Kat karşılığı inşaat sözleşmesine kentsel dönüşüm eklenirse ne yapılır?

25 bağımsız bölümlü bir binada dairem var. Bir müteahhit binaya talip oldu, makul şartlarla anlaştık. Kat malikleri kurulunu topladık, teklif karar olarak elle yazıldı, sıra imzaya geldi karşımıza karar defterine yapıştırılmış bilgisayar çıktısı bir karar konuldu ve üçte iki çoğunluk olumlu görüşle bunu imzaladı. Sonradan gördük ki bu karar bizim kabul ettiğimiz makul karar değil, itiraz ettik ama yanıt alamadık. Kısa bir süre sonra binadan karot (incelenmek üzere alınan beton parçaları) alındı, resmi makamdan 60 gün içinde binayı boşaltın yazısı geldi. Bu arada da başka bir müteahhit gayet makul bir teklif yaptı. Bizim durumumuz ne olur? • C.A. 

Okuyucumun sorusu uzun. Bu uzunluğu doğal karşılıyorum zira şu kat karşılığı inşaat sözleşmesinin arasına bir de kentsel dönüşüm girdi mi olay içinden çıkılmaz bir hal alır. 

Okuyucumun sorusu içinde de bulunan bir olay hâlâ netlik kazanmış değil. Olay şu: Binada üçte iki çoğunlukla karar alınır, bina müteahhide verilir gibi bir uygulama var. 

Böyle bir uygulama hukuk mantığı dışındadır. Zira üçte iki çoğunlukla karar alırsanız üçte bir oya sahip vatandaşı yok addedersiniz ki hukuk bunu kabul etmez. Kentsel dönüşümü düzenleyen kanunun da olayla ilgili üçüncü maddesinde "Üçte iki çoğunlukla karar alınır" diye bir cümle yok. Üçüncü maddede karar merci olarak 'malik' sözü geçmektedir. Kat mülkiyetine tabi binalarda ise malik tüm bağımsız bölüm malikleridir. Üçte iki çoğunluk sözü altıncı maddede geçmektedir ki bu madde gayrimenkulün arsa haline gelmiş halini düzenlemektedir. Dolayısı ile bir binada, anayapı konusunda alınacak karar tam iştirakle alınmalıdır. Okuyucumun olayında tam iştirak olmadığı izlenimi vardır. Bu durumda uygulanabilecek bir karardan söz edemem. Elbette makul teklif yapan ikinci müteahhidin teklifi yine kat malikleri kurulunda görüşülmelidir ve bu defa karar imzalanırken dikkatli olunmalıdır. 

Kamu kurumundan gelen yazıya gelince. Bu, kentsel dönüşümle ilgili yasa çerçevesinde bir işlemdir. Depreme dayanaksız raporu verildiğinde binanın 60 gün içinde boşaltılması istenilebilir. Bu süre, verilecek en az süredir, bu sürenin üzerine da çıkılabilirdi. Bu süre uygulanacakken vatandaşın ekonomik sıkıntı içinde yeni ev bulabilme imkanları düşünülmelidir. Bir kimse sınırlı imkanlarla 60 gün içinde yeni bir ev bulup taşınamaz, dolayısı ile bu süre uzun tutulmalıdır ama bunun için anlayışlı bürokratlara ihtiyaç vardır. 

Verilen bu karar için idari dava açılabilir. Ancak idari dava açma süresi de 60 gündür ve okuyucum bu süreyi geçirmiştir. Bu mevzuatın uygulamalarına baktığımda anlamadığım bir husus daha var. Bu yasa depreme dayanıksız, daha çok plansız, projesiz gelişigüzel yapıların ihyası amacı ile çıkarıldı. Zira depremde en büyük zarar bu tip binalarda görüldü. Ama yasanın uygulamasına en pahallı semtlerden, en çok gelir getirecek planlı projeli binalardan başlandı. Peki bir deprem halinde gecekondu vasıflı niteliksiz binada oturanlar ne olacak? Bu yasa onları korumuyor mu? 

Posta-Tamer Heper