Kirada zam oranı ne olmalı?
Mesken ve işyeri taşınmaz kiralamalarında, kira sözleşmelerinin yıllık olarak yenilenmesi durumunda, mal sahibinin kiracıya zam yapma hakkı doğuyor. Peki, kirada zam oranı ne olmalı? Kira zammı nasıl hesaplanır?
Kirada zam oranı ne olmalı?
Mesken ve işyeri taşınmaz kiralamalarında, kira sözleşmelerinin yıllık olarak yenilenmesi durumunda, mal sahibinin kiracıya zam yapma hakkı doğuyor. Kira hukukunun düzenlendiği Borçlar Kanunu gereğince, kira sözleşmelerinde kira bedelinin belirlenmesi dışında, kiracı aleyhine değişiklik yapılamıyor.
Tarafların yenilenen kira dönemlerinde uygulanacak kira bedeline ilişkin anlaşmaları, bir önceki kira yılında üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla geçerlidir. Bu kural, bir yıldan daha uzun süreli kira sözleşmelerinde de uygulanıyor.
Taraflarca bu konuda bir anlaşma yapılmamışsa, kira bedeli, bir önceki kira yılının üretici fiyat endeksindeki artış oranını geçmemek koşuluyla hâkim tarafından, kiralananın durumu göz önüne alınarak hakkaniyete göre belirleniyor. Peki, Kirada zam oranı ne olmalı?
Kirada zam oranı ile ilgili kanunda yer alan esas ve daha sonra yapılan değişikliklere göre, meskenlerde kira artışı ÜFE'ye göre yapılırken; İşyerlerinde bu kural 2020 yılına kadar ertelendi.
Mesken kiralamalarında kullanılacak ÜFE oranları, her ay Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanıyor. ÜFE, belirli bir referans döneminde ülke ekonomisinde üretimi yapılan ve yurt içine satışa konu olan ürünlerin üretici fiyatlarını zaman içinde karşılaştırarak fiyat değişimlerini ölçen fiyat endeksi olarak tanımlanıyor.
Örnek:
Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), 2014 yılı Ekim ayında bir önceki aya göre %0,92, bir önceki yılın Aralık ayına göre %8,22, bir önceki yılın aynı ayına göre %10,10 ve on iki aylık ortalamalara göre %10,11 artış gösterdi.
Kira zam hesabında bir önceki yılın aynı ayına göre değişim oranı kullanılıyor. Buna göre, Ekim 2014 tarihinde sözleşme süresi dolan kira sözleşmeleri için yüzde 10,10 oranında zam yapılabiliyor.
Böylece, kira bedeli 1.000 TL olan bir meskenin yeni kira döneminde zamlı kira bedeli 1101 TL olarak hesaplanıyor.
ÜFE oranları Ekim 2014!
Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com