Kooperatiflerin mevzuat sistemi acilen değişmelidir!

2005’te bir kooperatife girdim. Her yılın sonunda yapılan kura çekimi sırasında bana da bir daire çıktı. Dairelerimizi teslim aldık oturmaya başladık. Ancak bizim dairelerin olduğu blokta tapu problemi varmış bize tapu vermediler. Diğer bloklar tapularını aldı. Sonra bize daire maliyetinin 130 bin TL olduğunu söylediler, bu parayı verip tapumuzu alacağız, vermezsek bizden kira alacaklar. Başka bloklara da 130 bin TL dediler sonra 110-120 bin TL verenlere tapularını verdiler. Bir kooperatifte böyle ayrıcalık olur mu Bizden kira alabilirler mi • N.G.

Bizim Kooperatifler Kanunu, kooperatif yöneticilerine geniş hareket imkanı ve serbestlik tanıyor. Bunu bilen kooperatif yönetimi dilediği gibi hareket etmekte “işine gelmiyor ise mahkemeye git” demektedir. Evet mahkemeye gitmek de medeni bir harekettir kabul ama kooperatiflerle ilgili, bir dava yıllarca sürebilmektedir. İşte bu yıllarca süren dava sırasında kooperatif ortağı da alabildiğine mağdur olmaktadır. Bunun inanılmaz örneğini geçen senelerde yaşadık. Kooperatiften kat mülkiyet tapusunu alan ortaklar kendi başlarına serbest kalmaları gerekirken hâlâ kooperatife ortak gider ödemeleri konusunda mahkeme kararma muhatap olmuşlar, bir başkası ise yine kat mülkiyet tapusunu aldıktan sonra kooperatiften ayrıldığı için dairesi elinden alınmıştır.

Bu örnekler nedeni ile kooperatifler ortaklar üzerinde alabildiğine baskı kurmaktadırlar. Bu halde de kat mülkiyetine geçilse bile kooperatifler sitelerden elini çekmemekte, işletme kooperatifi adı altında hayatiyetini sürdürmektedir. Yani netice olarak maddi bir gelir beklemeden, sadece ortaklarının menfaatine hareket etme amaçlı kooperatifleşme gayesinden sapmış ömür boyu irat sistemine dönüşmüştür. Bu hususların önüne geçilmesi şarttır. Zira bir daireye sahip olma gayesi ile vatandaş mağdur edilmektedir. Anlatılan olay da bu kabil bir olaydır. Kooperatifler kura çektikten sonra dairesine sahip olan kimse henüz tapusunu almamıştır ama bu yer kooperatifçe kendisine tahsis edilmiştir. Tahsis de birtakım hukuki sonuçlar doğurur. Kurada çıkan kişiye tahsis olunan daire tasarrufa elverişlidir.

Dolayısı ile ortaktan bu yeri kullandığı için kira alınamaz. Evet tapuda kooperatifin malı görünür ama ortağa tahsis edilmiştir, ortak ister bu yerde oturur isterse kiraya verir. Kiraya verildiğinde kooperatif “Kiraları ben alacağım” diyemez. Ayrıca ortaklar eşit haklara sahiptir. Benzer nitelikteki dairelere farklı fiyat uygulanamaz.

Ancak vasıfları farklı olan dairelere farklı bedel tayin olunur. Ortağa karşı yapılan haksızlıklarda dava yolu açıktır ama ortağa yapılan haksızlık yelpazesi oldukça da geniştir. Birincisi bu işlerle ilgili davalara öncelik verilmeli, ikincisi mevzuatta acilen değişiklik yapılmalı, kooperatifler yöneticilerine değil ortaklarına yarar sağlar hale getirilmelidir.

Tamer HEPER/Posta