Konut kredisini yapılandırmak isteyen vatandaş ne yapmalı?
Konut kredilerinde faiz oranları yüzde 0.99'a inince, yüksek faizle kredi çeken vatandaşlar yapılandırmak istiyor. Tüketici Başvuru Merkezi Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu, konut kredisinin yapılandırılmasıyla ilgili soruları yanıtladı.
Tüketici Başvuru Merkezi Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu, eskiden tüketici hakem heyetlerine yapılan başvuruların yüzde 90’ında tüketicinin haklı bulunduğunu şimdi bu oranın yüzde 62’ye düştüğünü belirtti.
Cumhuriyet Gazetesi'nden Şehriban Kıraç'ın haberine göre, Aydın Ağaoğlu, bu başvuruların azalmasının iki sebebi olduğunu söylüyor. Bazı hakem heyetleri kendilerine başvuru çoğalıp da dosya yükleri artmasın diye özellikle tüketicileri başvurudan caydırıyor yada olumsuz karar veriyor. Ayrıca, giderler, tüketicinin yeterince haklarını ve hukuku bilmemesi, avukat ücretinden kaçınması gibi nedenlerde başvurulardaki azalmayı etkiliyor.
Tüketici Başvuru Merkezi Onursal Başkanı Aydın Ağaoğlu tüketicinin haklarıyla ilgili soruları yanıtladı.
1-Bu dönemde tüketici en çok hangi uygulamalardan rahatsız?
Konut kredilerinde faiz oranları yüzde 0.99’a inince, yüksek faizle kredi çekenler borcunu yapılandırmak istiyor. Ama bankalar buna yanaşmıyor. Bankalar tüketici kredilerinde cayma imkânı olduğu için konut kredisi verirken tüketicileri ticari kredilere oranlara birkaç baz puan yukarıda oran belirliyorlar. Kredi kullandırırken konut kredisi kullananlara “siz dilediğiniz anda sadece yüzde 2.0 anaparanın tazminatını ödeyip cayabilirsiniz” diyen bankacılık sektörü, bugün kendilerine gelen yapılandırma taleplerine karşı adeta kör, sağır. Çünkü sektör tam olarak faizleri aşağı indirmedi. Bankalar tüketiciye yapılandırma yapmıyorsa bunun gerekçesini haklı olarak ortaya koymalı, çünkü tüketici kanununun 6. maddesi, “Bir ürün ya da hizmetin satışından haklı bir sebep olmaksızın kaçınılamaz” der. Neden kaçınıyor banka? Niçin yapılandırmıyor? Erken kapatsın, kalan ana paranın yüzde 2.0’sini erken kapama tazminatı olarak alıp tüketicinin borcunu yeniden yapılandırmalı. Neden verilmiyor? Tüketici aynı, borç miktarı aynı teminat aynı ek bir para çıkmayacak bankanın kasasından, o halde niçin kullandırmıyor cevabını arıyor tüketici, haklı olarak bulamıyor ve baktığımızda şunu görüyoruz, piyasalarda aslında reel konut kredi faizleri 1.0 seviyelerine henüz inmedi ya da bir kısım banka sektörü yönetimi bunu indirmemekte açıkça direniyor. Kamu otoritesi devreye girmeli. Bu durumda tüketici kredi kullanırken kendisine vaat edilen “Sen dilediğin zaman yapılandırırsın, faizler düşerse korkma, çekinme” diye yüksek faizden kullandırılan kredilerden ötürü uğradığı zararı telafi ettirebilecektir, yapılandırma talepleri de kabul görecektir.
2-Konut kredilerinde faizleri önce kamu bankaları indirdi, onlar da mı yapılandırma yapmıyor?
Şu anda görülüyor ki, kamu bankalarının faiz indirimine finans sektörü ayak uydurmadı. Kamu bankaları bu faiz indirimini belli bir müşteri kitlesine uyguluyor. Bu da tüketicilerin tepkisine neden oluyor. Çünkü anayasanın eşitlik ilkesine aykırı.
3-Konut kredisinde yapılandırma hakkı sadece markalı projede konut alana mı tanınıyor, yüksek gelirli tüketiciye mi?
Doğru tespit ettiniz. Mesele tüketiciyi rahatlatmak değil. Burada yeni kredi kullanan tüketici ile eski kredi kullanan tüketici arasında ayrımcılık yapılıyor. Ama anayasamızın 172. maddesi, “Devlet tüketicileri koruyacak” diyor. Emrediyor. Ama devletin bankası da uymuyor. Şu anda bankacılık sektörü yüzde 0.99 faize inanmıyor. Bankacılık sektörü şöyle düşünüyor: Büyük müteahhitlerin baskısıyla kamu otoritesi, devletin kaynaklarını onlar malını satsın diye kullanıyor. Reel faiz burada değil diye düşünüyor bankalar.
