anladığımızdan beri, iyi yatırım algısının peşinden koşuyoruz. İyi yatırım algısını oluşturmak ve onu yönetmek hem yatırımcılar hem bu algıyı yaratmak isteyen projeciler için çok pahalı. Ancak, bir kez de oluşturuldu mu bir toplumun tamamını etkiliyor.
Verilerin % 72’si
Kuşkusuz ki İstanbul, Türkiye’nin kalbi. İstanbul’a yağmur yağmadan Türkiye’nin mevsimi değişmiyor. Gayrımenkul sektöründe de bu durum aynen geçerliliğini koruyor. Son 10 yılda sektörleştiğinden bahsettiğimiz gayrımenkul ve inşaat dünyası, sayısal verilerinin yüzde 72’sini İstanbul üzerinden hesaplıyor. Yani istatistik kurumundan aldığımız en çok satılan arsalar, evler, satın alım koşulları, TOKİ projeleri, aile bireylerinin satın alım oranları/verilerinin genel ortalamasına baktığımız zaman verilerin yüzde 72’si İstanbul’a ait. Tamam, İstanbul memleketin kalbi ama İstanbul dışında başka Türkiye yok mu? Türkiyeliler kendi memleketleri dururken neden İstanbul’a yatırım yapıyor? İstanbul’un her yıl aldığı ve vazgeçilmez nedenlerden kaynaklanan göç rakamlarını bir an için kenara koyarsak, sosyolojik bir algı olarak ‘İstanbul’un taşı toprağı altın’ sözünün nesillerdir beynimize kazındığını görürüz.
Ustalıklı modelleme
İstanbul’la organik bir bağı olmayan insanlar için bile, yani burada okuyan çocuğu ya da ilerde İstanbul’a taşınma olasılığı olmayan aileler için, yatırım denildiği zaman ilk seçenek İstanbul oluyor. Oysa yatırım özellikle de iyi yatırım, ustalıklı bir modelleme işidir. İşin dinamikleri bellidir. En iyi yatırım, en iyi bildiğiniz, en iyi takip ettiğinizdir. Eğer Samsun’da yaşıyorsanız, yıllardır bu şehirdeki gelişmelerin farkındaysanız, ki bunun için sokağa çıkmak/alışverişe gitmek bile yeterlidir, o zaman en akıllıca yatırımı burada yaparsınız. Bildiğiniz bir lokasyonda, bildiğiniz en azından hareket kabiliyetini tahmin ettiğiniz bir kitleyi düşünerek yatırım yapmak, sizi kriz durumlarında bile korur.
İstanbul dışında yaşıyorsunuz ve konut, ofis, arsa yatırımı yapacaksanız. Eğer beklediğiniz şey İstanbul’da iyi proje ve avantajlı kampanyalarsa, önce dönüp kendi yaşadığınız yerdeki olası fırsatları takip edin. İlk olarak bulunduğunuz veya çok iyi tanıdığınız yerde yatırım yapmaya çalışın. Yatırım açısından bakir olan şehirlerimizde öyle fırsatlar var ki, İstanbul projelerini aratmıyor. Üstelik yatırım iştahı o kadar çabuk yayılan bir şey ki bir bakmışsınız sizin yakalamadığınız, ilgilenip takip bile etmediğiniz fırsatlardan başkaları yararlanmış ve atı alan Samsun’u, Antep’i, Adana’yı geçmiş!
Ceren Kumbasar/Vatan
