Kıdem tazminatı artık verilmeyecek mi? Çalışanlar dikkat! İkinci emekli aylığı ne kadar olacak?

OVP'deki hedefler arasında bulunan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) sonrası kıdem tazminatı ile ilgili tartışmalar arttı. Bu kapsamda sık sık 'Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi kıdem tazminatını nasıl etkileyecek?' sorusunun yanıtı araştırılır oldu. 

Orta Vadeli Program’ın (OVP) çalışma hayatında öngördüğü değişiklikler ve Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz’ın sonrasında yaptığı açıklamalar ‘kıdem tazminatı kalkıyor mu’ sorusunun gündeme gelmesine sebep oldu.

KIDEM TAZMİNATI TOPLU ALINMAYACAK

Sözcü Gazetesi'nden Gamze Bal'ın haberine göre; OVP metninde, Otomatik Katılım Sistemi’nin (OKS) ‘ikinci basamak emeklilik sistemine’ dönüşeceği ve bu doğrultuda Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi (TES) kurulacağı belirtildi. 

2024 yılının son çeyreğinde uygulamaya alınması öngörülen bu sistem ile kıdem tazminatının da yeniden düzenlenmesi gündemde. Bu sistemin hayata geçirilmesi durumunda, çalışan artık kıdem tazminatını işten ayrılırken toplu olarak değil, emeklilik döneminde maaş şeklinde alacak.  

Bu kapsamda, mevcut emekli aylığının yanında alınacak bu tutar, ikinci bir emekli aylığı gibi lanse edilip çalışanın lehine bir durum gibi gösterilse de hem işçinin kıdem tazminatı ile hak ettiği toplu para fırsatı elinden alınmış olacak hem de işverenin ödemesi muhtemel düşük oranlı prim sebebiyle işçilerin eline daha düşük bir tutar geçmiş olacak. 

İşçi mevcut durumda, brüt ücretinin yüzde 8,33'ünü kıdem tazminatı şeklinde alabiliyor. Yeni sisteme ilişkin henüz bir taslak metin vb. bulunmuyor fakat önceki yıllarda da bahsedilen ifadeler, işçinin TES'te yüzde 5,33'ü kıdem tazminatı, yüzde 3'ü işveren katkısı olacak şekilde toplamda yüzde 8,33'lük hakka sahip olacağına ilişkin oldu.

İKİNCİ EMEKLİLİK AYLIĞI 1.000 TL OLUR 

Kocaeli Üniversitesi Çalışma Ekonomisi ve Endüstriyel İlişkiler Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aziz Çelik, konuya ilişkin açıklamasında işverenin hem kıdem tazminatı ödeyip hem ek bir katkı sunmayacağını dile getirdi. "Kıdem tazminatı yerine bireysel emeklilik sistemine katkıda bulunmuş olacak. Bu para da emeklilikte ödenecek. Ancak primin yüzde 3-4 ile sınırlı olması bekleniyor" diyen Çelik, bu nedenle de emeklilik döneminde ödenecek tutarın çok cüzi bir rakam olacağının altını çizdi. 

"Şu an yüzde 20 prim ödeniyor ve 7 bin 500 TL’lik en düşük emekli aylığı bile Hazine desteği ile tamamlanıyor" açıklamasında bulunan Çelik, yüzde 3-4 primle sağlanacak ikinci bir emeklilik maaşının 1.000 TL seviyesinde olabileceğini söyledi. 

"Yani hem kıdem tazminatı ortadan kalkmış olacak hem de ‘ikinci emeklilik de var’ denilerek mevcut emekli aylıklarına yapılan iyileştirmenin sınırlı kalması riski var" diye konuşan Çelik, verilecek rakamın şu anki maaşların dörtte biri olmayan komik bir rakam olacağına dikkat çekti. 

Geçici süreli çalışma, uzaktan çalışma gibi çeşitlerle desteklenen esnek çalışma modelinin kıdem tazminatı için tehlikesine de vurgu yapan Prof. Dr. Çelik, "Esnekliği artırılması ve yaygınlaştırılması demek kıdem tazminatı hakkına daha az sayıda işçinin erişmesi anlamına geliyor" dedi ve geçici süreli çalışan işçilerin kıdem tazminatı hakkı olmadığını anımsattı. 

İŞVERENLER DAHA KOLAY İŞTEN ÇIKARABİLİR 

Ülke genelinde yaygın bir işçi sendikasının sosyal güvenlik uzmanı da konuya ilişkin yaptığı değerlendirmede, "eni düzenleme ile işverenin işçi adına bireysel emeklilik şirketlerine prim yatıracağı ifade ediliyor. Bu para normalde kıdem tazminatı olarak birikiyordu" diyerek, işçiye toplu bir para ödemeyecek işverenlerin, daha kolay işten çıkarmaya gideceğini düşündüğünün altını çizdi. 

Diğer taraftan Türk-İş, son günlerde gündemde yer alan bu konu ile ilgili rahatsızlığını dün yayımladığı yazılı metin ile gündeme getirdi. Türk-İş Yönetim Kurulu adına yapılan açıklamada, Orta Vadeli Programın (OVP) Fiyat İstikrarı ve Finansal İstikrar bölümünde öncelikli reform alanı şeklinde düzenlenmek istenen “İkinci Basamak Emeklilik Sistemi”nin işçilerde önemli bir endişe ve rahatsızlığa neden olduğuna dikkat çekildi. 

Söz konusu açıklamada, "ÜRK-İŞ, kıdem tazminatı hakkının aşındırılması, biçim değiştirmesi, emekliliğin bir parçası haline getirilmesini değil, korunması ve geliştirilmesi gerektiğini savunmaktadır" denilerek, OVP’de böyle bir düzenleme teklifinin gündeme gelmesi ve tartışılmasının çalışma hayatının huzurunu bozduğuna vurgu yaptı. 

SGK duyurdu: Milyonlarca kişiyi kapsıyor! Asgari ücret desteğinin ayrıntıları ortaya çıktı!

Uzmanlar uyarıyor! Hatay'dan sonra İstanbul'da tehlike altında! Deprem olmadan harekete geçilmeli

TOKİ Silivri projesiyle 257 yeni konut geliyor! İhalesi yarın!