Kanal İstanbul Projesine yönelik ÇED raporu TBMM'de!

İYİ Parti Eskişehir Milletvekili Arslan Kabukcuoğlu, Kanal İstanbul Projesine yönelik ÇED raporuna ilişkin soru önergesi verdi. Kabukcuoğlu, sorusunun Çevre Ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum tarafından yanıtlandırılmasını istedi.

İYİ Parti'li Kabukcuoğlu, ''Aşağıdaki sorularımın, Anayasa'nın 98'inci ve TBMM İçtüzüğünün 96. Ve 99. Maddeleri uyarınca T.C. Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Sayın Adil Karaismailoğlu tarafından yazılı olarak yanıtlanmasını arz ederim. Saygılarımla'' diye konuştu.

Kabukcuoğlu, açıklamalarına şu şekilde devam etti: ''Ulusal basında (Çiğdem Toker, 14 Nisan 2021) çıkan haberde, "15 Mart 2021 tarihli Resmi Gazete'de Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanuna geçici madde eklenerek Kanal İstanbul'a devlet garantisi verilmiştir" denilmektedir. Kanal İstanbul'un yapımı için kamu özel işbirliği modeli planlanmaktadır. Bu model Ulaştırma Bakanlığının Yüksel Proje şirketine ihale ettiği fizibilite raporunda önerilmektedir. Çevresel Etki Derlendirme Raporunda (ÇED), hangi büyüklükteki gemiler bu kanaldan geçeceği, savaş gemileri ve denizaltıların geçip geçemeyeceklerine ilişkin bir bilgiye rastlanmamıştır. 20 Temmuz 1936'da imzalanan Sözleşmenin 1. maddesinde “ Bagıtlı Yüksek Taraflar, Boğazlar'da denizden geçiş ve gidiş-geliş (ulaşım) özgürlüğü ilkesini kabul ederler ve doğrularlar" Bu özgürlüğün kullanılışı bundan böyle işbu Sözleşme hükümleriyle düzenlenmiştir denilmektedir. Buna rağmen gemilerin kanaldan geçmeye zorlanacak olması uluslararası hukuk bakımdan Türkiye'yi zora sokacak bir konu olduğunu uzmanlarca dile getirilmektedir. ÇED raporuna göre, Kanal İstanbul Projesine gerekçe olarak, yıllar içerisinde geçen gemi sayısının artacak olması, gem, trafiği ve ham petrol taşıyan tankerler gösterilmektedir. 2017 yılında 56 bin olan İstanbul Boğazından geçen gemi sayısı 20188 yılında 41 bine kadar düşmüştür. Özellikle Rusya'nın petrol sevkiyatı için Baltık Denizlerindeki limanları kullanması, bu düşüsün nedenidir. Yapılan ve bundan sonra yapılacak olan petrol boru hatları ile gemilerle petrol taşımacılığı daha da azalacaktır. Bu rağmen ÇED raporunda kanaldan geçecek gemi, sayısı 2030 yılında 65 bin, 2070 yılında 115 bin olarak belirtilmesi, raporun güvenilir olmadığını gündeme getirmiştir.''

İYİ Parti Eskişehir Milletvekili Arslan Kabukcuoğlu'nun soruları:
1-Kanal İstanbul açıldığında kanalı kullanmak istemeyen gemilere uygulanacak yaptırımlar Montreux Sözleşmesi yürürlükteyken nasıl mümkün olacaktır? 
2- Kanal İstanbul'dan askeri gemilerin geçişine izin verilecek midir? İzin verilecekse Montreux Sözleşmesi hükümleri uygulanacak mıdır? 
3-Kanal İstanbul'dan günde kaç geminin geçeceği öngörülmektedir? 
4-2017 ve 2018 yıllarında İstanbul Boğazından geçen gemilerden elde edilen geçiş ücreti ve verilen diğer hizmetler gelirleri toplamı ne kadardır? Kanal İstanbul'dan ne kadar gelir elde edilmesi hesaplanmaktadır? 

Nuran AYDIN/Emlakkulisi.com