Kentsel dönüşümün başarısı okur yazarlıkta gizli! Kentsel dönüşüm rantsal dönüşüm olmamalı!
Geçen yıl yaşanan 6 Şubat depremlerinin yıkıcı sonuçları deprem bilincini biraz daha yüksek bir seviyeye taşıdı ve kentsel dönüşümü gündemin ana konusu haline getirdi.
6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremler bir kez daha kenstsel dönüşümün önemini bir kez daha gözler önüne serdi. Kentsel dönüşümde okur yazarlık, kentsel dönüşüşmün rantsal dönüşüme sapmamaası en önemli konular arasında geliyor. Sabah Gazetesi köşe yazarı Hülya Güler bu bu konuda kelem aldığı köşe yazısında GYODER Başkanı Neşecan Çekici'nin görüşlerine yer verdi.
KONUT ARZI YANLIŞ KATEGORİLERDE BÜYÜDÜ
Çekici iklim değişikliği, zorunlu göçler ve salgınlar nedeniyle dünyada gayrimenkul dinamiklerinin değiştiğini ve bugünlerde sosyal konut ile erişilebilir konut kavramlarının daha çok öne çıktığına vurgu yaptı.
Çekici ''Tam, 'lüks konut' diyecek oldum. Sektörün içinden bir isim olarak hemen önermesini ortaya koydu: "Lüks konuta ihtiyaç yoktur, yatırımcısı vardır." Bir an durup düşününce, 'ne kadar haklı' dedim.'' ifadelerini kullandı. Bu sözlerin ardından İstanbul başta olmak üzere büyükşehirlerde konut arzının yanlış kategorilerde büyüdüğünü düşündüğünü söyledi.
KONUT FİYATLARINDAKİ ARTIŞIN YABANCIYA KONUT SATIŞI İLE BİR İLGİSİ YOK
Konut fiyatlarındaki artışın yabancıya satışlardan kaynaklanmadığının altını çizdi. Sonra bunu rakamlarla destekledi; 2023 yılında 1.2 milyonun üzerinde gerçekleşen konut satışında yabancıların payının yüzde 2.5 seviyelerinde olduğu bilgisini paylaştı. Bu oranların fiyat dinamiklerine etkisi olmadığının altını çizdi.
Çekici, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın kentsel dönüşüm meselesini himayesine almasının işin seyrini pozitif etkileyecek son derece kritik bir gelişme olduğunu vurgulayarak anlatmaya başladı:
''Cumhurbaşkanımızın da açıkladığı gibi hedef 5 yılda 600 bini acil olmak üzere toplam 1.5 milyon riskli bağımsız bölümü dönüştürmek durumundayız. Bu çok önemli bir görev, Cumhuriyet tarihinin en büyük dönüşümünden bahsediyoruz.
Maliyeti konusunda telaffuz edilen rakamlar neredeyse gelişmekte olan bazı ülkelerin milli geliri kadar. Bu noktada kamunun bir orkestra şefi gibi ilgili tarafları bir araya getirip yönetmesi, yönlendirmesi, gerektiği noktada destek olması ile ancak böyle büyük bir görev yürütülebilir.
KENTSEL DÖNÜŞÜM OKUR YAZARLIĞI
Kentsel dönüşümler, kamuyu, özel sektörü ve sivil oluşumları bir araya getiren hepsinin iş birliği ile başarıya ulaşılabilecek çok büyük kapsamlı projelerdir. Dolayısıyla süreç, tarafların sadece kendi çıkarına odaklandığı rant ve oran pazarlıklarına kurban edilmemeli.
Biz bugüne kadar yaşananlar tekrar edilmesin diye kentsel dönüşüm okur-yazarlığını artırmak üzere önümüzdeki dönemde bir çalışma yapmayı planlıyoruz.
Kentsel dönüşümün rantsal dönüşüm olmaması gerektiğini, bir konutun değerini büyüklüğünün değil, niteliğinin belirlediğini anlatarak işe başlayacağız.'' dedi.
Çekici'nin anlattıklarından en çok, 'kentsel dönüşüm okur-yazarlığı' ile ilgili söylediklerinin altı çizildi. Güler ''Bugüne kadar aslında bir şekilde gündemimizde olan kentsel dönüşümdeki başarısızlığın ardındaki en önemli etken bu bence de. Tıpkı finansal okur-yazarlık ya da dijital okur-yazarlıkta olduğu gibi kentsel dönüşüm okur-yazarlığında da eksiklerimiz çok. Yoksa kim 3-4 metrekare için geleceği kesin bir depremde yıkılacak bir evde oturmayı ister.'' diyerek sözlerini tamamladı.