Koronavirüs konut kiralarını nasıl etkiledi?
Gayrimenkul sektörünün güvenli alım-satım platformu GABORAS, Kovid-19 salgını sonrası konut kira fiyatlarındaki değişimi analiz etti. Peki pandemi sonrasında kiralık konut talebi nasıl değişti? Kiralık konut fiyatları en çok nerede arttı?
Gayrimenkul sektörünün güvenli alım-satım platformu GABORAS, Kovid-19 salgını sonrası konut kira fiyatlarındaki değişimi analiz etti.
2019 ve 2020 yılındaki fiyatların ele alındığı çalışmada Adana, Çanakkale, Mersin ve Kayseri’de kira fiyatları düşerken, İzmir, Muğla ve Antalya’da yüzde 20’nin üzerinde artış yaşandı.
Eylül ayı özellikle okulların açılmasının da etkisiyle kiraların yükseldiği bir dönem. Peki pandemi sonrasında kiralık konut talebi nasıl değişti? Birçok üniversitenin bu yıl da uzaktan eğitim sistemine geçtiğini açıklaması kira fiyatlarını nasıl etkiledi?
GABORAS, yapay zeka teknolojisi olan GOS Terminalleri üzerinden yaptığı araştırmayla bu soruları yanıtlayarak 20 şehrin yeni konutlardaki kira fiyatlarını inceledi. Çalışmaya göre pandemiden etkilenmeyip kira fiyatları en çok yükselen şehir yüzde 25 artışla Muğla oldu. Muğla’yı yüzde 23’lük artışla İstanbul izledi, Antalya yüzde 21 oranıyla kira fiyatları en çok artan 3’üncü şehir olarak kaydedildi.
Ülkemizin zor bir dönemden geçtiğine dikkat çeken GABORAS CEO’su Kurtuluş Altun, "Birçok alanı etkileyen pandeminin konut kiralarındaki değişiklikte de etkisi bulunmakta. Yaptığımız çalışmada tatilcilerin yoğun, turist oranının yüksek olduğu bölgelerde konut kira fiyatları yükselişte iken, kırsal bölgelerde konut fiyatlarında düşüş yaşandığını tespit ettik. Pandemi etkisi ile üniversitelerin uzaktan eğitim sistemine geçmesinden dolayı kiralık ev arayışlarına rağbet olmaması da bir başka tespitimiz" açıklamasında bulundu.
FİYAT ARTIŞLARI, ENFLASYON ORANLARINA YAKIN
TÜİK tarafından açıklanan 2020 yılı TÜFE ve enflasyon oranına göre belirlenen kira artışlarının sene başında yüzde 15.87 oranında olduğunu anımsatan Altun, "İstanbul, Muğla, İzmir ve Antalya gibi büyük illerimizde pandemi sonrası artan kiralık konut fiyatları TÜFE ve enflasyon oranlarının üzerine çıktı. İncelediğimiz 20 ilin 4’ü bu oranları aştı. Diğer 16 ilimizdeki artışlar TÜFE ve enflasyon oranlarıyla eşdeğer seyrediyor" diye konuştu. Şu an normal talep iştahını karşılayacak imalat sürecinin Kovid-19 sebebiyle genelde kesilmiş olduğunu dile getiren Altun, şunları söyledi:
"Ülke genelindeki önceki yıllarda görülen ortalama yıllık 600 bin konut iştahına yanıt verilmezse taleplerdeki artış nedeniyle özellikle yükselişteki illerin kira fiyatları, doların artış oranının da üzerine çıkacak gibi görünüyor. Kira dönüşüyle187 ay olan Muğla, 202 ay kira döngüsü olan İzmir gibi iller yatımcıların ilgisini ve döviz mevduatından iç kaynak çekebilecekler."
EN FAZLA DÜŞÜŞ YAŞANAN İLLER
100 metrekare büyüklükteki örnek daire üzerinden hesaplanan konut kira oranlarındaki değişime göre Adana, kira oranı en çok düşen şehir olarak kaydedildi. 2019'da 100 metrekarelik bir evin kirası ortalama 2 bin TL civarındayken, 2020 yılında bin 600 TL’ye düştü. Yüzde 25 düşüş yaşayan Adana’yı, kira fiyatları bin 300 TL’den bin 100 TL civarına düşen Çanakkale,700 TL’den 600 TL’ye düşen Kayseri ve bin 300 TL’den bin 200 TL’ye düşen Mersin izledi.
Kira bedelleri gerileyen şehirlerin iç göçte, geri dönüşlerde ve emekliler için yeni cazibe alanları haline geldiğini vurgulayan Altun, Adana ve Mersin gibi kira düşüşü yaşayan illerin yine de kira geri dönüş sürelerinin azlığından dolayı yatımcı talebiyle karşılacağını ve kira fiyatlarının giderek dengeleneceğinin de altını çizdi.
PANDEMİDEN EN AZ ETKİLENEN İLLER
GABORAS’ın ele aldığı 20 şehir arasında pandeminin kira oranlarını etkilemediği tek şehir Konya oldu. Konya 2019'da ortalama 700 TL olan kira fiyatını 2020 yılında da koruyarak aynı fiyatta seyretti. Konya en az etkilenen şehir olurken Mardin 500 TL’den 600 TL civarına, Diyarbakır ve Malatya 600 TL’den 700 TL civarına, Samsun ve Kahramanmaraş 700 TL’den 800 TL civarına, Kocaeli 800 TL’den 900 TL civarına, Bursa ve Ankara ise 900 TL’den bin TL civarına, Gaziantep bin TL’den bin 100 TL civarına çıkarak ortalama yüzde 10’luk artış gösteren şehirler oldu.
EN YÜKSELEN FİYATLAR İZMİR VE MUĞLA’DA
100 metrekarelik konut üzerinden ölçülen kira fiyatlarının en fazla yükseldiği şehir 2019'da ortalama 2 bin 400 TL’den 2020 yılında 3 bin 200 TL civarına çıkarak yüzde 25’lik artan Muğla oldu. Muğla’yı bin 600 TL’den bin 900 TL civarına yükselerek yüzde 23’lük artış kaydeden İzmir izledi. Antalya ise bin 100 TL’den bin 400 TL civarına ulaştı.
İSTANBUL YÜKSELİŞİNİ KORUYOR
GABORAS GOS Yapay Zeka sistemleri tarafından yapılan incelemede Kovid-19 salgını öncesinde ortalama bin 600 TL bandında seyreden İstanbul’daki konut kira fiyatları salgınla beraber 2 bin TL civarına çıktı. Edirne’de ise 2019'da bin 500 TL olan kiralık konut fiyatları 2020'de bin 700 TL’ye çıktı ve İstanbul’u aratmadı.
