Kentsel dönüşümde kira yardımı ve kredi birlikte olsun talebi!

Bursa Haber köşe yazarı Muharrem Karabulut, bugünkü köşesinde kentsel dönüşüm için verilecek destekleri kaleme aldı. 

İşte Muharrem Karabulut'un 'Kentsel dönüşüme kredi destekleri' başlıklı yazısı...

Sağlıklı ve modern bir çevrede, her türlü alt yapı sorunlarından arındırılmış, sosyal donatı alanları eksiksiz, sağlam ve modern kullanımlı bir evde oturmak herkesin hakkı. İstekler böyle fakat eldeki imkanlar hiç de öyle olmuyor. Kimimiz gecekondularda, kimimiz derme çatma kulübelerde kimimiz ise rezidanslarda oturuyoruz.

Modern ve sağlıklı bir ortamda yaşamanın en önemli kuruaı dönüşüm. Yani yenilenme. Bu yenilenmenin yapılması içinde bir takım kanuni düzenlemelere ihtiyaç var. Ülkemizde yaşadığımız depremler sonrası ve en fazla ders alınan 1999 Marmara Körfez Depremi sonrasında kentsel dönüşüm meselesi konuşulmaya başlandı. Bu konu hem çok derinlemesine bir vaka hem de yapılması gerekli çok iş var.

Memleketimizin hangi sokağına giderseniz gidin, kentsel dönüşüm yapılması gerekli diye konuşursunuz. Çünkü, gecekondulaşma ile hisseli parsel satışları ile kentlerimiz, kasabalarımız yapılaşmış. Sonra, belli bölgelerdeki gelişme ve insanların nüfus artışı nedeniyle 5 metrelik gecekondu yolları sabit bırakılıp, Islah İmar Planları ile buraları 5 ile 8 katlı, hatta bazı yerlerde 10 katlı yapılaşmaya açılmış. Bitişik nizam yapılan bu yeni binalarda kenti kuşatırken, rüzgar akımına engel olmuş, yeşil alanlar bırakılmamış, otopark yapılmamış. Kent içi yaşantı tam bir keşmekeş haline gelmiş.

Bu durumdan kurtulmanın tek çaresi kentsel yenilenme, yani dönüşüm.

Geçtiğimiz yıllarda Bursa örneğine bakarsak, kentsel dönüşüm adı altında hak sahiplerine verilen 0.50 puanlık bir artış, belediyedeki uzman ekipler ve müteahhitlerin girişimleriyle yüzde 150 imar ve rant artışına dönüştürüldü.

Sonra, adalet bu haksızlığa ve kural, kanun tanımayan kentsel dönüşüme “dur” dedi.

Şimdi, bazı binalar yıkıldığı gibi kaldı. Bazıları 5 kat yerine 12 kat yapıldı. Bazılarında ise rantsal artış öylesine sağlanmış ki, yüzde 150 fazlalık var.

Nereden bakarsanız bakın, bu kentsel dönüşüm meselesi tam bir kanayan yara. Evleri yıkılıp mağdur edilen vatandaşlar var. Kendi evinde sıcacık otururken şimdi kira ödemek zorunda kalan, evi ise ne zaman yapılacağı belli olmayan vatandaşlarımız var. Bazıları, Dimyat’a pirince giderken, evlerindeki bulgurlarından oldular.

Bu konunun çözümü için çareler aranıyor.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla yürürlüğe giren kanuna göre 6 bin 306 sayılı Kentsel Dönüşüm kanunu kapsamında hak sahiplerinde bankalardan kullandırılacak kredilere sağlanacak faiz desteği tutarları değiştirildi.

Binasını güçlendirmek isteyenlere verilen 50 bin lira kredi 80 bin liraya çıkarıldı. Yani yüzde 60 oranlı zam var.

Evini kentsel dönüşüme sokmak isteyenlere verilen 125 bin lira kredi 200 bin liraya yükseltildi.

Birden fazla evi olanlara ilişkin verilen 625 bin lira kredi limiti de 1 milyon liraya çıkarıldı. Böylece tüm kalemlerde yüzde 60 oranında kredi desteği artışı yaşandı.

Uygun şartlarda kredi almak isteyenler 120 aya kadar vade yapabilme imkanına kavuşuyor. Günümüz şartlarında bir evin ortalama maliyeti 200 bin lirayı buluyor.

6 bin 306 sayılı kanun kapsamında yapısı riskli yapı olarak tespit edilen gerçek veya tüzel kişilerin anlaşmalı bankalardan kullanacağı kredilere Çevre ve Şehircilik Bakanlığı desteği sayesinde standart konut kredilerine göre yıllık bazda yüzde 4 ile yüzde 3 arasında daha düşük oranda konut kredisi faiz desteği veriliyor.

Faiz desteği verilebilmesi için tahliye tarihinden itibaren bir yıl içinde bankaya başvurulmuş olması gerekiyor. Bu karar kapsamında Bakanlıkça onaylanan faiz destekli kredilerin kullandırılma süresi Bakanlık tarafından verilen faiz desteği uygunluk yazısı tarihinden itibaren bir yıl olarak bildirildi.

Kiracılar (en az 1 yıldır kiracı olarak oturanlar) veya kat malikleri (en fazla 5 dairesi olmak üzere) bu krediden faydalanabilirler. Eğer bir binayı birden fazla kişi kullanıyorsa bu durumda kat malikleri toplu halde aynı anlaşmalı bankaya aynı anda başvurmaları gerekiyor.

Kira Yardımı desteğini tercih edenler bu destekten faydalanamıyorlar. Yani, ya kredi alacaksınız yada kira desteğine razı olacaksınız. Bu durum eleştiri oklarını topladı. Gelir düzeyi az olanlara hem kira hem de kredi desteği verilmesi isteniyor.

Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum "Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile kentsel dönüşümü hızlandıracak, vatandaşlarımıza mali kolaylık getirecek bir düzenlemeyi daha hayata geçirdik. Yapılarını kentsel dönüşüm kapsamında yenileyen vatandaşlarımız için kredi miktarlarını arttırdık." dedi.

Bakan Kurum "Yapılarını kentsel dönüşüm kapsamında yenileyen vatandaşlarımız için KDV indiriminden sonra attığımız bu yeni adımla ülkemizin tamamında deprem dönüşüm sürecini daha da hızlandırarak vatandaşlarımızı sağlam ve güvenli yuvalara kavuşturmak için çalışmaya devam edeceğiz" açıklamasında bulundu. Hayırlı olur inşallah….

Alınan bu kararlarla, yarım kalan veya yıkılıp hiç başlanılmayan kentsel dönüşüm projelerine start verilip verilmeyeceği ayrı bir merak konusu.

Evini dönüştürecekler dikkat! KDV indiriminde şartlar neler?