Kentsel dönüşümde sil baştan düzenleme!

Türkiye’de yerleşim alanlarının büyük bir bölümünün doğal afet riski altında olduğu biliniyor. Özellikle deprem, Türkiye’nin önemli bir gerçeğidir ve depremle ilgili tedbirler alınmadan inşa edilen binalar bu durumu daha da tehlikeli hale getiriyor. Kentsel dönüşüm, kentin imar planına uymayan ruhsatsız binaların yıkılıp, planlara uygun olarak toplu yerleşim alanlarının oluşturulması olarak biliniyor. 

UZLAŞMADA HUKUKİ SÜREÇ

5393 sayılı Belediye Kanununun 5998 sayılı kanunla değişik 73. maddesi kapsamında yürütülen kentsel dönüşüm uygulamalarında, hak sahiplerine ait hisselerin çoğunluğu ile uzlaşılıp 1 metrekare hisse ile dahi uzlaşılmadığında imar uygulama, ruhsat ve yapıma yönelik işlemler için hukuki süreç bekleniliyordu. 

YENİ ÖNERİ

6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun kapsamında dönüşüm uygulamalarında hak sahiplerine vergi, resim, harçlarla (tapu harcı, KDV vb.) ilgili mali imkanların sunulması talep ediliyordu. Aynı amaca yönelik iki ayrı kanunda mali kolaylıklar gibi konularda idarelere farklı yetkiler tanınması idareler ve hak sahipleri açısından adaletsizlikleri beraberinde getirdiğinden düzenleme yapılması önerildi. 

KANUN TEKLİFİ TBMM'DE

Tüm bu sorunlar değerlendirildiğinde, uygulamalarda çoğunluğun uzlaşması ile Büyükşehir Belediyelerine re'sen uygulama yetkisi verilmesi sürecin daha hızlı yürütülebilmesine olanak sağlayacağı düşünüldüğü için Belediye Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi TBMM'ye sunuldu.

VERGİ İSTİSNASI

Komisyonda görüşmeleri devam eden kanun teklifi ile kentsel dönüşüm ve gelişim alanlarında uygulanacak projelerde hak sahiplerinin hisseleri oranında en az üçte iki çoğunluğunun uzlaşması hâlinde imar, ruhsat ve yapıma yönelik işlemlerin büyükşehir belediyelerince resen yürütülmesi ile bu işlemlerde uygulanacak vergi istisnalarına ilişkin düzenleme yapılması planlanıyor. 

BELEDİYE KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ 

MADDE 1- 3/7/2005 tarihli ve 5393 sayılı Belediye Kanununun 73 üncü maddesinin dördüncü fıkrasına aşağıdaki cümle, altıncı fıkrasına aşağıdaki cümleler ve on yedinci fıkrasına aşağıdaki cümle; maddeye aşağıdaki fıkra eklenmiştir. “Kentsel dönüşüm ve gelişim alanında yer alan parselde hak sahiplerinin hisseleri oranında en az üçte iki çoğunluğunun Büyükşehir Belediyesi ile uzlaşma sağlaması durumunda, yapılar yıktırılmadan önce, parsellerin tevhit edilmesi, münferit veya birleştirilerek veya imar adası bazında uygulama yapılması, ifraz, terk, ihdas ve tapuya tescil işlemleri, yeniden bina yaptırılması, kat karşılığı veya hasılat paylaşımı ve diğer usuller ile yeniden değerlendirilmesi işlemleri Büyükşehir Belediyelerince resen yürütülür." "Kentsel dönüşüm ve gelişim alanında Büyükşehir Belediyelerince yürütülen dönüşüm işlemlerinde noter harcı, tapu harcı, belediyelerce alınan ücret ve harçlardan, veraset ve intikal vergisi, döner sermaye ücreti ve diğer ücretlerden, bu işlemler nedeniyle düzenlenecek kâğıtlar, resmî dairelerin mal ve hizmet alımlarına ilişkin ödemeler sebebiyle düzenlenen kâğıtlar da dâhil olmak üzere damga vergisinden, bu Kanun kapsamındaki yapıların maliklerine bu amaçlarla kullandırılan krediler dolayısıyla lehe alınacak paralar, banka ve sigorta muameleleri vergisinden istisnadır. Bu Kanun kapsamındaki iş, işlem ve uygulamalar, İdarenin, sermayesinin yarısından fazlasına sahip oldukları şirketleri tarafından yürütülüyor ise, bu şirketlerce yapılan iş, işlem ve uygulamalarda da bu fikrada belirtilen vergi, harç ve ücret muafiyetleri uygulanır.” “Kentsel dönüşüm ve gelişim alanında Büyükşehir Belediyeleri; danışmanlık, yazılım, araştırma, her tür ve ölçekte harita, etüt, proje, kadastro, kamulaştırma, mikro bölgeleme, risk yönetimi ve sakınım planı çalışmalarını, her tür ve ölçekte plan yapımı ve imar uygulaması işlerini ve dönüşüm uygulamalarını 4734 sayılı Kanun kapsamındaki idareler ile akdedecekleri protokoller çerçevesinde 2886 sayılı Kanun ile 4734 sayılı Kanuna tabi olmaksızın ortak hizmet uygulamaları suretiyle de gerçekleştirebilir." “Kentsel dönüşüm ve gelişim alanlarında tapu kütüğünün beyanlar hanesinde “... fazlası Hazineye aittir." şerhi bulunan parsellerdeki hazine adına tanımlanan haklar, Büyükşehir Belediyesi adına bedelsiz devredilir."  

MADDE 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. 

MADDE 3- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür. 

Belediye Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi!

Nuran AYDIN/Emlakkulisi.com