İzmir'e yakışır imar planı hazırlanmalı!

İzmir'de kentsel dönüşümün henüz başlayamadığını, bunun için imar planlarının acilen hazırlanması gerektiğini vurgulayan Dönmez, “İzmir şu an kimliksiz bir kent durumunda. Bir kimlik kazandırabilmek için imar planlarının ivedilikle elden geçirilmesi ve İzmir'e yakışır, İzmir'in kültürel değerlerini yansıtacak, sosyal ve ekonomik yapısını geliştirecek imar planlarının yapılması lazım. Burada öncelikle  İzmir  Büyükşehir Belediyesi'ne büyük görev düşüyor. Bu noktada bize danışabilirler. Biz bütün bilgi, beceri ve tecrübemizi ortaya koyarız. Elimizden ne geliyorsa yapmaya hazırız. İzmir hepimizin yaşadığı çok güzel bir kent. Ama daha güzel bir çevrede yaşamak istiyoruz. Bunu temin etmek için bize bir görev verilirse altından en iyi şekilde kalkarız. 5 yılda İzmir'in imar planlarını hayli hayli yaparsınız” dedi.

Öncelikle bir şehir planlamacısı ne tür çalışmalar yapar? İzmir'deki kentsel dönüşüm çalışmalarını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Şehir planlamacısı bir yerleşmenin belirli bir projeksiyonda ileriye dönük nasıl olması gerektiğiyle ilgili çalışmalar yapar. İzmir'de kentsel dönüşüm henüz başlamadı. 2012 yılında kentsel dönüşümle ilgili bir yasa çıkmıştı. 2013 yılından beri tüm Türkiye'de uygulanıyor. Alan bazında ya da bina bazında kentsel dönüşüm yapılabiliyor. 4 sene içerisindeİzmir dışında çok hızlı çalışmalar yapıldı ama İzmir kentsel dönüşümde ağır kaldı. Şu anda binaların yeniden yıkılıp yapılması kentsel dönüşüm olarak adlandırılıyor.

“İmar planları dönüşüme engel oluyor”

Kentsel dönüşümün amacı kentin içinde riskli olan ve yenilenmesi gereken yapı stoğunun yok edilerek yerine yeni alanların oluşturulmasıdır. Kentsel dönüşümle ilgili olarak önce imar planlarının bu amaca uygun hale getirilmesi gerekiyor. Burada yerel yönetimler gerekli çalışmaları yapmalıdır. Planlar eğer doğru yapılırsa inşaatlar zaten ona göre yapılacaktır. İzmir'in gelişmesindeki en büyük engel imar planlarındaki sıkıntılardan kaynaklanıyor.

“5 yılda tamamlanır”

İzmir bugün kentsel dönüşümle ilgili imar planlarından başlasa 5 yıl içerisinde bütün planları bitirmek mümkündür. Projeyi hayata geçirmek ise tamamen idarelerin programlarına bağlı. 5 yıl içerisinde İzmir'i ihya edebilirisiniz. Ancak ihya etmek kültürü yok etmek anlamına gelmemeli. İzmirli olarak hangi değerlere sahipsek bunu daha kolay yaşayabileceğimiz mekanları oluşturmamız gerekiyor.

Bu noktada yerel yönetimler sizin görüşlerinize başvuruyor mu?

İstişare kültürü yok diyemem fakat ne yazık ki uygulamaya yansımıyor. Yapıların “ben yaptım oldu” düşüncesiyle yapılmaması gerekiyor. Şehir planlama dediğimiz şey rantın kendisidir aslında. Ben bunu söyledğim zaman insanlar şaşırıyor. Ama ranta bakış açımız önemli. Mesela siz tarla olan bir yere imar getirdiğiniz zaman buraya zaten bir rant katıyorsunuz. Bunun topluma geri dönüşümü nasıl sağlananacak asıl mesele bu. Yatırımcı tabii ki para kazanacak ama rantı kamu yararına eşitlemek gerekiyor. Dolayısıyla bunu tek taraflı bir rant olarak görmemek lazım.

“Vatandaşın aklı karışık”

Mevcut durumda bir yerde kentsel dönüşüm işine girdiğinizde planda parsel parsel yapılaşma var. Hepsini bir araya toplayıp yeni bir yer yapmak istiyorsunuz ama yine imar planıyla çakışıyorsunuz. Kentsel dönüşümle ilgili uygulamalar çok çeşitli olduğu için vatandaşın aklı karışabiliyor.

“İzmir'in yüzde 70'i kaçak”

Size göre kentsel dönüşüm İzmir'de nereden başlamalı?

Aslında o çalışma başladı. En önemli riskli alanlardan birisi Kadıfekale'nin olduğu yerler. Biliyorsunuz buradaki riskli yapılar ayıklandı ve yeni yapılar Uzundere'de yapıldı. Bostanlı'da yıllar önce bi sel felaketi yaşanmıştı. Burada imar planlarında değişiklikler yapılarak önlem alınmaya çalışıldı. Öncelikle bu bölgelerde kentsel dönüşümün hızlanması lazım. İzmir'in yüzde 70'i maalesef kaçak yapılaşmanın olduğu yerler. Esasen İzmir'in yüzde 70'inden başlamanız lazım.

“Kimliksiz kent İzmir”

Bu noktada çözüm önerileriniz nelerdir?

İzmir şu an kimliksiz bir kent durumunda. Bir kimlik kazandırabilmek için imar planlarının ivedilikle elden geçirilmesi ve İzmir'e yakışır, İzmir'in kültürel değerlerini yansıtacak, sosyal ve ekonomik yapısını geliştirecek imar planlarının yapılması lazım. Burada öncelikle İzmir Büyükşehir Belediyesi'ne büyük görev düşüyor. Bu noktada bize danışabilirler. Biz bütün bilgi, beceri ve tecrübemizi ortaya koyarız. Elimizden ne geliyorsa yapmaya hazırız. İzmir hepimizin yaşadığı çok güzel bir kent. Ama daha güzel bir çevrede yaşamak istiyoruz. Bunu temin etmek için bize bir görev verilirse altından en iyi şekilde kalkarız. 5 yılda İzmir'in imar planlarını hayli hayli yaparsınız. Önemli olan nereden başlayıp nasıl bitireceğiniz. İstişare ve ortak akılla bu sorunun çözülmesi gerekiyor. İzmir'de hiçbir bölgenin yapısı birbirinin aynısı değildir. Bölgelerin ihtiyaçları ve gelişme eğilimleri biribirinden farklıdır. Büyükşehir Belediyesi bölgelerde yapılacak çalışmaları organize etmelidir. İzmir'in kimliği bir an önce ön plana çıkartılmalıdır.

Doğukan Fikri FİDAN/Yenigün