Konut Batı'da yükselir!

Türkiye’de konut fiyatları 2016 yılında yüzde 12.21 arttı ve yüzde 8.53’lük tüketici enflasyonunun yaklaşık yüzde 50 üzerine çıktı. 2016 yılı ile birlikte konut fiyatlarındaki kesintisiz artış 7. yılını tamamladı. Fiyatlara ilişkin veriler Merkez Bankası tarafından 2010 başından beri izlenip yayınlanıyor. Eğer 2009 yılı da kapsansaydı muhtemelen o yıl da fiyatlar artmış olacaktı. 2003 yılından başlayarak yükselen ve 2008 ile 2009’un ilk yarısında gerilen konut fiyatları daha sonra toparlanma eğilimine girdi.

- Konut fiyatlarındaki son 5 yıllık artış da yüzde 95.89’a çıktı ve aynı dönemdeki yüzde 45.65 olan tüketici enflasyonunu ikiye katladı. TÜİK’in verilerine göre 5 yıllık kira artışı da yüzde 41.95 ile tüketici enflasyonuna çok yakın düzeyde gerçekleşti. Konutta değer artışı yanında bir de kira geliri söz konusu.

- 2016’da en dikkat çekici gelişme ise konut sektörünün sürükleyicisi durumundaki İstanbul’un fiyat artışlarında diğer il ve bölgelerin gerisinde kalmaya başlamasıydı. İstanbul yüzde 11.59’luk fiyat artışıyla Türkiye ortalamasının da altına indi. Ancak son beş yıllık birikimli artışta yüzde 138’le hâlâ açık ara önde bulunuyor.

- Geçen yıl konut fiyatlarının en çok arttığı bölge yüzde 26.88 ile Aydın, Denizli ve Muğla oldu. Veriler istatistiki bölge bazında olduğundan net bir ayrıma gidilemiyor ama burada asıl artışın turizm ve emekli bölgeleri Bodrum, Marmaris, Muğla olma ihtimali yüksek.

- Konut fiyatlarının yıllık en çok arttığı ikinci bölge yüzde 21.47 ile  İzmir  oldu. Geçmiş yıllarda bu ildeki fiyat artışları düşük düzeydeydi. Nitekim 5 yıllık artışı yüzde 86.61 düzeyinde kalıyor.

- Üçüncü sırada da yüzde 17.56’lık fiyat artışıyla Balıkesir, Çanakkale geliyor.

- Fiyat artışları yönünden İstanbul baskılanırken Güney’e doğru diğer Batı illeri yüksek prim yaptı. Bunda İstanbul’daki yüksek fiyat artışlarının belli bir etkisi olsa gerek. Ama terörün de etkisi olabilir.

- Terör demişken, en çok etkilenen bölgelerden biri olarak Gaziantep ve Kilis’te konut fiyatları geçen yıl artmadı, hatta çok küçük oranlı geriledi bile. Birkaç yıl önceye kadar fiyat artışlarında en önde gelen Gaziantep liderliği İstanbul’a devrettiği gibi, 5 yılda yüzde 70.72’lik fiyat artışı ile kendine orta sıralarda yer buldu.

- Terörün yoğunlaştığı diğer Doğu ve Güneydoğu illeri konut fiyatlarının en yavaş arttığı iller oldu. Hatta 5 yılda çoğu bölgede yüzde 45’lik enflasyonla başa baş bir gidiş var. 5 yılın en düşük primini de yüzde 43.81 ile Diyarbakır ve Şanlıurfa yaptı. Bu fiyat artışı da enflasyonun gerisinde kalıyor.

- Şüphesiz ki, Doğu’da konutların fiyat artışlarının yavaş olmasında terör önemli bir belirleyici. Ama bu bölgenin gelişmişlik düzeyi de etkili ki, terörün olmadığı Karadeniz ve bazı İç Anadolu illerinde konut fiyat artışları çok az Doğu’nun üzerinde. Doğu’da yüzde 45 dolayındaki artış, Karadeniz ve İç Anadolu’da yüzde 60 civarında yoğunlaşıyor. Halbuki Batı şehirlerinde konut fiyatları yüzde 75-138 bandında artıyor.

- İnsanlarımız memleketin doğusunda doğsalar da, asıl Batı’da yaşarlar ve konut fiyatları da bu nedenle Batı şehirlerinde yükselir.

Abdurrahman YILDIRIM/Habertürk