Kripto paralar hobi mi, yoksa gerçek mi?

Dünya Gazetesi köşe yazarı Hakan Çınar, bugünkü köşesinde kripto para piyasalarını kaleme aldı.

İşte Dr. Hakan Çınar'ın 'Kripto paralar hobi mi, yoksa gerçekten para mı?' başlıklı yazısı...

Bir tarafta dünya ve insanlar yeni para birimlerine adapte olmaya çalışıyor, diğer tarafta ise devletlerin bu konuyla ilgili ne şekilde harekete geçeceği gerçeği; öte yandaa temelleri eş, ama farklı hedeflere evrilen blockchain'in hızla hayatımıza girmesi konusu, diğer bir yanda ise kendi paralarının gücü ile dünyaya hükmeden ülkelerin gelecek süreçlerde merkez bankalarını da işin içine katıp katmayacakları konusu bulunuyor. Aynı zamanda bu piyasanın bir de ekonomik çerçevesi, vergi boyutu, hukuki kapsamı ve elbette bir de sosyolojik boyutu yer alıyor.

Blockchain, bloklardan meydana gelen zincir yapıda olan blok zinciri, şifrelenmiş işlem takibine imkan sunan dağıtık yapısı bulunan bir veritabanı sistemi. Para transferlerinde her adım bir bloku meydana getirirken orada da gerekli bir alt yapı ortaya çıkıyor. Türkiye blockchain platformunda süreçlerin yönetiminde blockchain'in hayatımıza girmesi amacıyla birçok proje planlanıyor. Gelecekte bir gün dış ticaret ve gümrük operasyonlarında, belgelere ihtiyaç olmadan, onun yerine şifrelenmiş bilginin akışıyla gerçekleşen bir hayata geçilip geçilmeyeceği  tartışılıyor. Ancak bu düşünceye devletler de dahil olmazsa projenin hayata geçirilmesi mümkün olmaz. Bütün ülkelerin birbirine bilgileri şeffafça yollaması ve açması olarak da yorumlanır desem, herhalde sizler de bugünün dünyasında henüz bunun olması için erken olduğunu öngörebilrsiniz. Bu kavramın yani blockchainin para dışında süreçlere sağladığı katkının oldukça önem arz ettiğinin özellikle belirtilmesi ve yalnızca kripto para ile ilgili olarak algılanmaması gerekiyor. 

Kripto paralar ise, paraların şifreli para kategorisinde, açık kaynaklı bir kod olarak yayınlanan dijital bir para birimi. Kripto paraları 2009'da Satoshi Nakamoto takma adlı bir programcı ortaya çıkardı. Geleceğe ilişkin yatırımda bulunanların hayallerinde çok önemli bir yere sahip olan en önemli kripto para birimi bitcoin, ilk defa bir düğünde para yerine verildi. Bitcoin’in önem arz eden özelliklerinden bir tanesi, diğer para birimlerinin tersine Merkez Bankaları ile ilişkisinin bulunmaması. İnternetin bulunduğu her ortamda ve sanal cüzdanlarda biriktirilebilen Bitcoin üretimi, dünyada en fazla 21 milyon adet yapılabilecek ve bu sebeple bir gün sonu gelecek. Bu durumda Bircoin'leri daha ilgi çekici kılıyor. Hesap kurulumunun da oldukça basit olması, işlemlerde bir ücret ödenmemesi, para transferinin hızlıca yapılabilmesi olumölu yanlarını ortaya çıkarırken, yapılan işlemde iptal etme özelliğinin olmaması ise olumsuz taraflarından. Uzun lafın kısası, gerçek olmayan ve yazılım marifeti ile sanal alemde meydana getirilen bu para birimi, yatırımlarına alternatif arayanlar için ilgi çekici; fütürist bir yaklaşım ile değerlendirildiğinde ise, güçlü döviz paralarını barındıran ülkelerde risk olarak görülür.

20 Mayıs 2020'de ABD Hazine Bakanlığı vergi uyumluluğu planına kripto paralarla yapılacak ödemeler de kapsama alındı ve 10 bin doları aşan kripto para transferlerinin Vergi Dairesine bildirilmesini isteyeceğini açıkladı. Çin ise bitcoin madenciliğine ilişkin sıkı önlemler alınacağını duyurdu. 12 Mayıs tarihinde ise Elon Musk, Bitcoin'e bir darbe vurdu. Önceden de bilgi sahibi olmasına rağmen, bitcoin üretimi sırasında kullanılan enerji miktarının çok olmasını neden sunarak Tesla alımlarında bitcoin kullanılmasını askıya aldı, bunun da piyasaya etkileri oldukça sert oldu. Mayıs'a 58 bin dolar seviyelerinde giren Bitcoin, 34 bin 500 dolara kadar düştü. Çin diğer taraftan da ülke içindeki yerel finans kurumlarının ve ödeme sistemlerinin kripto paralarla hizmet sunmasının yasaklandığını belirtti. Buna göre Çin’de kripto para yatırımcıları artık borsalarda işlem gerçekleştiremeyecek.

Kripto paralar para mıdır ve her zaman her yerde kullanılır mı, para olarak mı değerlendirilmeli yoksa yalnızca yatırım aracı olarak mı kullanılmalı, kontrolsüzlük karanlık işler için de kullanılmasına fırsat sunan bir unsur mu ve bu nedenle mi dünyada yer edindi, kayıt altına alınır ve merkez bankaları tarafından bu paralar sahiplenilir mi? gibi bir çok soru bulunuyor. Ancak bu soruların yanıtlarını ancak zaman verebilir. 

Bitcoin'de nakit kullanımı yaygınlaşacak!

Kripto parayla gayrimenkul satışında rekor kırıldı!