Kimler tapularını değiştirmek zorunda?

Bu düzenlemeye göre elinde kat irtifakı tapusu bulunan gayrimenkul sahipleri 28 Kasım 2009 tarihine kadar bu değişiklikleri yapmak zorunda.
Yasadaki bu değişiklik sonrası basın ve yayın organlarında kafa karıştıran açıklamalar yer aldı. Şimdi herkes şaşkın şaşkın soruyor. "Elimdeki kat irtifakı tapusunu o tarihe kadar değiştirmezsem ceza ödemek zorunda mı kalırım?" diye. Bazıları da açıkçası ne yapacağını bilmiyor.

Önce kat irtifakı tapusu ile kat mülkiyeti tapusunun ne olduğunu iyi anlamak gerekir.
- Kat irtifakı tapusu: İnşaatına henüz başlanmamış veya başlanmış ancak bitirilememiş binalar için verilen tapu belgesi.

- Kat mülkiyeti tapusu: Yapı kullanma izin belgesi (iskân belgesi) alınmış ve inşaatı tamamlanmış binalar için verilen tapu belgesi.

Kimler ceza öder?
28 Kasım 2009 gününe kadar, kat irtifakı tapu belgesi olan gayrimenkul sahiplerinden birisi veya varsa yöneticinin yazılı uyarısına rağmen, kat mülkiyetinin kurulması için 634 sayılı Kat Mülkiyeti Kanunu'nun 12. maddesinde yer alan belgelerden (yapı kullanma belgesi, cins tahsisi değişiklik beyannamesi, DASK zorunlu sigorta poliçesi, müteahhit tarafından vergi ve SSK primlerinin ödendiğine dair belge) eksik olanları tamamlamaktan veya imzalamaktan kaçınan kat irtifak hakkı sahiplerinden her birine, kendisine ait her bağımsız bölüm için, ana gayri menkul belediye sınırları içinde ise belediye, belediye sınırları dışında ise mülki amir tarafından 1000 TL idari para cezası öngörülüyor.

Demek ki, inşaatı bitmiş ve iskân edilen konut ve iş yeri maliklerinin yukarıda saydığım belgeleri tamamlayıp 28 Kasım tarihine kadar ellerindeki kat irtifakı tapularını, kat mülkiyeti tapusu ile değiştirmeleri gerekiyor. Süresi içinde tamamlayamayanlara idari para cezası veriliyor.

Kimler tapusunu değiştiremez?
İnşaatı bitmiş ama onaylı projeye aykırılık olduğu için belediyelerden iskân belgesi alamayanlar ile, müteahhitleri tarafından ödenmesi gereken SSK primi ile vergi ödenmemiş olanların kat irtifak tapularının, kat mülkiyeti tapuları ile değiştirilmesi mümkün değildir. Bu gayrimenkul sahiplerine kat mülkiyeti tapusu verilmez, ancak idari para cezası da kesilmez.

Bu yasa değişikliği sonucu kat irtifakı tapusu ile devlete daha az vergi ödeniyor. Kat mülkiyetine dönüşünce, beyan değeri 5-10 kat artacağı için, devletin elde edeceği vergi geliri de o oranda artacak.

Sorun çözülmeyecek
Ancak sorun bu değişiklikle aşılmaz gibi görünüyor. Çünkü tamamlanıp içinde iskân edilen binaların büyük çoğunluğunda onaylı projeye aykırılık bulunduğu için belediyeleren iskân belgesi alınamıyor. İskân belgesi olmayınca da kat mülkiyetli tapu belgesi verilemiyor. Bunun dışında karşılaşılan bir diğer sorun da, sizin bilginiz olmadığı halde, konut veya iş yerini satın aldığınız müteahhit firma, yasanın öngördüğü SSK primi ve vergisi maliyeye bildirmediği için, vergi dairelerinden ve SSK'dan ilişki kesme belgesi almak mümkün değil. Bu da kat mülkiyetine geçiş için önemli bir engel.

Devlet bu işi kökünden halletmek istiyorsa, bir defaya mahsus bu belgelerin aranmayacağını düzenleyecek bir değişikliğe gitmesi gerekiyor. Bunun da adı "af"tır. Bu sorun ancak o zaman kökünden çözülür. Bu değişiklik yapılmadığı sürece bu durum kanayan bir yara olmaya devam edecektir.
Aydın Ayaydın/Vatan